Adam Jarubas wśród 5 najskuteczniejszych europosłów w Parlamencie Europejskim

Poniżej przypominamy kilka wydarzeń z działalności Adama Jarubasa w Parlamencie Europejskim.

Poseł Adam Jarubas wraz z polską delegacją w Europejskiej Partii Ludowej (Grupa EPP) doprowadził do powołania pierwszej w historii, stałej, Podkomisji Parlamentu Europejskiego ds. Zdrowia Publicznego – w 2023 roku europosłowie wybrali posła Adama Jarubasa jednogłośnie przewodniczącym.

W 2024 roku z inicjatywy europosła Adama Jarubasa w przededniu 4 lutego, Światowego Dnia Wali z Rakiem, w solidarności z chorymi na raka, zorganizowano posiedzenie poświęcone przeglądowi wdrażania Europejskiego Planu Walki z Rakiem, a w posiedzeniu na zaproszenie posła Jarubasa wzięła udział Komisarz ds. Zdrowia Stella Kyriakides.

- W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2019 roku zobowiązałem się do włączenia Unii Europejskiej w walkę z rakiem, szczególnie w likwidowanie nierówności w onkologii między zachodnią unią, a państwami jak Polska, czy między miastami, a mniejszymi miejscowościami - mówi Adam Jarubas. - W 2021 roku udało się doprowadzić do przyjęcia przez Komisję Europejską, z poparciem Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Planu Walki z Rakiem. Cieszę się, że komisarz przyjęła moje zaproszenie. Padły jasne zapewnienia, że plan stopniowo poprawia dostęp do onkologii w całej Unii Europejskiej, że zdrowie choć zależy od kodu DNA, coraz mniej będzie zależeć od kodu pocztowego. Pozostajemy wiarygodni w zobowiązaniach i w kolejnej kadencji chcemy kontynuować wysiłki, by w przyszłości nikt w Unii Europejskiej nie umierał na raka.

W dialogu z Urzędem Komisji Europejskiej ds. Gotowości i Reagowania na Stany Zagrożenia Zdrowia w Unii Europejskiej tzw. HERA, powołanym w następstwie wniosków wyciągniętych z pandemii COVID19, poseł Jarubas wprowadził do programu pracy Podkomisji Parlamentu Europejskiego ds. Zdrowia Publicznego, posiedzenie dedykowane przeglądowi doczasowych działań i wyzwań stojących przed HERA w przyszłości.

Do końca kadencji Parlament Europejski ma ambicje przyjąć stanowisko negocjacyjne w sprawie pakietu największych od 20 lat reform prawa farmaceutycznego w Unii Europejskiej.

Kwestia dostępności leków w Unii Europejskiej była paląca już przed pandemią, która nadała temu problemowi jeszcze istotniejsze. Dostępność leków ma co najmniej 3 aspekty: leki muszą być wynalezione i bezpiecznie dopuszczone do stosowania w Europie, na nowe leki musi być nas stać, wynalezione leki, na które pacjenci i systemy finansowania opieki zdrowia państw Unii Europejskiej stać, muszą być fizycznie dostępne na rynkach unii – importowane lub produkowane w unii.

W Europie występuje ponad 6000 chorób rzadkich, na które obecnie nie ma leków ani terapii. Szacuje się, że na choroby rzadkie może cierpieć nawet 30 milionów Europejczyków. W wielu przypadkach, pomimo terapii dla dorosłych, nie ma zastosowań pediatrycznych, gdyż wymagają one osobnej weryfikacji. Europa nie jest homogeniczna pod względem dostępności do leków, szacuje się np., że w Polsce niektóre leki są dostępne średnio 2 lata później niż w Niemczech.

By wzmocnić firmy opracowujące nowe leki, Komisja proponuje wydłużenie okresu, bez konkurencji tańszych zamienników generycznych. Ale to wydłużeniu warunkuje zaspokojeniu przez przemysł potrzeb publicznych jak równy dostęp we wszystkich państwach Unii Europejskiej, leki na nie zaspokojone potrzeby medyczne, leki efektywniejsze, nowe wskazania terapeutyczne dla istniejących już leków czy mechanizm finansowania opracowywania nowych antybiotyków z dochodów z innych leków, by stawić czoła zagrożeniu antybiotykoodpornością.

Jednocześnie trzeba pamiętać, że w przypadku nowych leków rok braku konkurencji to mogą być nawet kwoty od około 300 milionów euro do nawet 1 miliarda euro przychodów po stronie firm farmaceutycznych na terenie Unii Europejskiej, ale i kosztów po stronie pacjentów i systemów opieki zdrowia państw członkowskich. Co z tego, że będziemy mieć innowacyjne leki, jak nikogo nie będzie na nie stać lub będzie na nie stać garstkę najbogatszych? To kwestia dramatycznych zbiórek na leczenie, które co rusz spotykamy dziś. To co obniża drastycznie ceny leków, to możliwość zaistnienia konkurencji ze strony generycznych zamienników. Skądinąd sektora, który jest relatywnie na tle UE, silnie obecny w Polsce.

Poseł Jarubas w pracach nad pakietem farmaceutycznym, w tym w składanych poprawkach, zabiega o równowagę, między ochroną, pozwalająca na zwrot kosztów i finansowanie przyszłych innowacyjnych terapii, a jak najszybszym i sprawnym zaistnieniem konkurencji generycznych zamienników, czyniącej leki tańszymi, szerzej dostępnymi dla pacjentów i budżetów Państw Unii Europejskiej. Celem posła Jarubasa jest by było więcej leków na niezaspokojone potrzeby medyczne, dostępnych we wszystkich państwach unii równocześnie i by było na nie stać europejskich pacjentów.

Poza kierowaniem pracami Podkomisji Parlamentu Europejskiego ds. Zdrowia Publicznego (SANT), poseł Jarubas jest również aktywnymi członkiem, Komisji ds. Środowiska Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (ENVI), której SANT jest podkomisją. Tu także podejmuje tematy zdrowia. Z inicjatywy posła Adama Jarubasa, Komisja ENVI, zleciła studium „Potencjalne środki ułatwiające produkcję aktywnych składników farmaceutycznych (API)” opublikowane 1 marca 2023 r. Z badania wynika m.in., że w procesie odbudowy sektora Substancji Aktywnych w unii, dużą rolę może odegrać Polska, z odpowiednio przygotowanymi kadrami i konkurencyjnymi warunkami.

W październiku 2023 r. Komisja przedstawiła pakiet działań przeciwdziałania niedoborom leków w UE, w tym szczególnie leków krytycznych. Rozpoczęto studium oceny skutków wpływu ewentualnego Aktu o Lekach Krytycznych, który miałby pozwolić zaangażować zasoby państw UE w odbudowywanie sektora produkcji leków, substancji aktywnych (APIs) i innych substancji wykorzystywanych w produkcji lekarstw w UE. W styczniu 2024 Komisja zaprosiła zainteresowane strony w UE, w tym państwa UE, organizacje sektora zdrowia i przemysł, do Sojuszu na Rzecz Leków Krytycznych, który ma też być przestrzenią dyskusji o kształcie przyszłego Aktu o Lekach Krytycznych.

Podejmując kwestie zdrowotne w politykach Unii Europejskiej poseł Jarubas organizuje konferencje w Parlamencie Europejskim animując dialog między stronami społecznymi i instytucjami europejskimi. W ostatnim czasie zorganizowano konferencje na temat m.in.:

• 2023 01 24 „Jak Europa może przezwyciężyć choroby rzadkie? Nadchodzący przegląd prawa farmaceutycznego i nowelizacja rozporządzeń OMP jako szansa dla społeczeństwa”
• 2023 02 07 seminarium na temat alternatyw dla antybiotyków w kontekście rosnącego zagrożenia antybiotyk opornością "Jak wykorzystać potencjał bakteriofagów w UE?"
• 2024 01 24 „Okrągły stół farmaceutyczny UE” poświęcony pracom nad pakietem farmaceutycznym, największej od ponad 20 lat reformy unijnego prawa farmaceutycznego oraz wdrażaniu rozwiązań w obszarze leków krytycznych i ich krytycznych niedoborów. Przy okrągłym stole w PE, poseł Adam Jarubas zgromadził praktycznie wszystkie strony dialogu społecznego w obszarze farmacji: organizacje pacjentów, instytucje finansując systemy opieki zdrowia Państw UE, organizacje producentów opracowujących nowe leki i producentów tańszych generycznych zamienników, Sprawozdawców PE, Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny, Dyrektoriaty Komisji Europejskiej ds. Zdrowia Publicznego (DG SANTE) i Gotowości na Kryzysy Zdrowotne (DG HERA), Ministerstwo Zdrowia RP, Prezydencje Belgi, ekspertów zajmujący się prawem farmaceutycznym Polskiej Akademii Nauk.

Poseł Jarubas doprowadził wraz z polską delegacją w Europejskiej Partii Ludowej (Grupa EPP) do powołania w Parlamencie Europejskim specjalnej Komisji ds. Walki z Rakiem (BECA). Dzięki staraniom posła do PE w prace komisji zaangażowano również ekspertów z Polski: dr hab. n. med. Adama Maciejczyka z Polskiego Towarzystwo Onkologicznego, rozwijającego w Polsce Krajową Sieć Onkologiczną, dr hab. n. med. Artur Kowalika, z Świętokrzyskiego Centrum Onkologicznego, rozwijającego polską, prawie 6 krotnie tańszą od dostępnej dziś na świecie, terapię genową CAR-T - dla wielu terapia ostatniej szansy.

Poseł Jarubas był zaangażowany i składał liczne poprawki, w ramach prac nad raportem podsumowującym prace komisji BECA, gdzie parlament przyjął stanowisko ws. Europejskiego Planu Walki z Rakiem wraz z zaleceniami co do dalszych działań.

Po 15 miesiącach prac posłowie przegłosowali pierwsze w historii całościowe sprawozdanie Parlamentu Europejskiego określające działania, jakie Unia Europejska powinna podjąć, by wesprzeć krajowe wysiłki na rzecz walki z rakiem. Dokument zawiera szereg rekomendacji dotyczących zarówno wzmocnienia prewencji, ale także lepszej organizacji leczenia, szybkiej diagnozy, zapewnienia dostępu do leków i najnowszych technologii, a także wsparcie pacjentów i ich rodzin. Poseł Jarubas działający w komisji PE ds. Walki z Rakiem, zwrócił uwagę, że „zalecenia uzupełniliśmy w kwestii dostępności wczesnej diagnostyki jak badania genetyczne czy przesiewowe np. badanie krwi rozwijane w PAN Poznań. Zwróciliśmy uwagę na znaczenie Big Data i Sztucznej Inteligencji w badaniach i efektywniejszym zarządzaniu onkologią. Ale kluczowe, jest jasne stanowisko, by z europejskim finansowaniem, niwelować różnice w dostępie do europejskiego standardu onkologii w UE, w tym między aglomeracjami, a mniejszymi miejscowościami. Rak zależy od kodu genetycznego, ale nie może zależeć od kodu pocztowego”.