Kompost brzydko pachnie albo nie rozkłada się dobrze? Sprawdź, jakie są powody problemów w kompostowniku i co z tym zrobić

Jak wiadomo, kompost to „złoto ogrodnika”, ale czasami bywają z tym złotem problemy. Prawidłowo przygotowany kompost, rozkłada się przez kilka lub kilkanaście miesięcy, nie wydzielając w tym czasie przykrej woni. W jego pobliżu czuć jedynie zapach podobny do zapachu leśnej ściółki po deszczu lub skoszonej, mokrej trawy, co jest zupełnie naturalne i związane z rozkładem materii organicznej. Po ok. 1-1,5 roku z pryzmy powinna powstać plastyczna, miękka, przyjemna w dotyku, ciemna ziemia o zapachu próchnicy. Z kompostownika w żadnym razie nie powinno być czuć woni zgnilizny, smrodu zepsutych jajek czy innego, przykrego zapachu.

Jeśli więc nasz kompost nieprzyjemnie pachnie lub kiedy składowana na nim materia organiczna słabo się rozkłada i cały czas widzimy nienaruszone fragmenty roślin, powinniśmy poszukać przyczyny problemu i jak najszybciej spróbować go rozwiązać.

Do najczęstszych kłopotów z kompostownikiem należy jego nieprzyjemny zapach. Dzieje się tak zwykle wtedy, gdy wrzucamy na kompost materiały zupełnie się do tego nienadające jak np. resztki mięsa, całe, gotowane lub surowe jajka, nabiał, odchody zwierząt, kości, tłuszcz, skórki cytrusów opryskiwanych chemikaliami czy drukowane gazety. Wtedy w resztkach organicznych zaczynają zachodzić procesy gnilne, w wyniku których wydzielają się gazy takie jak siarkowodór czy amoniak, a na kompostowniku zaczyna tworzyć się brzydka, mazista substancja, zupełnie nieprzypominająca miękkiej, próchniczej ziemi.

Sprawdź: Jak samemu zrobić ziemię próchniczą? Na to zwróć uwagę

Podobny zapach może też wydzielać pryzma, która jest mokra, ciężka i zbita lub gdy wrzucimy na nią zbyt dużo mokrej, świeżo ściętej trawy. Do jej wnętrza nie dochodzi wtedy powietrze, które jest niezbędne do prawidłowego przebiegu procesu rozkładu materii organicznej i rozpoczynają się procesy beztlenowe, powodujące gnicie odpadów zamiast ich rozkład.

Z tego względu zawsze unikajmy wyrzucania na kompost resztek, które się do tego nie nadają, a także raz na jakiś czas przerzućmy całą pryzmę, przekładając ją na wolne stanowisko obok (przydadzą się co najmniej dwa, a nawet trzy miejsca kompostowe lub kompostowniki). To pozwoli napowietrzyć kompost i ułatwi proces rozkładu resztek organicznych. Warto też co jakiś czas rozłożyć na kompoście luźniejszy materiał taki jak gałązki drzew czy brązowa, surowa tektura, które ułatwią przepływ powietrza i dostęp tlenu do wnętrza pryzmy. Kompost oprócz powietrza potrzebuje też wody, ale nie zlewajmy go nadmiernie, bo jeśli będzie zbyt mokry, również zacznie cierpieć na brak tlenu i zgnije.

No dobrze, a jeśli z naszej pryzmy nie unosi się żaden przykry zapach, ale też ze składowanymi na niej resztkami roślinnymi zupełnie nic się nie dzieje? To z kolei może być związane ze zbyt niską wilgotnością pryzmy lub z niedostateczną ilością azotu, który jest ważnym pierwiastkiem, odpowiadającym za prawidłowy przebieg rozkładu materii organicznej.

Sprawdź: Jak hodować dżdżownice kalifornijskie, które świetnie przerabiają kompost? O to musisz zadbać

W takiej sytuacji powinniśmy zacząć częściej podlewać kompost, od czasu do czasu wzbogacając go także gnojówką z pokrzyw, skrzypu lub żywokostu oraz cienką warstwą świeżo ściętej trawy (zawiera dużo azotu).

Warto też wykorzystać specjalne środki, przyspieszające kompostowanie tzw. aktywatory kompostowania. Można wybrać takie w formie sztucznych nawozów z azotem (np. Active Komposter – Target), ale znacznie lepiej użyć preparatów naturalnych lub biologicznych, w skład których wchodzą enzymy, bakterie lub grzyby, a czasem też pożyteczne mikroorganizmy, skutecznie przyspieszające rozkład materii organicznej (np. Biopon Komposter, BIO KOMPOSTUS, Pryzmatix – Sumin).

Pryzmę dobrze jest też posypać mączką bazaltową, która nie tylko potrafi eliminować część brzydkich zapachów, ale też jest naturalnym źródłem wielu pierwiastków, dzięki czemu wzbogaca skład kompostu. Na pryzmę dobrze jest też wrzucać kawałki brązowego, niebarwionego kartonu, który zadziałają jak wabik na pożyteczne dżdżownice, wspomagające przetwarzanie materii organicznej w próchnicę (zawarta w tekturze celuloza przydaje się zwierzętom w procesie rozmnażania).