- Pierwsze neony rozświeciły się u nas jeszcze przed wojną – mówi Rafał Zamojski, główny specjalista do spraw centrum miasta, historyk i jeden z wielkich miłośników neonów. W książce „Okolice starszego kolegi” mowa jest o 5 przedwojennych neonach przy ulicy Sienkiewicza. - Gazeta Kielecka już w 1925 roku donosiła, że „Pani” się powiesiła, chodziło o powieszenie neonu reklamującego kino „Pani” (w budynku banku PeKaO), neon wisiał krótko, bo kino 7-krotnie zmieniało nazwę.
W przedwojennej książce „Okolice starszego kolegi” mowa jest o 5 neonach przy ulicy Sienkiewicza. - Przed wojną było ich trochę, ale prawdziwy wysyp nastąpił za czasów PRL, w latach 50. i 60 – dodaje Zamojski. - Trwało to do połowy lat 70., kiedy to neony zaczęły znikać, oszczędzano prąd, przestano o nie dbać, chociaż niektóre były znane w Polsce. Chwalono świetne projekty. Do naszych czasów dotrwało niewiele neonów, na szczęście zachowały się zdjęcia pokazujące bajecznie kolorowe ulice, a także dokumentacja niektórych instalacji. - Dzięki Ludwikowi Jaszowskiemu zachowała się dokumentacja techniczna neonów instalowanych od 1967 roku - jest teraz w warszawskim Muzeum Neonów, które chętnie nam ją udostępnia – mówi. - Dzięki temu możemy myśleć o ich odtworzeniu.
Koszykarz na halę, para na Kieleckim Centrum Kultury
Pierwszym zrealizowanym był koszykarz na ścianie hali sportowej. Za tym projektem zagłosowali sami kielczanie w ramach Budżetu Obywatelskiego. - Ponieważ realizacja kosztowała mniej, chcemy za to, co zostało odtworzyć kolejny piękny neon. Na posiedzeniu w lipcu radni podejmą decyzję.
Mowa o neonie, który niegdyś reklamował sklep z ubraniami przy ul. Sienkiewicza. Była to para idąca pod parasolką. - Zaproponowaliśmy by neon umieścić na Kieleckim Centrum Kultury, a dyrektorka Kieleckiego Centrum Kultury Augustyna Nowacka się zgodziła. Być może uda się tak zaprogramować ten neon by parasol świecił się tylko w czasie deszczu.
Zrzutka na kota
Po dobrych doświadczeniach z Budżetem Obywatelskim dwóch pasjonatów neonów: Maciej Ziernik i Rafał Zamojski postanowili założyć zrzutkę na odtworzenie Kota w butach reklamującego sklep obuwniczy. Ten piękny neon z napisem Koturn zdobił róg ulic Paderewskiego i Sienkiewicza, gdzie już przed wojną był sklep Baty. Potrzebnych jest 38 tysięcy złych, na ich zebranie są 3 miesiące. - Ponieważ obecni właściciele kamienicy nie zgadzają się na powrót neonu chcemy by Kot witał przybywających do
Kielc. Planujemy umieścić go na budynku przy ulicy Sienkiewicza 76, który ma być remontowany.
By gitarzysta zagrał na Sienkiewicza
Na stronie Kielce w neonach można zobaczyć wiele innych przykładów zachwycających neonów. Jaka jest szansa na ich powrót? - Rozmawiam z właścicielami sieci sklepów Riff o odtworzeniu neonu gitarzysty. To był jeden z najbardziej znanych neonów w Polsce: gitarzysta grał i tańczył, ruszał rękami i nogami – opowiada
Zamojski. - Mamy całą jego dokumentację i kosztorys oraz nadzieję, że wróci na ulicę Sienkiewicza.
Kto ma zdjęcie Adama?
Inny neon przedstawiający eleganckiego mężczyznę chcą przywrócić właściciele kamienicy przy Paderewskiego. Był to sklep z galanterią męską Adam (dzisiejszy Greenpoint). - Zachowała się konstrukcja tego neonu, ale firma, do której zwrócono się o odtworzenie uznała, że to za mało. Potrzebne są zdjęcia świecącego neonu. Może ktoś z czytelników Echa ma takie z dawnych lat, z ulicy Buczka?
Dla kogo szklanka z bąbelkami
Rafał Zamojski szuka też chętnych do odtworzenia neonu ze szklanką pełną bąbelków i słomką. - Kiedyś zdobiła pijalnię wód mineralnych, ale może być ozdobą każdego lokalu, tyle ich powstaje w Kielcach. Może któryś z restauratorów chciałby skorzystać z tego pięknego projektu? Jest też chętna firma na naprawę neonu Elektryk, który do dzisiaj, chociaż już niekompletny, wisi na ścianie kamienicy, w której do niedawna mieściła się Cepelia.
- Polecam by chodząc po mieście rozglądać się i doceniać urodę neonów. Bo one istnieją i ciągle powstają nowe. Często wykorzystują świetne liternictwo tych starych. Popatrzcie na neony Porzeczki, Poziomki, Cukierni Świat Słodyczy, Szafy u Sary, Społem i jego sklepów czy Winnicy. Do niedawna jeszcze można było podziwiać neon z rybkami w pawilonach przy ul. Wiśniowej, ostatnio zdjęto jednak nawet metalowe rybki, które zastąpiły te świecące. - Kiedy oddawano te pawilony było w nich kilkanaście neonów, nawet kiosk Ruchu miał swój – mówi Rafał Zamojski. - Do tego pewnie nie wrócimy, ale do tych najciekawszych może się uda.
Wskaźnik Bogactwa Narodów, wiemy gdzie jest Polska
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?