Jasnogórska Pani odwiedza Radom

Ponad trzydzieści lat temu nieprzebrane tłumy przed radomską katedrą czekały na pojawienie się symboli obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. Właściwa kopia wizerunku nie mogła opuścić Jasnej Góry, bo komunistyczne władze zagroziły likwidacją kilku zakonów. Tymczasem chwilę później z plebanii przy ulicy Mickiewicza obraz wynieśli kardynałowie Stefan Wyszyński i Karol Wojtyła oraz pięciu innych biskupów. Po latach ten sam wizerunek znów nawiedza Radom.

Wtedy mszę świętą celebrował kardynał Karol Wojtyła, późniejszy Papież Jan Paweł II. Teraz przy ołtarzu stanie Jego wieloletni przyjaciel kardynał Stanisław Dziwisz. Czy to religijne święto zapadnie równie głęboko w serca radomian, jak tamto sprzed 34 lat? Przekonamy się już jutro, kiedy w Radomiu rozpoczną się uroczystości peregrynacji obrazu Matki Bożej Częstochowskiej.

Wspomnienia po latach

18 czerwca 1972. Na plebanii przy obecnej katedrze trwają ostatnie ustalenia. Za chwilę kardynałowie i biskupi wyniosą obraz Matki Bożej Jasnogórskiej na ołtarz przed kościołem. Wokół świątyni było już wtedy około sto tysięcy ludzi. W tłumie ministrantów stał dziewiętnastoletni Edward Poniewierski. Tego roku zdawał maturę. Dziś jest księdzem i proboszczem parafii katedralnej.

- Mój rodzinny dom mieścił się przy ulicy 1 Maja, dziś 25 Czerwca. Pamiętam, że nie przespałem nocy przed rozpoczęciem nawiedzenia. Czułem, że ciągle muszę być w kościele - wspomina. - Już poprzedniego dnia panował niepokój wywołany informacją, że ksiądz Józef Wójcik, ówczesny wikary naszej parafii, przez cały dzień był przesłuchiwany w prokuraturze. Nikt nie spodziewał się, że uwięziona kopia obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej jest już na wolności i właśnie w Radomiu wróci na szlak nawiedzenia.

Procesja na powitanie ramy po obrazie, która wędrowała po Polsce zamiast kopii cudownego wizerunku, doszła do ulicy Kozienickiej, a potem zawróciła. Inni świadkowie twierdzą, że symbole, czyli rama, świeca i lilie wniesiono na ołtarz przed kościołem. W pewnej chwili tłum stojący wokół świątyni zobaczył dwóch kardynałów i biskupów, wynoszących obraz z plebani.

- Wśród wiernych zapanowała wielka radość - wspomina ksiądz Edward Poniewierski. - Dziś pewnie rozległyby się oklaski, ale wtedy prymas Wyszyński nie lubił owacji. Gdy tylko ludzie zaczynali klaskać, upominał ich mówiąc, że to nie wiec. Dlatego nie było gromkich wybuchów entuzjazmu. Jednak jestem pewien, że mimo niedowierzania własnym oczom, serca zebranych przepełniała radość. Ludzie byli bardzo rozmodleni i szczęśliwi z odzyskania obrazu.

Kardynał Wojtyła przewodniczył mszy świętej na rozpoczęcie peregrynacji kopii obrazu Matki Bożej Częstochowskiej. Kazanie wygłosił prymas Stefan Wyszyński. Nikt nie oczekiwał, że na uroczystościach pojawi się kopia obrazu, ta sama którą w 1966 roku władze uwięziły w sanktuarium na Jasnej Górze. Wizerunek udało się uwolnić dzięki księdzu Józefowi Wójcikowi, w 1972 roku wikariuszowi parafii Opieki Najświętszej Marii Panny w Radomiu (obecna parafia katedralna).

Uroczystości miały miejsce w sobotę po południu. Obraz ustawiono na ołtarzu przed kościołem. Wygłoszono powitania. Potem rozpoczęła się msza święta. Wszyscy oczekiwali na słowa prymasa. Kardynał Wojtyła pozostawał jakby lekko w tle. Po uroczystościach obraz wniesiono do świątyni. Parafianie z poszczególnych ulic mieli wyznaczone dyżury i czuwania trwały przez całą noc. Ludzie przez cały czas wypełniali kościół. Jak mówią zapisy w aktach parafialnych, w ciągu następnego tygodnia obraz nawiedził kościoły w Radomiu: garnizonowy, przy ulicy Kelles-Krauza, przy ulicy Siennej, oraz parafie w Małęczynie, Rajcu, Pelagowie, Cerekwi i Wolanowie.

Powrót na szlak nawiedzenia

Rok 2005. W parafiach diecezji radomskiej zaczynają się modlitewne przygotowania do ponownego nawiedzenia. Ksiądz biskup Stefan Siczek wraz biskupem Zygmuntem Zimowskim, ordynariuszem diecezji radomskiej, w połowie października odbierali obraz z Lublina. Przez cały poprzedni rok kopia cudownego obrazu odwiedzała bowiem tamtejsze parafie. Dla biskupa Siczka wydarzenia sprzed 34 lat także przywołują osobiste wspomnienia. Lekko uśmiecha się. W 1972 także był zatrzymany i przesłuchiwany przez milicję. Prawdopodobnie pomylono go z księdzem Siudkiem, który wraz z księdzem Wójcikiem wykradał obraz z jasnogórskiego klasztoru. Co czuje teraz?

- Żadna diecezja, oprócz naszej, nie może się poszczycić tym, że wróciła obraz na szlak nawiedzenia. Tylko w Radomiu podczas uroczystości spotkali się trzej słudzy Boży, czyli kardynałowie Stefan Wyszyński, Karol Wojtyła i biskup Piotr Gołębiowski - mówi w zadumie. - Pierwsze nawiedzenie trwało 23 lata. Obraz odwiedził parafie w całej Polsce. Potem przyniesiono go do pokoju umierającego kardynała Wyszyńskiego. Dziękował Matce za dar nawiedzenia i prosił, aby nie przestawała wędrować.

Obraz wyruszył w znacznie krótszą wędrówkę z okazji 600-lecia Jasnej Góry. Trzecie nawiedzenie rozpoczęło się 5 maja 1985 roku i trwa do dziś.

Niech nauczy nas zgody

Kwiecień 2006. Po 34 latach wiele się tu zmieniło. Przede wszystkim kościół Najświętszej Marii Panny jest katedrą młodej diecezji radomskiej. Przed świątynią już w środę przed południem uwijają się ekipy ustawiające stalowe rusztowania pod ołtarz. Następnego dnia zaczęto budować dekoracje. Obraz będzie witany dokładnie w tym samym miejscu, czyli na stopniach przed wejściem do świątyni.

Do Wyższego Seminarium Duchownego w Radomiu już wchodzi się przez nowe masywne drzwi. Płaskorzeźby w blasze miedzianej przedstawiają sceny ewangeliczne. Prawdziwa niespodzianka czeka po ich otwarciu. Na prawym skrzydle widnieje postać Papieża Jana Pawła II, a na lewym prymasa Stefana Wyszyńskiego.

- To oni nieśli na swoich ramionach kopię obrazu jasnogórskiego, który odwiedził obecny teren ziemi radomskiej 34 lata temu. Ich obecność na tym seminaryjnym portalu jest pamiątką tamtego nawiedzenia Maryi, która po kilkuletnim "aresztowaniu" wróciła na szlak nawiedzenia, właśnie w Radomiu - wyjaśnia ksiądz biskup Zygmunt Zimowski, ordynariusz diecezji radomskiej.

Drzwi to wotum dziękczynne dla Matki Bożej za powołania kapłańskie i nadzieja, że przez kolejne lata przejdzie przez nie coraz więcej młodych księży, absolwentów radomskiego seminarium.

Przed 34 laty wędrujący wizerunek Matki Bożej Jasnogórskiej przypominał, że obywatele Polski Ludowej mają prawo do swobodnego wyznawania religii rzymskokatolickiej. Dlaczego jest tak ważny teraz?

- Maryja przychodzi jako Matka naszych rodzin. Jest także patronką naszej, polskiej niepodległości - mówi biskup Zimowski. - Dlatego nieprzypadkowe jest krótkie spotkanie przy pomniku robotniczego protestu z 1976 roku. Być może tamto nawiedzenie sprzed 34 lat było duchowym przebudzeniem i przygotowaniem do zrywu niepodległościowego. Nie chodzi o kontekst polityczny, ale duchowy. Dlatego będziemy prosić Ją, aby pozostała Matką naszych wewnętrznych, duchowych wartości i nauczyła nas korzystać z wolności. Ona przychodzi także, aby uciszyć nasze radomskie swary i spory.

Gdzie i kiedy odbędzie się nawiedzenie

RADOM - dekanaty centralny, południowy, północny - 22 kwietnia-29 maja 2006; dekanaty Radom-Wschód, Radom-Zachód - 1 marca-27 marca 2007;

REGION - dekanaty drzewicki, opoczyński, tomaszowski - 30 maja-4 lipca 2006; dekanaty przedborski, radoszycki, żarnowski - 5 lipca-4 sierpnia 2006; dekanaty czarnecki, konecki, przysuski - 5 sierpnia-2 września 2006; dekanaty czarnoleski, kozienicki, pionkowski - 3 września-30 września 2006; dekanaty głowaczowski, jedliński, przytycki - 1 października-5 listopada 2006; dekanaty lipski, sienneński, zwoleński - 6 listopada-7 grudnia 2006; dekanaty iłżecki, wierzbicki - 16 kwietnia-4 maja 2007; dekanaty Starachowice-Południe, Starachowice-Północ - 5 maja-27 maja 2007; dekanaty skarżyski, szydłowiecki - 28 maja-28 czerwca 2007.

W każdej parafii będzie można kupić zdjęcia wykonane przez fotografów współpracujących z biurem peregrynacji po diecezji radomskiej.

Porządek uroczystości religijnych w Radomiu

Sobota. 9.30 - modlitwa oczekiwania pod katedrą i przy pomniku Protestu Robotników Czerwca 1976; 10 - powitanie śpiewem przy pomniku Obrazu Nawiedzenia, procesja do katedry; 10.30 - rozpoczęcie mszy świętej i powitanie obrazu, przewodniczy ksiądz kardynał Józef Glemp, prymas Polski; kazanie wygłosi ksiądz kardynał Stanisław Dziwisz; 13 - przeniesienie obrazu do katedry, indywidualna adoracja; 15 - godzina miłosierdzia i msza święta dla chorych; 16.30 - msza święta dla dzieci; 17.30 - nieszpory maryjne; 18 - msza święta czuwanie matek i ojców; 19.30 - chóry katedralne modlitwą i śpiewem czczą Maryję; 21 - Apel Jasnogórski; 22 - czuwanie młodzieży; 23 - modlitwa wdzięczności zmarłym za dar przekazanej wiary; 24 - pasterka maryjna - celebrowana przez księży rodaków.

Niedziela. Godziny od 1 do 5 - adoracja mieszkańców parafii katedralnej; 5.30 - godzinki o niepokalanym poczęciu Najświętszej Maryi Panny; 6 - msza święta; 8 - msza święta; 9.30 - msza święta dla młodzieży; 11 - msza święta z błogosławieństwem dla dzieci; 12.30 - msza święta; 14 - msza święta dziękczynna za łaski nawiedzenia (przed katedrą); 16 - procesja z obrazem do parafii Matki Bożej Miłosierdzia.