- Przypominamy tę koronną instytucję sprawiedliwości, która przez prawie 150 lat obradowała na radomskim zamku- mówił Adam Zieleziński, dyrektor muzeum
(fot. Barbara Koś)
Idących na otwarcie wystawy "Sarmacki Skarb. Trybunał Skarbowy Koronny w Radomiu 1613-1763" w Muzeum imienia Jacka Malczewskiego witał gwar dochodzący z placu rynkowego.
Tam właśnie obradował Trybunał, badający sprawę skargi na księcia Adama Wiśniowieckiego, pomówionego o przywłaszczenie sobie pieniędzy przeznaczonych na wojsko a na wyrok czekała brać szlachecka.
Był rok 1640, zatem członkowie Trybunału odziani byli w obowiązujące wówczas stroje.
Ubrani w nie byli oczywiście członkowie radomskiego Bractwa Kurkowego imienia świętego Sebastiana oraz kilku innych grup rekonstrukcyjnych, przybyłych do Radomia z zaprzyjaźnionych miast.
Odgrywaną sceną: "… Jaśnie Wysoki Trybunale" - kierował Przemysław Bednarczyk.
I kiedy po oczyszczeniu księcia Adama z zarzutów huknęła salwa a szlachta przystąpiła do wznoszenia toastów, radość zapanowała na całym Rynku.
Wtedy członkowie Trybunału wraz z zadowoloną szlachtą udali się w kierunku muzeum a za nimi wszyscy radomianie.
-W tym roku mijają dwie okrągłe rocznice związane z Trybunałem Skarbowym: 400 lat od jego powołania i 250 od ostatniej sesji - przypomniał otwierając wystawę "Sarmacki skarb" Trybunał Skarbowy Koronny w Radomiu 1613-1763" w Muzeum imienia Jacka Malczewskiego jego dyrektor, Adam Zieleziński. - Chcemy więc przypomnieć tę koronną instytucję sprawiedliwości, która przez prawie 150 lat obradowała na radomskim zamku.
Wystawa, jak podkreślił Adam Zieleziński, przybliżyć ma współczesnemu widzowi ten zapomniany, a ważny epizod w historii Rzeczypospolitej i naszego miasta, które może szczycić się wielu chlubnymi momentami w historii.
- Trybunał Skarbowy Koronny został powołany został przez Sejm w 1613 roku jako komisja sejmowa, tak zwana komisja radomska - mówił profesor Dariusz Kupisz. - Powstał z przekształcenia Komisji Skarbowej, powołanej przez Sejm w 1591 roku dla kontrolowania wydatków ze skarbu publicznego.
Radom był siedzibą Trybunału, dlatego zwano go też Trybunałem Radomskim.
- Wystawa przypomina, że Radom w okresie Rzeczypospolitej szlacheckiej był ważnym miastem trybunalskim, w którym przez 150 lat funkcjonował Trybunał Skarbowy Koronny, rozstrzygający istotne dla obronności państwa sprawy - zaznaczyła Elżbieta Kwiecień, kurator wystawy.
Drugikm kuratorem jest Piotr Rogólski.
Ekspozycję rozpoczyna dokument "Ordinatio Ivdicior: Tribunal Radom" z 1614 roku powołujący Trybunał Koronny Skarbowy. Potem ma kilka części tematycznych.
W pierwszej przestawia instytucję Trybunału Skarbowego głównie poprzez sylwetki osobistości trybunalskich i dokumenty dotyczące działalności tej instytucji.
W galerii portretowej umieszczone są wizerunki podskarbich wielkich koronnych, którzy jako najwyżsi urzędnicy zajmujący się skarbem państwowym, kontrolą finansów publicznych i zwierzchnictwem nad mennicami państwowymi, byli obowiązani do obecności w Trybunale Radomskim.
Postaci związane z Trybunałem Radomskim zostały zaprezentowane na charakterystycznym dla polskiego baroku portrecie sarmackim.
Druga część wystawy prezentuje wojsko. Pokazano portrety wojskowych oraz broń będącą na wyposażeniu armii w XVII i XVIII wieku.
Uwagę zwraca husaria, elitarna siła armii polskiej.
W trzeciej części wystawy znajdą się monety, które były w obiegu w XVII i XVIII wieku a także wagi, sakwy, skarbonki, beczki oraz skrzynie do przewożenia i przechowywania pieniędzy.
Przed południem w Resursie odbyła się sesja popularnonaukowa "Trybunał Koronny Skarbowy w Radomiu, 400 rocznica ustanowienia". Referaty wygłosili profesorowie z Uniwersytetu Opolskiego, Warszawskiego oraz UMCS w Lublinie.
Historię Trybunału przypomniał profesor Dariusz Kupisz
(fot. Barbara Koś)
Znaczeniew wystawy dla miasta podkreślił wiceprezydent, Ryszard Fałek
(fot. Barbara Koś)
O wystawie opowiadała Elżbieta Kwiecień, kurator ekspozycji
(fot. Barbara Koś)
Na wystawie jest wiele portretów okresu Rzeczpospolitej Szlacheckiej
(fot. Barbara Koś)
Jest także broń z tej epoki
(fot. Barbara Koś)
Sa elementy husarii
(fot. Barbara Koś)
Podczas sesji w Resursie Obywatelskiej o problemach finansowych wojsk XVII wieku mowił profesor Mirosław Nagielski z Uniwersytetu Warszawskiego
(fot. Barbara Koś)
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?