102 lata temu Józef Piłsudski otrzymał honorowe obywatelstwo Kielc

12 sierpnia 1914 roku żołnierze na czele z Piłsudskim wkroczyli do Kielc. Strzelcy zostali zakwaterowani w budynku dworca kolejowego, przy ulicy Składowej oraz u mieszczan wrogo ustosunkowanych do rosyjskiego zaborcy. Sam Piłsudski zajął budynki Pałacu Biskupów Krakowskich. Za jego wkład w odzyskanie niepodległości, miasto odwdzięczyło się nadaniem mu honorowego obywatelstwa w 1921 roku.

Kielecczyzna była dla Józefa Piłsudskiego szczególnie bliska. Wielokrotnie mówił i pisał o stolicy Gór Świętokrzyskich. Z wielkim szacunkiem wyrażał się o Kielcach, przypominając miasto i jego mieszkańców z okresu I wojny światowej. Podkreślał jednocześnie, że na swój sposób, było ono nawet ważniejsze od Krakowa.

„W Kielcach odbywała się ciężka, trudna praca organizacyjna[…]. Obok tego szła praca zagospodarowania oddziału. Poza tym dokonywałem w Kielcach, jako pierwszym większym mieście Królestwa, próby politycznego związania ludności z nami. Kielce jednym słowem, były bazą strzelecką, skoro Kraków na owe czasy, prawie nią nie był” – podkreślał Piłsudski.

Innym razem wspominał, że „[…] Kielce są dla mnie, czem pierwszy uśmiech ukochanej, czem pierwszy promień rannego brzasku. Dobrze było mówić każdemu Austriakowi czy Prusakowi, że wychodzi z Kielc za kilka godzin. Żaden z nich niczem nie był z miastem związany, każdy otrzymywał wszystko co mu potrzeba, czy z Berlina, czy z Wiednia. Było im zupełnie obojętnem, czy to, co wyciskają z miejscowej ludności, biorą z Kielc, czy z innego miejsca. Żaden z nich nic uczuciowo nie miał wspólnego z miastem. Dla mnie to była praca trudna i bolesna” – przypominał Naczelnik Państwa.

Mieszkańcy Kielc o Naczelniku Państwa nigdy nie zapomnieli. Józefowi Piłsudskiemu zostało przyznane honorowe obywatelstwo miasta przy okazji jego odwiedzin stolicy Gór Świętokrzyskich w październiku 1921 roku. Całe Kielce były gotowe na wizytę wyjątkowego gościa. „Dworzec, magistrat i wiele domów było udekorowane zielenią. Wzdłuż ulic, którymi Naczelnik Państwa miał przejeżdżać stały szpalery honorowe z młodzieży i członków różnych organizacji społecznych. Za szpalerami gromadziły się stale wielkie masy publiczności kieleckiej i z okolicy” – donosiła „Gazeta Kielecka”.

Z dworca udano się na Rynek. Tam nastąpiła ważna uroczystość – odsłonięcie tablicy pamiątkowej umieszczonej na jednej ze ścian miejskiego ratusza. „Pan Naczelnik odsłonił tablicę i z widocznym wzruszeniem wpatrywał się w prosty jej napis, będący grobowym wspominkiem dla tak wielu jego towarzyszy broni a poza tym będący chwałą Jego przedsięwzięcia, poczynanego w bardzo trudnych warunkach” – donoszono w lokalnej prasie. Na tablicy widniał napis: „Tym co podjęli walkę o wolność, Polskim żołnierzom pod wodzą Józefa Piłsudskiego, w 7-mą rocznicę wkroczenia do Kielc. W hołdzie ku pamięci – Kielczanie”.

Marszałek otrzymał honorowe obywatelstwo podczas uroczystej sesji kieleckiej Rady Miasta. Tekst przyjętej uchwały brzmiał: „Oddając cześć wiekopomnym zasługom położonym przez Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego dla odzyskania niepodległości Ojczyzny i stwierdzając wieczysty związek Kielc z Komendantem Oddziałów Strzeleckich, które pod Jego wodzą w dniu 12 sierpnia 1914 roku wkroczyły do miasta, Rada miejska uchwałą z 15 października 1921 roku nadaje Panu Naczelnikowi Józefowi Piłsudskiemu honorowe obywatelstwo Kielc”. Uchwała została w formie dyplomu wręczona zasłużonemu gościowi.

Józef Piłsudski bardzo poruszony otrzymaniem honorowego obywatelstwa. „Jestem pod urokiem wspomnień, które mnie wiążą z Kielcami […]. Wierzajcie, że te wspomnienia były, że ilekroć sam o nich myślałem lub z moimi podkomendnymi o Kielcach mówić zaczynałem, to nam się czoła rozchmurzały i pogodna radość w nas wstępowała. I dlatego czuję się dziś wzruszony serdecznie i szczęśliwy jestem, że znajduję się z Wami” – mówił Józef Piłsudski odbierając honorowe obywatelstwo Kielc. „Utkwione w twarz Naczelnika oczy wszystkich, miały możność przekonać się, że zwykle marsowe oblicze Wodza było rzeczywiście poruszone głębszym uczuciem” – relacjonowali z kolei redaktorzy „Gazety Kieleckiej”. Akt nadania honorowego obywatelstwa Kielc został odnowiony przez Radę Miejską 11 listopada 1991 roku.