Błogosławiony Kazimierz Sykulski. Człowiek wielkiej wiary. Wierny służbie Bogu, ojczyźnie i ludziom. Kim jest patron Powiatu Koneckiego?

Błogosławiony Ksiądz Kazimierz Sykulski urodził się 29 grudnia 1882 roku w Końskich, jako syn Michała i Tekli z Cybińskich. Został ochrzczony 31 grudnia tegoż roku, w kościele św. Mikołaja w Końskich, otrzymując imiona Kazimierz Tomasz. Program szkoły powszechnej przerobił w domu rodzinnym. Od 1896 roku uczył się w Sandomierskim Progimnazjum Męskim. Zaraz też wstąpił do Seminarium Duchownego w Sandomierzu. Dnia 22 września 1900 roku otrzymał tonsurę, a cztery mniejsze święcenia przyjął 29 czerwca 1902 roku w Płocku z rąk biskupa Jerzego Szembeka. Wszystkie wyższe święcenia otrzymał w sandomierskiej katedrze z rąk biskupa Stefana Zwierowicza: dnia 17 lipca 1904 roku subdiakonat, 9 kwietnia 1905 roku diakonat i 2 lipca 1905 roku święcenia kapłańskie.

W dniu 9 września 1905 roku został skierowany na wikariat w Radoszycach, a 16 października 1906 roku został przeniesiony do Wierzbicy, gdzie zastępował proboszcza etatowego ks. Mariana Ryxa, rektora Seminarium Duchownego w Sandomierzu, późniejszego biskupa ordynariusza. W sierpniu 1908 roku rozpoczął studia w Cesarskiej Rzymskokatolickiej Akademii w Sankt Petersburgu, które skończył l września 1911 roku dyplomem kandydata św. Teologii. Po powrocie do diecezji na krótko objął wikariat w katedrze sandomierskiej i stanowisko kapelana więzienia w Sandomierzu. Dnia 21 sierpnia 1911 roku został mianowany wikariuszem w parafii Solec, a już dnia 2 grudnia 1911 roku przyjął funkcję proboszcza w Słupi Nadbrzeżnej. W lutym 1912 roku został mianowany ponownie wikariuszem w Radomiu i równocześnie podjął obowiązki kapelana więziennego. Dnia 30 lipca 1913 roku został przeniesiony do parafii Bzin (dziś Skarżysko- Kamienna) i 10 marca 1917 roku do parafii Policzna. Równocześnie od grudnia 1917 roku był członkiem Rady Szkolnej Okręgowej w Kozienicach.

Jako kapelan wojskowy brał udział w wojnie polsko - bolszewickiej w 1920 roku. Następnie został wybrany na posła do Sejmu Ustawodawczego Rzeczypospolitej Polskiej. Z tego czasu pochodzi informacja, iż ...ks. poseł Kazimierz Sykulski z polecenia Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej zaproponował (Siostrom Miłosierdzia w Radomiu) przyjęcie i zaopiekowanie się 50 dziećmi, które zostały z ochron rosyjskich usunięte i przewiezione do Polski. Dzieci te, to sieroty bez rodziców, bez dachu nad głową, wyrzucone na grunt rosyjski przez rewolucję, okropnościami jej zdemoralizowane i ze zrujnowanym zdrowiem .

Dnia l0 czerwca 1921 roku został proboszczem świeżo erygowanej parafii Opieki NMP w Radomiu. W dniu 19 sierpnia 1922 roku otrzymał godność tajnego szambelana papieskiego. Od lipca 1927 roku wypełniał również obowiązki wizytatora nauki religii w szkołach powszechnych parafii Policzna, Gródek, Oleksów i Łagów Kozienicki. Był przyjacielem Gabriela Narutowicza, ówczesnego ministra robót publicznych, ministra spraw zagranicznych i następnie pierwszego prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Narutowicz pomógł materialnie przy gromadzeniu blachy na ogromną powierzchnie dachu dzisiejszej katedry radomskiej. Ks. Kazimierz słynął jako znakomity kaznodzieja, który przyciągał rzesze wiernych. Za liczne zasługi otrzymał 10 września 1928 roku kanonię gremialną kapituły św. Marcina w Opatowie. Dnia 30 stycznia 1929 roku wystąpił z pismem do ordynariusza diecezji o założenie w parafii Sodalicji Mariańskiej. Rozwijał liczne stowarzyszenia religijne, zwłaszcza charytatywne.

Do rodzinnej parafii św. Mikołaja w Końskich został przeniesiony 31 maja 1929 roku, na stanowisko proboszcza. Równocześnie objął obowiązki dziekana koneckiego. Osobiście prowadził Sodalicję Mariańską i Trzeci Zakon Św. Franciszka. Był przyjacielem robotników i ich rodzin. Podczas strajku poszedł do robotników ze Mszą św. i z sakramentami. Źródła twierdzą, iż był to moment zwrotny w proteście robotniczym, który zakończył się pomyślnie dla związków pracowniczych. Organizował corocznie nabożeństwa do św. Barbary dla koneckich hutników, poprowadził pielgrzymkę do Lourdes, po której szerzył kult Matki Bożej i posługiwanie chorym, zwłaszcza niepełnosprawnym. W 1930 roku założył Stowarzyszenie Pań Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo. Założył w parafii Akcję Katolicką, Sodalicję Mariańską i Stowarzyszenie św. Zyty. W dniach l i 2 września 1934 r. zorganizował w kościele Św. Mikołaja w Końskich dekanalny Kongres Kół Żywego Różańca, który znacznie rozszerzył praktykę modlitwy różańcowej. Osobiście prowadził coroczne pielgrzymki do Matki Bożej, na Jasną Górę. Szczególną troską otaczał Eucharystię. Szerzył kult Serca Jezusowego. Sędzią prosynodalnego Sądu Biskupiego został l października 1933 roku. Miesiąc później mianowano go proboszczem - konsultorem diecezji sandomierskiej. Przede wszystkim pracował jednak na polu charytatywnym i społecznym. W jego parafialnych sekcjach charytatywnych robiono "paczki na święta dla biednych", a przy kościele organizowano śniadania, tzw. "święcone dla ubogich". W 1938 roku został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi i prałaturą oraz dziekanem Kapituły Opatowskiej.

Po wybuchu wojny natychmiast włączył się w dzieło niesienia pomocy ofiarom. W dniach bombardowania Końskich przeniósł Najświętszy Sakrament do kaplicy szpitalnej i trwał przy chorych, którym udzielał Wiatyku. Już 8 września 1939 roku został aresztowany jako zakładnik, w gronie wybitnych obywateli miasta. Po zwolnieniu, ponownie aresztowano go w listopadzie. Powtórnie uwolniony niestrudzenie niósł pomoc swoim wiernym, uciekinierom i wysiedleńcom przywiezionym transportami kolejowymi. Wyjednał u władz pozwolenie na działalność Komitetu Pomocy Ofiarom Wojny, który potem przyjął nazwę Rady Głównej Opiekuńczej. Tworzył oddziały Komitetu Pomocy w okolicznych gminach. Założył dwie darmowe kuchnie, przy głównym kościele i w dzielnicy Browary. Utworzył Stacje Opieki nad Matką i Dzieckiem. Roztoczył opiekę nad więźniami. W lutym 1940 roku przyjął ludność wysiedloną z kaliskiego, kutnowskiego, ciechanowskiego i żywieckiego. Na odpuście w Gowarczowie mówił do księży: Jestem przekonany, że wkrótce czeka mnie śmierć, z tą myślą się oswajam, ale nie wiem jak zniosę to męczeństwo.

Ksiądz Kazimierz po raz trzeci został aresztowany l października 1941 roku i przewieziony do więzienia w Radomiu. Przed wejściem do samochodu policyjnego poprosił księdza wikariusza o spowiedź i rozgrzeszenie. Na przesłuchaniach był torturowany.
Według relacji mgr Andrzeja Jankowskiego, sędziego Sądu Wojewódzkiego w Kielcach, znawcy przedmiotu, tortury w katowni radomskiej wyglądały następująco:

Najczęściej stosowaną karą było bicie - rękami i nogami, kijami, batami, kablem gumowym, kolbami pistoletów. Bito po całym ciele, bądź w wybrane miejsca - właszcza w pięty. Rośli, silnie zbudowani oprawcy bywali po takiej "pracy" zmęczeni i spoceni. Często ofiary były przymocowane do specjalnych urządzeń - stołów, kozłów, klęczników (do bicia w pięty), wieszane na tzw. "huśtawce ", wieszane za nogi, za ręce, za ręce wykręcone do tyłu. Wieszanie za ręce albo za nogi stosowane było także jako tortura samoistna. Stosowano także wlewanie wody do nosa ludziom powieszonym za nogi, zakładanie maski gazowej z zatkanym pochłaniaczem, przypiekanie, kłucie ostrym przedmiotem opuchlizny, zakładanie samo zaciskających się kajdanek, które przy każdym ruchu coraz mocniej i boleśniej zaciskały się na przegubach rąk.
Od 24 do 26 października 1941 roku ks. Kazimierz jechał w bydlęcym wagonie do obozu koncentracyjnego Auschwitz (Oświęcim), w którym oznaczono go numerem 21962. Przebywał w bloku 8, w izbie nr 4. Pracował w betoniarni. Był bardzo lubiany, dzielił się swoją porcją żywności z kolegami. Nie dostrzegano w nim zwątpienia.

Krzepił ludzi na duchu. W tym czasie w Radomiu w jego obronie wystąpił biskup Jan Kanty Lorek, ordynariusz diecezji, pragnąc uwolnić go z obozu. W dniu 11 grudnia 1941 roku nadszedł z Sądu Doraźnego w Radomiu wyrok śmierci, podobno na życzenie starosty koneckiego Fitinga. Ks. Kazimierz Sykulski został rozstrzelany 11 grudnia 1941 roku o godz. 15, w obozie koncentracyjnym Auschwitz. Ciało zostało spalone w krematorium.

Ks. prał. Józef Barański, uczeń Błogosławionego Kazimierza, czwarty jego następca na probostwie w Końskich, zeznał:

(Błogosławiony) był człowiekiem wielkiej wiary, pamiętam, że w czasie wojny urządzał wielokrotnie nabożeństwa, w czasie których z wyciągniętymi błagalnie rękami prosił Boga o opiekę nad parafią. Był człowiekiem nadziei i zaufania. W czasie okupacji bardzo często przypominał kapłanom, że powinni być przykładem wielkiego zaufania Bogu. Powtarzał: "nie wolno nam się nigdy załamywać". Szerzył kult do Serca Jezusowego, czego dowodem jest również ufundowany przez niego witraż przedstawiający scenę Objawienia Serca Pana Jezusa Marii Małgorzacie. Kochał Boga całym swoim przykładem - kapłańskim życiem, a wobec władzy kościelnej miał zawsze synowski szacunek.

Ks. Zygmunt Gaj (numer obozowy 22166) napisał o Błogosławionym Kazimierzu:

Mieszkał w bloku 8. O tym, że ja jestem w obozie powiedziano mu tak, że podczas jednego z apeli (ich blok stał obok naszego) szukał mnie wzrokiem. Poznał mnie, skinąłem mu głową, odpowiedział skinieniem. Był bardzo lubiany. Został rozstrzelany. Wiem od tych, co z nim bliżej obcowali, że na śmierć szedł ze spokojem. Powiedział idąc na przesłuchanie, z którego nie wrócił, że "jeżeli Bóg żąda ode mnie takiej ofiary dla dobra Kościoła i Ojczyzny, to ja chętnie ją składam ". Przed pójściem na śmierć swój różaniec oddał prof. Rybarskiemu.

O. Józef Natorski, kapucyn, przełożony klasztoru w Warszawie i definitor prowincjalny, współwięzień, napisał o Błogosławionym:

Księdza Sykulskiego poznałem zaraz po przywiezieniu go do Oświęcimia z grupą ludzi aresztowanych w Końskich. Był w dobrej formie. Jeszcze dość tęgi, miał kolory, trzymał się dzielnie, krzepił na duchu swoich kolegów z Końskich i stale w ich grupie przebywał. Początkowo pracował przy kopaniu fundamentów pod baraki na dawnym placu apelowym. Co mnie uderzyło to to, że dzielił się swoją porcją z kolegami. Zwrócono mu uwagę, że sam przez to swoje siły osłabia, ale on roześmiał się wtedy i powiedział, że jeszcze mu ich starczy, do klęski Niemiec. Humor miał znakomity, ani krzty zwątpienia. Widziałem kiedyś, jak sztabowy kopnął ks. Sykulskiego przy rozdziale koców. Spokojnie to zniósł, tylko spostrzegłem, jak usta poruszyły się w modlitwie. Wkrótce potem otrzymał jakieś inne zajęcie w lepszym Komandzie za staraniem starszych więźniów, a swoich przyjaciół, zdaje się za przyczyną Mosdorfa. Polepszyła się jego sytuacja. Niestety, rano na apelu wywołano go wraz z kilkoma jego kolegami z Końskich. Nie poszli do pracy. My zaś utworzyliśmy Arbeitskommando, a oni zostali, a zostali jako ofiary. Wiedzieliśmy, co znaczą te wywoływania, znaczyły one pewną śmierć od kuli albo na szubienicy. Był grudzień, dzień mroźny. Widziałem ich kilku, jak stali przed frontem bloku. Ostatni raz patrzyłem na ks. Sykulskiego. Stał i spokojnie coś mówił towarzyszowi, może szeptał słowa absolucji.

Beatyfikacja
Dnia 13 czerwca 1999 roku w Warszawie Ojciec Święty Jan Paweł II ogłosił ks. Kazimierza Sykulskiego Błogosławionym, w gronie 108 męczenników nazizmu.

Kalendarium życia Kazimierza Sykulskiego

• 29 XII 1882W Końskich urodził się Kazimierz Sykulski, syn Michała i Tekli z Cybińskich.
• 31 XII 1882Na chrzcie św. w kościele parafialnym w Końskich dano mu imiona Kazimierz Tomasz.
• IX 1896- 30 V 1899Kazimierz uczęszcza do Sandomierskiego Męskiego Progimnazjum.
• IX 1899Rozpoczęcie nauki w Seminarium Duchownym w Sandomierzu.
• 22 IX 1900Otrzymał tonsurę z rąk bpa Antoniego Sotkiewicza.
• 29 VI 1902Przyjął cztery mniejsze święcenia z rąk bpa płockiego Jerzego Szembeka.
• 17 VII 1904Otrzymał święcenia subdiakonatu z rąk bpa sandomierskiego Stefana Aleksandra Zwierowicza.
• 9 IV 1905Przyjął święcenia diakonatu z rąk bpa Zwierowicza.
• 2 VII 1905Przyjął święcenia prezbiteriatu z rąk bpa Zwierowicza.
• 9 IX 1905Mianowanie ks. Sykulskiego wikariuszem w Radoszycach.
• 16 X 1906Przeniesienie ks. Sykulskiego na wikariat do Wierzbicy.
• 29 VIII 1908Rozpoczął studia w Cesarskiej Rzymskokatolickiej Akademii w Petersburgu.
• 21 VIII 1911Ks. Sykulski został wikariuszem w Solcu n. Wisłą.
• l IX 1911Ukończenie studiów z dyplomem kandydata św. Teologii.
• 1911Objęcie wikariatu w katedrze sandomierskiej oraz funkcji kapelana więziennego.
• 2 XII 1911Rozpoczęcie pracy duszpasterskiej w Słupi Nadbrzeżnej.
• 27 II 1912Ks. Sykulski został wikariuszem w Radomiu, również kapelanem więziennym.
• 17 VII 1913Ks. Sykulski został proboszczem w Skarżysku - Bzinie. Rozpoczęcie pracy jako prefekt w prywatnej szkole Heleny Wagner i w Wyższej Szkole Początkowej Pawła Wasylewicza Jeremiewa w Kamiennej – Skarżysku.
• 1914-1917Organizowanie oraz kierowanie Komitetem Obywatelskim w Kamiennej, przewodniczenie sekcji szkolnej i dobroczynności tegoż komitetu.
• 25 X 1915Otwarcie i kierowanie Progimnazjum Filologicznym w Kamiennej. Ks. Sykulski zostaje jednocześnie przewodniczącym Rady Opiekuńczej szkoły i delegatem pow. koneckiego do Komisji Szkolnej Ziemi Radomskiej.
• 10 III 1917Nominacja ks. Sykulskiego na probostwo w Policznej.
• 12 XII 1918Wybór ks. Sykulskiego jako deputata do sejmiku powiatowego z grupy gmin wiejskich, jednocześnie został delegatem do Rady Szkolnej Okręgowej w Kozienicach.
• 3 I 1919Ks. Sykulski uzyskał na wiecu chłopskim poparcie jako kandydat na posła do sejmu.
• 26 I 1919Ks. Sykulski został wybrany do Sejmu Ustawodawczego w okręgu wyborczym nr 32 (radomskie) z listy nr l - Blok Narodowy (wiejski). Pracował w 4 komisjach sejmowych.
• 1920Udział ks. Sykulskiego jako kapelana wojska polskiego w wojnie bolszewickiej.
• l0 VI 1921Został proboszczem nowo powstałej parafii Opieki NMP w Radomiu.
• 24-25 VIII 1921Organizacja I Zjazdu Delegatów Stowarzyszeń Młodzieży Polskiej Diecezji Sandomierskiej w Radomiu.
• 19 VIII 1922Ks. Sykulski uhonorowany nominacją tajnej szambelanii papieskiej.
• VII 1925Pobyt ks. Sykulskiego w Watykanie.
• 26 VII 1927Został wizytatorem nauki religii w szkołach powszechnych parafii Policzna, Gródek, Oleksów, Łagów Kozienicki.
• 10 IX 1928Otrzymał kanonię gremialną Kapituły św. Marcina w Opatowie.
• 31 I 1929Ks. Kazimierz Sykulski powrócił do rodzinnego miasta, mianowany proboszczem parafii św. Mikołaja oraz dziekanem dekanatu koneckiego.
• 1930Założył w Końskich Stowarzyszenie Pań Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo.
• l IX 1931Zorganizował dekanalny Kongres Kół Żywego Różańca.
• 27-29 VI 1932Udział w Kongresie Eucharystycznym w Radomiu.
• 1 X 1933Bp Włodzimierz Jasiński mianował ks. Sykulskiego sędzią prosynodalnym Sądu Biskupiego.
• 2 XI 1933Nominacja na proboszcza konsultora diecezji sandomierskiej.
• 1-2 IX 1934Organizacja Dekanalnego Kongresu Kółek Różańcowych w Końskich.
• 1938 (?)Udział ks. Sykulskiego na Kongresie Eucharystycznym w Budapeszcie.
• 1938Ks. Kazimierz otrzymał Złoty Krzyż Zasługi.
• II 1938Nominacja na dziekana Kapituły Opatowskiej.
• 8 IX 1939Pierwsze aresztowanie przez gestapo Ks. Kazimierza Sykulskiego.
• XI 1939Drugie aresztowanie.
• 1939-1940Organizuje Komitet Pomocy Ofiarom Wojny, Stacje Opieki nad Matką i Dzieckiem, darmowe kuchnie.
• 20 VIII 1940Ks. Kazimierz Sykulski sporządził testament.
• I X 1941Aresztowanie, przewiezienie do więzienia gestapo w Radomiu.
• 26 X 1941Ks. Sykulski przewieziony został do obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu (nr obozowy 21962).
• 11 XII 1941Godz. 15.18 - ks. Kazimierz Sykulski został rozstrzelany, ciało spalono w krematorium.
• 26 I 1942Żandarmeria niemiecka powiadamia rodzinę księdza o jego śmierci.
• 19 II 1946Ks. Kazimierz Sykulski pośmiertnie odznaczony został Krzyżem "Virtuti Militari" V kl. przez Prezydium KRN (Prezydent KRN Bolesław Bierut).
• 13 VI 1999Zbiorowa beatyfikacja męczenników za wiarę, wśród nich Sługi Bożego Ks. Kazimierza Sykulskiego przez papieża Jana Pawła II.

Źródło: Starostwo Powiatowe w Końskich, opracował: Krzysztof Zemeła