Na tablicy znajdą się nazwiska księdza Edmunda Friszke i księdza biskupa Juliusza Bursche.
- Losy ewangelików podczas okupacji niemieckiej były dramatyczne - mówi ksiądz Wojciech Rudkowski, proboszcz parafii. - Represje dosięgły także księdza Edmunda Friszke, proboszcza radomskiej parafii.
Ksiądz Edmund Friszke (ojciec profesora Andrzeja Friszke, historyka Instytutu Pamieci Narodowej), objął stanowisko pastora w Radomiu po zmarłym w lutym 1929 księdzu Henryku Tochtermanie. 21 września 1939 roku ksiądz Friszke został aresztowany przez gestapo za przedwojenną działalność polonizacyjną wśród parafian. Do końca wojny był więźniem obozów koncentracyjnych Oranienburg - Sachsenhausen oraz Dachau. Mógłby wrócić, gdyby zgodził się podpisać volkslistę i przestać być duchownym. Friszke odmówił. Obozy przeżył. Po wojnie pojechał do parafii w Olsztynie. Zmarł w 1958 roku.
- Ksiądz Friszke był aktywnym działaczem patriotycznym. Wspierał Polskie Towarzystwo Ewangelickie i popierał biskupa Juliusza Bursche, który uważał, że kościół ewangelicki trzeba spolonizować - podkreśla ksiądz Rudkowski.
Zamęczony torturami
Ksiądz biskup Juliusz Bursche, urodzony w roku 1862 w Kaliszu, zmarł zamęczony torturami 20 lutego 1942 w więzieniu gestapo Moabit w Berlinie, a według innych źródeł - w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen). Był wybitnym duchownym ewangelickim i biskupem Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w okresie międzywojennym. Choć pochodził z rodziny o niemieckich korzeniach, jednak całym swoim życiem i pracą stworzył wzór Polaka-ewangelika, wspierającego polską rację stanu.
Jako jeden z czołowych wrogów III Rzeszy już 3 października 1939 roku został aresztowany na terenie plebanii ewangelickiej w Lublinie (gdzie się ukrywał) i przewieziony na przesłuchania do Radomia, Przez 10 dni trzymano go w więzieniu gestapo przy ulicy Kościuszki. Następnie przewieziono go do obozu w Sachsenchausen-Oranienburgu, Siedział w celi, w której w innym czasie przebywali także prezydent Radomia Józef Grzecznarowski i Kazimierz Kelles-Krauz. Oddał życie jako nieugięty polski patriota.
Odsłonięcia tablicy dokona biskup Mieczysław Cieślar, biskup Kościoła Luterańskiego w Łodzi.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
