Dobra postawa to podstawa. Garbimy się i krzywimy w zastraszający sposób

Grupa 8-9- latków siedzi w pracowni informatycznej w Szkole Podstawowej numer 18 w Kielcach. - Ile czasu spędzacie dziennie przed komputerem? - pyta doktor Wojciech Kiebzak, konsultant wojewódzki do spraw fizjoterapii.

- Moja mama pozwala mi siedzieć tylko godzinę. Ja siedzę więcej niż dwie godziny. Ja siedziałem kiedyś od 10 do 15 - przyznają się dzieciaki. - Czy kogoś z was bolą plecy, jak wstaje rano z łóżka? - pyta doktor Kiebzak. W górę unoszą się dwie rączki.

MAŁO RUCHU - KRZYWE PLECY

Badania przeprowadzone w Polsce pięć lat temu na grupie młodzieży w wieku szkolnym pokazały, że średnio co trzecie dziecko ma wadę postawy. Ostatnie badania pokazują, że już 6-8 na 10 osób dotyczy ten problem. Do Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego w Kielcach trafiają coraz młodsze dzieci z wypadniętym dyskiem. - Ostatnio mieliśmy 16 - letnią dziewczynę z tym problemem, były już siedmiolatki, a nasz najmłodszy pacjent miał cztery lata. Zwyrodnienia i urazy, które do tej pory dotyczyły dorosłych, teraz stają się problemami wieku dziecięcego - mówi konsultant wojewódzki do spraw fizjoterapii.

Winne są nie tylko coraz cięższe plecaki, ale czas, który nasze pociechy spędzają bez ruchu w ławce, a potem w domu przy biurku z komputerem. I nagminne unikanie zajęć wychowania fizycznego, a co za tym idzie ruchu we wszelkiej postaci. - Kiedyś ludzie większość swojego czasu spędzali w ruchu wędrując w poszukiwaniu pożywienia. Cywilizacja przykuła nas do krzeseł, urządzeń i sprzętów domowych, którymi posługujemy się bez znajomości ergonomiki, na przykład sprzątamy mieszkanie używając zbyt krótkiej szczotki czy prowadnicy w odkurzaczu. Kręgosłup poddawany regularnie takim przeciążeniom na początku się buntuje, boli, a potem przystosowuje i krzywi. Podobnie jest z siedzeniem w ławce - tłumaczy doktor Kiebzak.

Typowa postawa dziecka w ławce lub przy komputerze wygląda tak: miednica wysunięta do przodu, biodra prawie wsunięte pod biurko, mostek cofnięty do tyłu, głowa pochylona do przodu, plecy zgarbione, żeby sięgnąć do zeszytu lub klawiatury leżących na brzegu biurka. W tej pozycji płuca dziecka są ściśnięte, wchodzi do nich mniej powietrza, do mózgu dochodzi mniej tlenu. - Organizm zaczyna się buntować, dzieci ziewają, są znudzone, mają problemy z koncentracją, podpierają głowy ręką, do skrzywienia wzdłuż kręgosłupa dołącza się skrzywienie boczne. Pojawiają się bóle, a w końcu takie problemy jak wypadnięcia dysku - wyjaśnia doktor Kiebzak.

TRZYMAJ SIĘ PROSTO, UŚMIECHNIJ SIĘ, TO JEST ŁATWE

Kilka tygodni temu Urząd Miasta w Kielcach w porozumieniu z Wydziałem Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Jana Kochanowskiego oraz Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalem Dziecięcym i Świętokrzyskim Stowarzyszeniem Pomocy Dzieciom, Młodzieży i Dorosłym z Cukrzycą i innymi Schorzeniami rozpoczął cykl spotkań edukacyjnych poświęconych wadom postawy u dzieci "Trzymaj się prosto! Uśmiechnij się! To jest łatwe". Program realizuje Stowarzyszenie jako zadanie zlecone we współpracy z doktorem Wojciechem Kiebzakiem, konsultantem wojewódzkim w dziedzinie fizjoterapii, autorem teorii o powiązaniu emocji z powstawaniem wad postawy.

- W tym roku obejmiemy nim 650 dzieci z klas drugich i trzecich w pięciu szkołach w Kielcach. Chcielibyśmy kontynuować program po wakacjach w pozostałych szkołach. Dzieci są zainteresowane, bo zajęcia są ciekawe, przystępne, a ćwiczenia, których uczy doktor Kiebzak, proste. Sama zaczęłam poprawiać swoją postawę - przyznaje się Zofia Łachut, prezes Świętokrzyskiego Stowarzyszenia Pomocy Dzieciom, Młodzieży i Dorosłym z Cukrzycą i innymi Schorzeniami.

NIE KRZYKIEM, ALE EMOCJAMI

W programie oprócz dzieci uczestniczą również nauczyciele. - To do nich należy zadanie, żeby potem 1-2 razy w czasie lekcji przypomnieć dzieciom jak powinna wyglądać prawidłowa postawa. Nie krzyczeć: wyprostuj plecy! Nie garb się! Te metody, podobnie jak drążek za plecami czy tzw. "pajączek" robią więcej szkody niż pożytku. Wszystko zaczyna się w głowie. Także emocje, które mają ogromny wpływ na naszą postawę. Człowiek smutny, obciążony problemami, pochyla głowę w dół, automatycznie jego mostek "ucieka" do tyłu, a miednica nieprawidłowo wysuwa się do przodu. Wystarczy, że zmienimy ustawienie tych strategicznych punktów, podniesiemy mostek i głowę w górę i rozluźnimy mięśnie, a nasze ciało samoczynnie będzie przyjmować właściwą postawę. Co więcej, jest to pozycja fizjologiczna, która nie męczy, nie wywołuje dyskomfortu. Jeśli będziemy o tym pamiętać, będziemy lepiej się trzymać - tłumaczy doktor Kiebzak.

Po 45 - minutowej lekcji i ćwiczeniu prawidłowej postawy dzieciaki, które na początku zwieszały się z krzeseł jak zegary na obrazach Salvadora Dali, jedno po drugim prostowały się. Przynamniej na chwilę. Czy to jest trudne? - pytaliśmy. - Nie - stwierdziły.

- Oczywiście, poważniejsze wady należy leczyć. Jako profilaktyka wystarczy, żeby dorośli przypominali dzieciom o prawidłowej postawie, dopóki same nie będą pamiętać - mówi fizjoterapeuta. Każda szkoła otrzymuje również materiały edukacyjne, które mają pomóc w korygowaniu postawy dzieci.