Czy wszystkie liście można dawać na kompost? Niektóre sprawią problemy. Sprawdź, na jakie liście uważać i co z nimi zrobić

Jesienne liście są kłopotliwe, bo trzeba je usuwać z trawników i ścieżek. Jednak ich opadanie to naturalny element funkcjonowania przyrody (i ogrodu), a w dodatku liście są cennym surowcem. Dlatego warto je wykorzystać. Podstawowe zastosowania to:

• kompostowanie w ogólnym kompostowniku,
• zrobienie ziemi liściowej,
• wykorzystanie do ściółkowania roślin.

Jednak nasuwa się pytanie, czy wszystkie liście można wykorzystać w ten sposób? Niestety jest kilka gatunków, a także okoliczności, które mogą sprawiać problemy.

Pamiętajmy, że liści nie wolno palić w ogrodach i grożą za to wysokie kary.

Przede wszystkim nie należy dawać na kompost liści, które są porażone przez choroby i szkodniki. Oczywiście jakieś pojedyncze chore liście nie zrobią szkody, ale jeśli całe drzewo jest dotknięte chorobą, nie dawajmy jego liści na kompost. To może dotyczyć m.in. brzoskwiń chorujących na kędzierzawość liści, czy azalii dotkniętych mączniakiem lub szarą pleśnią, ale też innych drzew i krzewów oraz chorób. Patogeny mogą przetrwać w kompoście lub ziemi liściowej i porażać kolejne rośliny. Ich aktywność zależy od czasu kompostowania, ale jeśli chcemy możliwie szybko uzyskać kompost nadający się do użytku, zrezygnujmy z tego.

Jednocześnie chore liście koniecznie trzeba wygrabić spod drzew i krzewów, bo zalegając pod nimi, przyczynią się do rozwoju chorób w kolejnym sezonie. Zwróćmy uwagę nie tylko na drzewa owocowe, ale też krzewy, w tym ozdobne, m.in. róże, które zapadają na cały szereg chorób grzybowych.
Dotyczy to również kompostowania innych roślin porażonych przez choroby – nie dawajmy na kompost, np. ściętych pędów floksów, piwonii, czy astrów bylinowych, które ścinamy jesienią, a które mają np. mączniaka czy szarą pleśń.
Liście i ścięte pędy chorych roślin należy przeznaczyć do utylizacji, np. jako odpady zielone.

Warto wiedzieć, że jest też kilka gatunków drzew, które mają wyjątkowo trwałe liście. I musimy liczyć się z tym, że będą rozkładać się dłużej niż inne. Należą do nich m.in.:

• magnolie,
• olchy,
• topole.

Również liście gatunków zimozielonych, takich jak różaneczniki, mahonie, ostrokrzewy, bluszcze pospolite rozkładają się wyjątkowo długo. Wprawdzie nie spadają one masowo jesienią, ale rośliny również je wymieniają i w ciągu sezonu musimy się z nimi uporać.
Są także drzewa, których liście zawierają sporo garbników, które również spowalniają rozkład, a także nie służą innym roślinom. Należą do nich m.in. liście dębów i buków (nie używajmy ich do ściółkowania rabat).

Polecamy: Zrób ziemię liściową – to łatwe. Polecamy dwa skuteczne sposoby na kompost z samych liści

W przypadku liści, które długo się rozkładają, mamy dwa wyjścia:

• można je rozdrobnić (np. zbierając je kosiarką) i kompostować w takiej postaci,
• uzbroić się w cierpliwość i liczyć z tym, że na kompost zdatny do użytku będziemy czekać dłużej.

Takie „trudne” liście można też przeznaczyć na osobną pryzmę, żeby nie opóźniały procesu powstawania całego kompostu, jakim będziemy dysponować.
Oczywiście sporo zależy od proporcji, bo jeśli długo rozkładające się liście są tylko dodatkiem do pryzmy, gdzie jest dużo innego materiału, a w dodatku mamy dużo pracowitych dżdżownic, to nie zrobią one dużej różnicy. Natomiast jeśli takich liści jest przewaga, warto się zastanowić nad ich osobnym kompostowaniem.

Dość problematyczne są także liście orzecha włoskiego (i czarnego), a to z dwóch powodów. Po pierwsze – są duże i skórzaste, przez co długo się rozkładają. Po drugie – zawierają substancję, zwaną juglonem, która utrudnia wzrost wielu roślin. Juglon wprawdzie rozkłada się i traci swoje właściwości, jednak czas tego procesu zależy od warunków (trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy). Na kompost z liści orzecha trzeba więc długo czekać. Co zrobić z liśćmi orzecha? Możemy postąpić, jak z innymi „trudnymi” liśćmi do kompostowania, czyli rozdrobnić i cierpliwie czekać. Natomiast świeżo opadłych lepiej nie używajmy do ściółkowania roślin.

Kasztanowce wprawdzie nie należą do najbardziej popularnych drzew ogrodowych, ale jeśli je mamy, ich liście lepiej przeznaczmy do utylizacji. Wynika to z faktu, że również należą do tych, które długo rozkładają się, ale ważniejsza jest profilaktyczna ochrona przed szrotówkiem kasztanowcowiaczkiem. To bardzo groźny dla drzew i trudny do zwalczenia szkodnik kasztanowców, którego poczwarki zimują w liściach.