W listopadzie 1918 roku powstała Milicja Ludowa, jej trzon stanowili członkowie Pogotowia Bojowego Polskiej Partii Socjalistycznej oraz Polskiej Organizacji Wojskowej.
Bitwa w Radomiu
Oddziały Milicji Ludowej często wchodziły w konflikty z jednostkami Wojska Polskiego i żandarmerii. Miało to miejsce miedzy innymi w Radomiu, gdzie okręgowym komendantem milicji został Józef Grzecznarowski. Do najgłośniejszych wydarzeń, doszło nad Mleczną 6 stycznia 1919 roku, po próbie obalenia przez generała Mariana Januszajtisa rządu Jędrzeja Moraczewskiego. Oddziały radomskiej milicji zaatakowały następnej nocy stacjonujące w mieście jednostki Wojska Polskiego - bataliony 24 i 26 Pułku piechoty, podejmując nieudaną próbę ich rozbrojenia. W całonocnych starciach padły ofiary po obu stronach. Dzięki przybyciu do Radomia pułkownika Norwida-Neugebauera i jednego z liderów socjalistycznych Mariana Malinowskiego, sytuację udało się uspokoić. Milicja oddała przejętą broń, a wojsko zwolniło aresztowanych milicjantów. 11 stycznia 1919 roku radomska Milicja Ludowa została rozwiązana. Komendę garnizonu i okręgu radomskiego objął 24 stycznia porucznik Tadeusz Puszczyński, który przystąpił do budowania struktur przyszłej Policji Państwowej w Radomiu.
Województwo Kieleckie stanowiło swoim obszarem III Okręg Policji Państwowej, który dzielił się na komendy powiatowe, komisariaty i posterunki. W 1939 roku pracowało tam 2295 osób. Komenda w Radomiu była jedna z siedemnastu powiatowych. Siedzibę miała w gmachu ówczesnego starostwa przy ulicy Żeromskiego 53.
CZYTAJ RÓWNIEŻ:
Początkowo służyło w niej tylko dziewiętnastu policjantów (stan na 1923 rok). W skład Komendy Powiatowej w Radomiu wchodziły komisariaty: miejski i kolejowy. Typową jednostką wykonawczą policji był posterunek. Na terenie powiatu radomskiego było ich szesnaście. Wyposażenie w środki transportowe było skromne. Pod koniec lat trzydziestych Komenda Powiatowa posiadała jeden samochód osobowy i jeden pół ciężarowy, a także jeden motocykl. Dobrze wyglądała zaś sprawa uzbrojenia funkcjonariuszy. Dysponowali 176 karabinami z bagnetami, cztery bez bagnetów, 211 rewolwerami oraz dwoma sztukami ręcznych karabinów maszynowych. W 1923 roku służyło w radomskiej komendzie służyło 223 policjantów, w 1932 - 216, w 1939 roku - 209.
Kontynuatorzy tradycji
Od dziesięciu lat działa w Radomiu Grupa Rekonstrukcji Historycznej III Okręgu Policji Państwowej - Komisariat w Radomiu. Zainaugurowała swoją działalność 21 lipca 2010 roku, podczas obchodów 91 rocznicy uchwalenia ustawy „O Policji Państwowej”.
- Do swojej „historycznej służby” wykorzystujemy zabytkowe rowery marki Łucznik, produkowane w latach 1929-39 przez Fabrykę Broni w Radomiu. Pojazdy na których poruszają się „cykliści” pochodzą z drugiej połowy lat trzydziestych ubiegłego wieku - mówi komendant grupy Paweł Łuk-Murawski, znany pasjonat rodzimej historii, instruktor jazdy konnej oraz pierwszy dowódca pododdziału kawaleryjskiego. Rekonstruktorzy byli wielokrotnie nagradzani i wyróżniani na wielu imprezach w kraju. Obecnie radomianie stanowią największą grupę rekonstruktorów policyjnych w kraju, liczącą czternaście umundurowanych osób. Znani są z pokazów szermierki klasycznej, sportowej szermierki na bagnety, karabinem szermierczym.
Do historycznej służby wykorzystujemy zabytkowe rowery marki Łucznik, produkowane w latach 1929-39 w Radomiu - wspomina Paweł Łuk-Murawski.
Rowerem za przestępcą
Przedwojenni radomscy policjanci chętnie uprawiali różne dyscypliny sportu, szczególnie dużą popularnością cieszyły się: pływanie oraz jazda na rowerze.Do czynnego uprawiania kolarstwa zachęcali a nawet namawiali ówcześni komendanci. Argumentowali to tym, iż tempo ówczesnego życia wymaga, aby policjant potrafił użytkować wszelkie środki lokomocji, w szczególności... rower. Kierownicy jednostek w powiecie radomskim musieli przedkładać przełożonym wykaz szeregowych, którzy nie umieli jeździć jednośladem. Dostawali potem polecenia, aby ich przeszkolić. Funkcjonariusze potraktowali poważnie te zalecenia, co pokazały też same statystyki. W 1927 roku, na 203 policjantów z powiatu radomskiego 128 posiadało własne rowery i często wykorzystywali je w czasie pracy oraz służby.
Redakcja "Echa Dnia" dziękuje komendantowi grupy, aspirantowi Pawłowi Łukowi-Murawskiemu, za udostępnienie materiałów archiwalnych.
POLECAMY PAŃSTWA UWADZE:
Wskaźnik Bogactwa Narodów, wiemy gdzie jest Polska
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
