Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Odnowią kolejne zabytkowe groby w Radomiu. Ruszyły prace renowacyjne na cmentarzu rzymskokatolickim

Barbara Koś
Prace przy nagrobku Emilii Targowskiej.
Prace przy nagrobku Emilii Targowskiej. Społeczny Komitet
Społeczny Komitet Ochrony Zabytkowego Cmentarza Rzymskokatolickiego w Radomiu wraz parafią św. Wacława rozpoczął, prace renowacyjne dziewiętnastowiecznych, zabytkowych nagrobków: Emilii z Wolskich Targowskiej oraz rodziny Bełkowskich i Napiórkowskich, na radomskiej nekropolii rzymskokatolickiej przy ulicy Limanowskiego.

Renowacje wybrane przez Komitet i parafie świętego Wacława obejmują w tym roku dwa kamienne, dziewiętnastowieczne pomniki: Emilii z Wolskich Targowskiej oraz rodziny Bełkowskich i Napiórkowskich.

- Łączny koszt prac konserwatorskich, został wyceniony na ponad 94 tys. zł. - mówi Sławomir Adamiec, przewodniczący Społecznego Komitetu. - Wykonawcą prac jest renomowana pracownia konserwatorska Grzegorza Świerczyńskiego, która już we wcześniejszych latach współpracowała z Komitetem i parafią św. Wacława.

- Tegoroczne prace, to bardzo duży wysiłek finansowy, dlatego bardzo liczymy na dobre efekty listopadowej kwesty na cmentarzu, ale również cieszymy się, że parafii św. Wacława, będącej zarządcą cmentarza rzymskokatolickiego i dyrekcji nekropolii,pani Edycie Sitarskiej, udało się cześć środków pozyskać z dotacji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków – dodaje Sławomir Adamiec.

Program prac konserwatorskich, zatwierdzony przez konserwatora zabytków, w przypadku obu pomników, będzie polegał - po dokonanym we wtorek całkowitym demontażu obiektów- na przeprowadzeniu skomplikowanych zabiegów konserwatorskich w pracowni konserwatorskiej.

- Niestety pomnik Emilii z Wolskich Targowskiej, wraz z całą strukturą komory grobowej, uległ bardzo poważnemu zniszczeniu. W listopadzie ubiegłego roku, w zasadzie doszło do katastrofalnego zapadnięcia się gruntu pod pomnikiem, a dwie płyty bezpośrednio nakrywające kryptę, w znacznej części osunęły się poniżej poziomu podmurówki. W trakcie upadku pomnika najmocniej ucierpiał element zwieńczenia, z którego ozdobna korona liści akroterionów została prawie w połowie utrącona. Blok z wykutymi inskrypcjami stracił kilka obszernych fragmentów na narożach i krawędziach. Każda z dwóch zapadniętych kamiennych płyt, ważyła ponad 1.5 tony, dlatego konieczne było, przy demontażu, użycie ciężkich urządzeń dźwigowych – opisuje destrukcji pomnika Adamiec.

Drugi z dziewiętnastowiecznych nagrobków, rodziny Bełkowskich i Napiórkowskich (Rocha Bełkowskiego, Romualda Napiórkowskiego, Józefy Bełkowskiej), znajduje się w centralnej części cmentarza, przy głównej alei (obok dzwonnicy).

Kompozycja nagrobka opiera się na stylistyce klasycystycznej czerpiącej proporcje i detale z architektury antycznej: kolumna z kanelowaniem osadzona na czworobocznym podwyższonym cokole. Na kształt nagrobka o charakterze wertykalnym składają się kamienne elementy ułożone jeden na drugim: kamienna podmurówka, prostokątna płyta zakrywająca kryptę, na płycie centralnie umieszczony stopień na jej narożnikach cztery słupki, powyżej centralnie baza – cokół, następnie trzon z inskrypcjami, nakrywa, baza kolumny, trzon kolumny na planie koła, nakrywa-profilowane zwieńczenie kolumny także na planie koła, na szczycie żelazny krucyfiks. Materiał kamienny użyty do wykonania elementów nagrobka to szaro- beżowy piaskowiec szydłowiecki.

Stan zachowania nagrobka Bełkowskich i Napiórkowskich jest również bardzo zły i wynika z ciągłego oddziaływania warunków atmosferycznych na obiekt znajdujący się w bliskiej ekspozycji od ulicy Limanowskiego. Użyty do wykonania nagrobka materiał to szaro-beżowy, drobnoziarnisty piaskowiec szydłowiecki, który jest materiałem niejednorodnym i w partiach o słabszym spoiwie ulega wytrawianiu przez roztwory kwaśne (kwaśne deszcze) oraz podatny jest na niszczące działanie soli rozpuszczalnych w wodzie.

- Elementy piaskowcowe, pokryte są nawarstwieniami pochodzenia atmosferycznego o zróżnicowanym charakterze; od cienkich szarych w partii ścian cokołu przez czarne grube w partii zwieńczenia, gzymsów i piedestału po zielono brunatne solne naskorupienia na gzymsach. Powierzchnie poziome lub zbliżone do poziomych pokryte są grubymi nawarstwieniami pochodzenia mikrobiologicznego: mchy i porosty, oraz atmosferycznego; ciemnoszare naskorupienia. W procesie konserwacji kamiennych elementów nagrobka konieczna będzie szczególna uwaga konserwatorów, w celu odtworzenia uszkodzonych fragmentów, z starannie dobranego materiału kamiennego. Okrągła nakrywa kolumny nagrobka zostanie sklejona i sklamrowana kotwami ze stali nierdzewnej – tak opisuje stan i zakres koniecznych prac renowacyjnych nagrobka Napiórkowskich/Bełkowskich, przewodniczący Adamiec.

Federico Scavo i Czadoman w radomskim Explosion. To była impreza! Zobacz zdjęcia

MASZ CIEKAWĄ INFORMACJĘ, ZROBIŁEŚ ZDJĘCIE ALBO WIDEO?
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego?
PRZEŚLIJ WIADOMOŚĆ NA [email protected] lub Facebook.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo
Wróć na echodnia.eu Echo Dnia Radomskie