100 lat Biblioteki Publicznej we Włoszczowie. Zobaczcie zdjęcia

Ofiarowany przez niego księgozbiór (200 woluminów) złożono w budynku Straży Ogniowej i powierzono pieczy Stanisławowi Wiatrowi. On też chętnie wypożyczał książki w niedzielę po obiedzie, między godzinami 13.00 a 16.00. W latach 1919 - 1922 opiekę nad biblioteką sprawowała Jadwiga Grabowska – Fiszewska. Z biblioteki w tym czasie korzystało 80 osób. Wypożyczalnia była bezpłatna, z tym jednak, że pobierano niewielką kaucję jako rękojmię zwrotu książek.

W 1922 roku zrodziła się w II Rzeczpospolitej idea sieci bibliotecznych - powiązania organizacyjnego bibliotek powiatowych z gminnymi. Nie ominęła ona Włoszczowy. Z inicjatywy starosty i przewodniczącego Sejmiku Powiatowego Stanisława Wasiaka utworzono Powiatową Bibliotekę Sejmikową, która przejęła księgozbiór zgromadzony przez księdza Rzepczyńskiego. We Włoszczowie Stanisław Wasiak cieszył się opinią dobrego organizatora i człowieka operatywnego. Przyczynił się do rozpoczęcia budowy gmachu szkolnego i to zdecydowało przede wszystkim o przyznaniu mu honorowego obywatelstwa miasta po ukończeniu robót.

Zmieniono też lokalizację biblioteki umieszczając ją w dwóch większych pomieszczeniach przy ulicy Długiej 56. Księgozbiór powiększono o 110 woluminów, a na dalsze zakupy zaplanowano 150 tysięcy marek. Czytelnia i wypożyczalnia czynne były w godzinach 15.00 – 18.00. Korzystający z tej biblioteki musieli wpłacić 2 złote wpisowego, a za wypożyczenie 1 złoty miesięcznie (po reformie monetarnej Władysława Grabskiego). Czytelnikami byli w przeważającej części dorośli. Każdego dnia było ich około 20. Starosta mianował kierowniczką Kornelię Adamczyk, która placówkę prowadziła do 1924 roku. Bibliotekę Sejmikową nazywano też ruchomą, gdyż wypożyczała okolicznym gminom tak zwane komplety liczące po 50 woluminów, pakowanych w drewnianych walizach. Walizki były wysyłane jesienią na pół roku. Czytelnictwo kwitło więc w długie zimowe wieczory. Koszty transportu pokrywała wieś docelowa.

Kiedy Kornelia Adamczyk kończyła swoją biblioteczną misję księgozbiór liczył 20 tysięcy woluminów. W 1925 roku w bibliotece zainstalowano radio głośnikowe, co sprawiło, że do książnicy zaglądało więcej czytelników.

W 1928 roku bibliotekę przeniesiono do budynku Szkoły Powszechnej we Włoszczowie, likwidując jednocześnie działającą wcześniej czytelnię. Biblioteka mieściła się w małej salce imienia Marszałka Józefa Piłsudskiego. Systematycznie zmniejszała się liczba czytelników. W 1935 roku było ich tylko 50. Bibliotekarka Maria Liberska oraz sprzątaczka zarabiały miesięcznie 50 i 10 złotych. Na cztery lata przed wybuchem II wojny światowej bibliotekę powierzono Lidze Kobiet. Została przeniesiona do dwóch izb przy ulicy Sienkiewicza 21 i zaczęła funkcjonować pod nazwą Centralnej Biblioteki Powiatowej. Kierował nią najpierw nauczyciel Stefan Kosiński, a później Helena Domagalska, poprzednio zatrudniona w Bibliotece imienia Raczyńskich w Poznaniu.

Obecnie Biblioteka Raczyńskich jest najstarszą czynną i jedną z największych publicznych książnic w kraju. W swoich zbiorach posiada około 2 milionów pozycji z czego ponad 200 tysięcy to tzw. zbiory specjalne. Składają się na nie rękopisy, starodruki i mapy. Do najcenniejszych w zbiorach należą: rękopis kodeksu z 1460 roku z traktatami teologicznymi Augustyna Triumphusa z Ankony, dzieła Stanisława Hozjusza z 1553 roku czy druki Mikołaja Reja z 1568 roku. Biblioteka posiada kilkadziesiąt filii na terenie całego miasta oraz placówki muzealne: Mieszkanie – Pracownia Kazimiery Iłłakowiczówny, Muzeum Henryka Sienkiewicza, Muzeum Józefa Ignacego Kraszewskiego.

We wrześniu 1939 roku biblioteka we Włoszczowie przerwała działalność. Wypożyczone gminom książki nie wróciły do Włoszczowy, część rozdano mieszkańcom, resztę zniszczyli Niemcy. Książnica wznowiła działalność 15 października 1945 roku. Obecnie jest to jedna z najnowocześniejszych i najbardziej prężnych bibliotek w regionie. Łączy pokolenia czytelników w pięknych wnętrzach, wielkim księgozbiorem, bogatą ofertą wydarzeń.