Radom. Wybitny fotografik, Czesław Czapliński wspominał w Elektrowni Andrzeja Wajdę

Na spotkanie zorganizowane przez Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej Elektrownia i Dyskusyjny Klub Filmowy przyjechał autor fotografii, Czesław Czapliński, artysta fotograf, dziennikarz i autor filmów dokumentalnych, mieszkający od1979 roku w Nowym Jorku ale często goszczący w Warszawie.

W foyer Elektrowni Czesław Czapliński opowiadał o swojej współpracy i przyjaźni z Andrzejem Wajdą na planach filmowych na przestrzeni trzydziestu lat. Tłem była wystawa fotografii przedstawiających reżysera na planie.

- Z Wajdą spotkałem się po raz pierwszy w styczniu 1986 roku - opowiadał Czesław Czapliński. - Było to w Collegium Nowodworskiego, budynku Uniwersytetu Jagiellońskiego przy ulicy świętej Anny.

W tym gmachu słynącym z arkadowego barokowego dziedzińca Wajda nakręcał "Zemstę" Aleksandra Fredry.
Fotografik natychmiast nawiązał kontakt z Wajdą. Choć zdjęcia aktorów- Jerzego Stuhra i Anny Dymnej wyszły mu może zbyt surowe- aktorzy nie byli jeszcze kostiumach ,z fotografii Wajdy Czapliński był zadowolony. Wajda też. Jak podkreślił Czapliński, reżyser w ogóle nigdy nie oponował przeciwko robieniu zdjęć podczas kręcenia filmów.

Czapliński jest też autorem zdjęć z planu filmu „Lech Wałęsa. Człowiek z nadziei”. – Zaprosił mnie Janusz Głowacki, Wajda też sie zgodził. Przyjeżdżam, ale nie miałem żadnej legitymacji prasowej. Tylko aparaty, a tam stała straszna ochrona i nie chciała mnie wpuścić. Ale zażądałem, żeby mnie prowadzili do namiotu Wajdy, w którym kwaterował . Na szczęście wyszedł wtedy i mnie zobaczył. Podbiegł z wyciągnięta ręką. I udało się!

Resztę swoich fotografii Czesław Czapliński prezentował już w kinie na ekranie. Ciekawa jest fotografia reżysera patrzącego przez specjalny przyrząd w niebo.

- To specjalne urządzenie umożliwiające zbadanie położenia chmur na niebie, od czedgo zależy jakość zdjęć i to, czy w ogóle będą możliwe- tłumaczył Czapliński. - Dziś go się już nie używa. Wajdzie tak się spodobało to zdjęcie, że widnieje ono na jednej z książek jemu poświęconych.

Czapliński szczególnie jest dumny z prywatnych zdjęć, które wykonał Andrzejowi Wajdzie, jego córce Karolinie oraz byłej żonie reżysera i matce Karoliny, Beacie Tyszkiewicz, w stadninie koni Karoliny w Głuchach pod Warszawą.
– Tu stoją wszyscy troje, ale nie udało mi się spowodować, by Andrzej Wajda był w środku – żartował.
Bardzo przejmująca jest ostatnia fotografia Wajdy, idącego aleją cmentarną na Cmentarzu Rakowieckim w Krakowie.

Czesław Czapliński ma w swoim komputerze około miliona zdjęć.

– I każde od początku lat 70. jest opisane: data, miejsce, kto na nim jest. Inaczej, bez tych opisów, nie odnalazłbym się – tłumaczył. – A propos podpisywania....I tu przypomniał jak w czasie obrad Okrągłego Stołu znalazł się niespodziewanie między Geremkiem, który go zaprosił, a Wałęsą, który akurat podjechał samochodem i wyszedł z niego.

W 1989 roku zrobił głośny materiał o „Okrągłym Stole". Zaczęło się od wystawy „Twarzą w twarz” w „Zachęcie”, gdzie pokazywał swoje portrety wybitnych. Jednym z nich był Bronisław Geremek, który zaprosił go wtedy do Gdańska. Kiedy dotarł pod plebanię kościoła świętej Brygidy i zobaczył, że są tam chyba wszystkie telewizje świata, przestraszył się - po co ja tu przyjechałem? Wszyscy stali pod plebanią, o wejściu do środka nie było mowy. Nagle pojawił się Geremek i zaczęli rozmawiać.
- Patrzę, jedzie volkswagen, a za kierownicą Wałęsa. Robię zdjęcie, a on się zatrzymuje obok nas, wychodzi i podaje nam rękę. Poczułem się ważny.- opowiadał - Wzięli mnie w środek i idziemy. A ci wszyscy fotoreporterzy robią zdjęcia i tylko słyszę, jak klną: – Kim jest ten ch… w środku, jak my to podpiszemy?!... Doszliśmy do wejścia na plebanię, gdzie w drzwiach stał ksiądz Jankowski. I wpuścił nas trzech. Udało mi się zrobić zdjęcie historyczne: jest Geremek, jestem ja i jest Wałęsa.

Uczestnicy spotkania obejrzeli odnowiony cyfrowo film Wajdy „Panny z Wilka”.

Czesław Czapliński - artysta fotograf, dziennikarz i autor filmów dokumentalnych, urodzony w 1953 roku w Łodzi. Od roku 1979 mieszka w Nowym Jorku i Warszawie. Członek ZPAF od 1989 roku. Autor 40 albumów i książek. W ciągu 40 lat kariery fotografował najbardziej znane osobistości ze świata biznesu, kultury, polityki, sportu. Jego zdjęcia publikowane były m. in. w: „The New York Times”, „TIME”, „Vanity Fair”, „The Washington Post”, „Newsweek”, „Twój Styl”, „Viva”, „Rzeczpospolita”, „Polityka”,, ”Wprost”, „FOTO”. Oprócz fotografii od wielu lat uprawia dziennikarstwo, jest autorem kilkuset artykułów i reportaży publikowanych w Ameryce i Polsce.