Grypa może uszkodzić serce! Profesor Beata Wożakowska-Kapłon, znana kardiolog z Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Kielcach, ostrzega

Pani Profesor, zbliżamy się do rekordowej liczby zachorowań na grypę?

Można się tego spodziewać. Dotychczas najwięcej zachorowań miało miejsce w sezonie 2017/2018, było to około 5 milionów zakażeń. Obecny sezon jest rekordowy. Lekarze i wirusolodzy powtarzają, że wciąż niestety bagatelizujemy grypę. Szczepi się niewielki odsetek osób (około 5 procent w skali kraju), a to najlepszy sposób, żeby uniknąć nie samej infekcji, ale ciężkiego jej przebiegu choroby i groźnych powikłań. Zwłaszcza że rosną znów liczby pokazujące zakażenia koronawirusem. Połączenie tych infekcji może mieć tragiczne skutki.

No, właśnie jakich powikłań możemy obawiać się w przypadku tych infekcji?

Zarówno grypa jak i koronawirus to choroby, które mogą zagrażać naszemu życiu. Niekoniecznie w momencie, gdy wirus atakuje nasz organizm, ale dalszym przebiegu i w postaci powikłań. Obok zapalenia mięśnia serca, najpoważniejszymi powikłaniami grypy są: zapalenie płuc lub zapalenie oskrzeli, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, zapalenie osierdzia, a także zaostrzenie przebiegu chorób przewlekłych. W przypadku dzieci konsekwencje niewyleczonej lub źle leczonej grypy dotyczą nie tylko układu oddechowego, czasem też efektem infekcji są zaburzenia neurologiczne. Grypa pod względem powikłań stałych, szczególnie jeśli chodzi o układ sercowo-naczyniowy, zostawia czasem ślad do końca życia.

Kto jest najbardziej narażony na powikłania pogrypowe?

Prawdopodobieństwo ciężkich, wymagających hospitalizacji powikłań grypy u osób powyżej 65. roku życia wzrasta niemal trzykrotnie. Aż 93 procent seniorów powyżej 70. roku życia zapada na choroby przewlekłe, które osłabiają ich odporność: cukrzycę, nadciśnienie, niewydolność serca, zaburzenia rytmu, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, choroby nowotworowe. Przypomnijmy, że czynniki, które mają istotny wpływ na powstawanie choroby serca i jej przebieg są w Polsce bardzo powszechne, to 18 mln naszych rodaków z hipercholesterolemią, 11 milionów z nadciśnieniem tętniczym, 8 mln palących papierosy.

Jakie są objawy uszkodzenia serca po grypie?

Są to uczucie zmęczenia, spadek tolerancji wysiłku, zaburzenia rytmu, podwyższone tętno. Pamiętajmy, że infekcja wirusowa aktywuje układ współczulny, który wpływa na wzrost częstości tętna i ciśnienia tętniczego. Dlatego kłopoty z kontrolą ciśnienia tętniczego mogą być również symptomem powikłań pogrypowych. Ale należy również wymienić objawy mniej typowe jak zaburzenia snu.

Czy powikłania te mogą rozwijać się w jakiejś odległości czasowej od infekcji?

Objawy te mogą występować kilka tygodni po przechorowaniu infekcji wirusowej, zwłaszcza grypy.

Jakie specjalistyczne badania wykonują kardiolodzy dla wykrycia powikłań pogrypowych?

Zawsze zaczynamy od zebrania dokładnego wywiadu i zbadania pacjenta. Pomocne w ustaleniu rozpoznania są badanie echokardiograficzne, 24-godzinne monitorowanie ekg oraz badania laboratoryjne, spośród których badanie peptydów natriuretycznych ma często kardynalne znaczenie.

Czy każdy pacjent po przechorowaniu grypy jest narażony na powikłania?

Każdy może być na nie narażony. Czy im ulegniemy zależy od naszej odporności w momencie choroby i po zachorowaniu, od tego czy jesteśmy zaszczepieni, czy cierpimy na inne choroby ogólnoustrojowe i jak je kontrolujemy.

Mówi się czasem o niekorzystnym wpływie szczepień na nasze serce.

Rzeczywiście my kardiolodzy słyszymy takie opinie i obawy, natomiast ryzyko powikłań poszczepiennych jest bardzo małe a korzyści płynące ze szczepień zwłaszcza dla chorych kardiologicznych ogromne, kilkaset razy ważniejsze od działań niepożądanych. Pamiętajmy, że powikłania po grypie nie zależą od samego wirusa grypy ale od naszego organizmu. Jeśli jesteśmy zaszczepieni, leczymy dobrze inne choroby jesteśmy dobrze kontrolowani to nie powinniśmy bać się grypy.