40. rocznica wprowadzenia stanu wojennego w Polsce. Program obchodów w Kielcach

Organizatorzy tegorocznych uroczystości podkreślają, że inicjatywy mają przypomnieć o tragicznym w skutkach wypowiedzeniu wojny polskiemu narodowi przez generała Wojciecha Jaruzelskiego 13 grudnia 1981 roku.

– Minęło już 40 lat od tamtych wydarzeń. W sposób szczególny chcieliśmy zaakcentować tę datę, zarówno dla nas samych, czyli tych, którzy jeszcze pamiętają, jak i tych, którzy urodzili się znacznie później. Chcemy, by tamte czasy nie zostały zapomniane, by były przestrogą – powiedział Waldemar Bartosz, przewodniczący świętokrzyskiej „Solidarności”.

Mieszkańcy Kielc będą mogli wziąć udział w kilkunastu bezpłatnych wydarzeniach przygotowanych przez lokalne instytucje i organizacje. – Zaplanowaliśmy wiele inicjatyw, między innymi otwarcie wystawy „586 dni stanu wojennego” oraz prelekcje doktor Marzeny Grosickiej oraz doktora Ryszarda Śmietanki-Kruszelnickiego poświęcone stanowi wojennemu w regionie świętokrzyskim, które odbędą się 13 grudnia w „Przystanku Historia” Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach. Przygotowaliśmy również inicjatywy dla uczniów świętokrzyskich szkół - Wojewódzki Międzyszkolny Turniej „Prawda i fałsz o stanie wojennym” w „Przystanku Historia” IPN w Kielcach oraz grę miejską „Spacerniak. Stan wojenny 1981 – 1983” – powiedziała doktor Dorota Koczwańska-Kalita, naczelnik Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach.

Oprócz prelekcji oraz otwarcia wystaw organizatorzy zwrócili uwagę na kilka interesujących wydarzeń. Pierwszym jest widowisko „„Kolejka po wolność”. Rozgrywa się ono w latach 80. XX wieku. Zagrają w nim aktorzy związani z warszawskimi teatrami. Będzie można usłyszeć utwory Jacka Kaczmarskiego, Przemysława Gintrowskiego oraz Jana Krzysztofa Kelusa. Widowisko zostanie pokazane 10 grudnia o godzinie 18 w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach. Bezpłatne wejściówki na koncert są dostępne w siedzibie Radia Kielce oraz w Wojewódzkim Domu Kultury. Liczba miejsc ograniczona.

Drugim z nich jest projekcja filmu – polskiego kandydata do Oscara – „Żeby nie było śladów” z 2021 roku. Jego fabuła opowiada o tragicznej historii Grzegorza Przemyka, który został brutalnie zamordowany przez komunistyczny aparat bezpieczeństwa. Film nie kończy się jednak na ukazaniu samej zbrodni, ale również podejmuje wątek zatuszowania całej sprawy. Seans odbędzie się we wtorek 14 grudnia o godzinie 17 w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach. Bezpłatne wejściówki są do odebrania w „Przystanku Historia” Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach, redakcji „Echa Dnia” oraz siedzibie Radia Kielce. Ze względu na wprowadzenia obostrzenia sanitarne liczba miejsc jest ograniczona.

Uwaga! Wejściówki na film można odbierać w redakcji "Echa Dnia" w piątek od 8 do 16 oraz w poniedziałek od 8 do 16

Punktem kulminacyjnym będzie odsłonięcie tablicy świętej pamięci Stanisława Raka na murach Katedry w Kielcach 13 grudnia o godzinie 19.

– To jest jedyna osoba, którą znamy, bo tych pewnie było więcej, która została zamordowana na ulicach Kielc. Było to dokładnie 31 sierpnia 1982 roku, czyli w trzecią rocznicę powstania „Solidarności”. Po wyjściu z kieleckiej Katedry, wiele osób zostało zaatakowanych przez ZOMO – byli pobici i ranni. Jednym z nich był mający zaledwie 38 lat zegarmistrz z Kielc – Stanisław Rak. Niestety po tej masakrze w ciągu kilku dni zmarł

– powiedział Waldemar Bartosz.

Organizatorami wydarzeń są: „Solidarność” Region Świętokrzyski, Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach, Archiwum Państwowe w Kielcach, Muzeum Historii Kielc, Biblioteka Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, Ośrodek Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej w Kielcach, Wojewódzki Dom Kultury w Kielcach, TVP3 Kielce oraz Polskie Radio Kielce.

10 grudnia - piątek

• O godzinie 12– otwarcie na Rynku w Kielcach wystaw plenerowych przygotowanych przez Archiwum Państwowe w Kielcach oraz Muzeum Historii Kielc
• O godzinie 18 – koncert w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach „Kolejka po wolność”. Reżyserem i scenarzystą widowiska jest Leszek Zduń - aktor związany z Teatrem Narodowym w Warszawie. Obok niego na scenie WDK wystąpią: Agata Klimczak-Kołakowska, aktorka – wokalistka, Natalia Skipor – wokalistka, Dominika Chorosińska (Figurska) - aktorka teatralna i filmowa, Bartłomiej Abramowicz – kompozytor, pianista, Grzegorz Bukowski – wokalista, Jakub Kabus – aktor, reżyser, Teatr HoM oraz zespół muzyczny.
  Całość widowiska będzie rozgrywała się w kolejce pod sklepem w latach 80. XX wieku. Publiczność usłyszy dzieła m.in. Jacka Kaczmarskiego, Przemysława Gintrowskiego oraz Jana Krzysztofa Kelusa. Zabrzmią kompozycje Ernesta Brylla, Jonasza Kofty, Adama Asnyka czy Romana Kołakowskiego. Organizatorami są: Radio Kielce, TVP3 Kielce, NSZZ "Solidarność" Region Świętokrzyski, Wojewódzki Dom Kultury przy współpracy ze Świętokrzyskimi Kopalniami Surowców Mineralnych. Bezpłatne wejściówki na koncert są dostępne w siedzibie Radia Kielce oraz w Wojewódzkim Domu Kultury. Liczba miejsc ograniczona.
• O godzinie 19.30 – otwarcie wystawy w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach.

13 grudnia- poniedziałek

• Między godzinami 8-14.30 – warsztaty edukacyjne z rekonstrukcją wydarzeń na Wzgórzu Zamkowym w Kielcach
• O godzinie 10 – składanie kwiatów – Areszt na Piaskach w Kielcach
• O godzinie 11 – otwarcie wystawy „586 dni stanu wojennego” oraz prelekcje doktor Marzeny Grosickiej oraz doktora Ryszarda Śmietanki-Kruszelnickiego w „Przystanku Historia” IPN w Kielcach.
• O godzinie 18 – msza święta w intencji ofiar stanu wojennego w Bazylice Katedralnej w Kielcach
• O godzinie 19 – odsłonięcie tablicy śp. Stanisława Raka na murze katedralnym
• O godzinie 19.30 – złożenie kwiatów pod pomnikiem księdza Jerzego Popiełuszki

14 grudnia - wtorek

• O godzinie 12 – Wojewódzki Międzyszkolny Turniej „Prawda i fałsz o stanie wojennym” w „Przystanku Historia” IPN w Kielcach
• O godzinie 17 – darmowa projekcja filmu „Żeby nie było śladów” w Wojewódzkim Domu Kultury w Kielcach. Jego fabuła opowiada o śmierci warszawskiego maturzysty Grzegorza Przemyka. Polsko-francusko-czeski dramat filmowy z 2021 roku przedstawia jedną ze zbrodni aparatu bezpieczeństwa PRL. Rutynowe zatrzymanie w centrum Warszawy zakończyło się tragedią, a śmierć Przemyka poruszyła Polaków. W maju 1983 roku władze PRL zaangażowały cały aparat państwowy – Służbę Bezpieczeństwa, milicję, media, prokuraturę i sądy, aby za wszelką cenę uchronić winnych śmierci Przemyka przed konsekwencjami.
  Film „Żeby nie było śladów” oparty jest na nagrodzonym Literacką Nagrodą NIKE reportażu Cezarego Łazarewicza „Żeby nie było śladów. Sprawa Grzegorza Przemyka”. Słowo wstępne przed projekcją wygłosi Marek Jończyk z Referatu Badań Historycznych Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach. Ilość miejsc ograniczona. Wejście na seans filmowy na podstawie bezpłatnych zaproszeń, które dostępne są między innymi w redakcji „Echa Dnia”. Uwaga! Wejściówki na film można odbierać w redakcji "Echa Dnia" w piątek od 8 do 16 oraz w poniedziałek od 8 do 16

16 grudnia - czwartek

• W godzinach 10-13 – gra miejska dla uczniów szkół „Spacerniak. Stan wojenny 1981 – 1983”. Organizatorem wydarzenia jest Instytut Pamięci Narodowej w Kielcach.