Kłopoty grupy rolników w świętokrzyskiej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Kielcach. Bulwersuje pewna lista

- Mamy przekonanie, że te ruchy mogą być niezgodne z przepisami. Zgłaszamy, gdyż liczymy, że jeśli sprawa ujrzy światło dzienne, to ktoś tam się opamięta -mówią rolnicy. Chodzi o wnioski składane na rozpoczęcie działalności pozarolniczej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020, czyli na zakładanie firm na wsiach z pomocą unijnych pieniędzy. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa to jednostka weryfikująca, czyli prowadząca nabór, sprawdzająca wnioski, decydująca o wypłaceniu pieniędzy oraz rozliczająca z realizacji.

Najwięcej emocji wzbudza lista samochodów, jaką wedle naszych ustaleń najprawdopodobniej sporządzono w oddziale regionalnym w Kielcach. Z niej pracownicy mieli proponować auta rolnikom do zakupu. Samochody inne, które rolnicy chcieli kupować w ramach działania, były odrzucane. – Te z listy są małe gabarytowo, do 50 tysięcy. Nie ma szans, by się sprawdziły, jako taksówki, samochody wożące do ślubu, czy do firm sprzątających, serwisowych, fizjoterapeutycznych, czy nawet kosmetycznych, bo nie zmieści się nawet fotel, czy odkurzacz piorący - opowiadają rozgoryczeni i zbulwersowani. Na liście są np. toyota aigo, opel corsa, hyundai i20, fiat 500, czy aixan city.

- W rozporządzeniach dotyczących składania wniosków w ramach tego naboru nie ma wykazów samochodów, maszyn czy urządzeń, jakie mają być zakupione, więc pracownik nie może sugerować, jaka marka samochodu ma być zakupiona. To beneficjent zamieszkujący w danej miejscowości zna potrzeby mieszkańców i to jemu w głównej mierze zależy na założeniu firmy, utrzymaniu jej na rynku i osiągnięciu zysków – pytają rolnicy.

Kolejny problem to brak zgody na zmianę działalności. - Taka możliwość wedle przepisów istnieje, spełniam wszelkie warunki, by móc ją zmienić, a chcę założyć inną przez skutki pandemii. Chcę zarabiać, więc dostosowuję się do nowych warunków – opisuje jeden z gospodarzy. Następny kłopot to hasło ciągnik "komunalny". - Życzą sobie, by w ofercie, którą otrzymujemy od firm sprzedających, tak widniało, co jest niemożliwe, bo każdy traktor jest rolniczy. W innych oddziałach wystarczy zaświadczenie, że nie będę ciągnika wykorzystywał prywatnie, tylko do pracy w firmie, czyli komunalnej. A u nas dzieje się rzecz nieosiągalna - podkreślają.

Jak nam relacjonują, w żaden sposób do agencji restrukturyzacji nie trafiają wyjaśnienia, że korzystanie ze specjalistycznego, nieco droższego sprzętu w dłuższej perspektywie przełoży się na niższe koszty eksploatacji. Chodzi o niską awaryjność, mniejsze spalanie, wyższe bezpieczeństwo podczas wykonywania usług budowlanych, komunalnych, czy wymagających wysiłku i zaangażowania siły mięśni. - Jedynym wyjaśnieniem świętokrzyskiego oddziału jest stwierdzenie co do zasadności wydatkowania środków publicznych, wedle którego pojazdy i urządzenia muszą być najtańsze na rynku. Pytamy więc dlaczego lekarz, kosmetyczka, budowlaniec ma prawo kupić specjalistyczny drogi sprzęt do wykonywania usług i przy tym urząd skarbowy nie widzi żadnego przekłamania, czy też wyłudzenia, a instytucja, która powołana została do tego by wspierać rolnictwo i przedsiębiorczość wiejską, postrzega rolników jak złodziei i oszustów. Jeżeli decydujemy się na opłacanie składek ZUS, koniecznych do odprowadzenia podatków oraz przestrzegania prawa pracy, to dlaczego już na wstępie ARiMR zakłada, że rolnik najwidoczniej chce skorzystać z dotacji wyłącznie w celu wyłudzenia i zdefraudowania pieniędzy, a firma ma być fikcyjna. Czy nie powinno zwłaszcza po okresie zamknięcia gospodarki zależeć instytucjom podległym rządowi na tym, aby pobudzić gospodarkę i zmniejszać bezrobocie. To postępowanie ze strony agencji jest dla nas nie zrozumiałe. Nam zależy na tych firmach, prosimy Pana Dyrektora o przyjrzenie się sprawie – mówią rolnicy. W obawie o dalsze losy wniosków proszą o zachowanie anonimowości.

Instytucja wyjaśnia
W odpowiedzi na nasze pytania Świętokrzyski Oddział Regionalny wyjaśnia, że wnioski obecnie "znajdują się na etapie weryfikacji merytorycznej zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 25 lipca 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu "Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej"[...]. "Każdy wniosek podlega ocenie ekonomicznej operacji oraz w każdym przypadku weryfikowane jest czy Wnioskodawca dokonał wyboru optymalnego rozwiązania mając na uwadze najniższy koszt osiągnięcia danego efektu uwzględniając nakłady, które inwestor musi ponieść, by zrealizować projekt przygotowany na podstawie prognozowanej wielkości zapotrzebowania na produkty, które będzie wytwarzać, lub usługi, które będzie świadczyć oraz kwoty przychodów, które przyniesie mu realizacja projektu". Wedle agencji, wnioskodawca powinien wskazać, że pojazd, czyli wspomniany wyżej samochód, będzie służył jedynie do celów działania w założonej firmie, "a zastosowane rozwiązania techniczne i wyposażenie samochodu są niezbędne i adekwatne do rodzaju planowanej działalności pozarolniczej. Dopiero taka kompleksowa analiza porównawcza pozwala na ustalenie czy planowany zakup środka trwałego jest efektywny, racjonalny i celowy, a zatem czy jest uzasadnione ekonomicznie zgodnie z paragrafem 3 ust. 1 pkt 6 ww. rozporządzenia."

Instytucja wyjaśnia, że każdy wniosek jest oceniany indywidualnie zgodnie z zasadami rozporządzenia. "W związku z tym żadna wspomniana w zapytaniu "lista samochodów" nie została zaakceptowana przez kierownictwo Oddziału Regionalnego" - czytamy.

Co do kolejnych spraw, agencja zaznacza, że po naborze z 2020 roku nikomu nie została odmówiona pomoc w związku ze zmianą rodzaju działalności, czyli kodu PKD. Samo zaś określenie traktor komunalny "funkcjonuje ono jedynie jako skrót myślowy i dotyczy traktora rolniczego wraz z osprzętem do wykonywania usług komunalnych".

Rozporządzenie
W §3. ust. 2 ROZPORZĄDZENIEMINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 25 lipca 2016 r.w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu "Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej" w ramach poddziałania "Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 mowa o tym,, że Pomoc przyznaje się, jeżeli biznesplan, o którym mowa w ust. 1:1)zapewnia zgodność szacunkowych wartości planowanych inwestycji w środki trwałe z cenami rynkowymi;2)przewiduje: a)wydatki w kwocie stanowiącej co najmniej 100% kwoty pomocy, w tym inwestycje w środki trwałe o szacunkowej wartości równej co najmniej kwocie stanowiącej 70% kwoty pomocy, b)zakup wyłącznie nowych maszyn, urządzeń, środków transportu oraz wyposażenia -w ramach inwestycji, o których mowa w ust. 1 pkt 4 lit. a,c)utworzenie co najmniej jednego miejsca pracy,d)zaprzestanie chowu i hodowli świń -w przypadku operacji, o której mowa w § 2a ust. 1 pkt 1;3)zakłada, że: a)główne miejsce wykonywania działalności pozarolniczej, które zostanie wskazane w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, w przypadku inwestycji niezwiązanych z nieruchomością, znajduje się w miejscowości, o której mowa w § 2 ust. 5,b)jeżeli operacja, którą zamierza realizować podmiot ubiegający się o przyznanie pomocy, jest związana z budową, przebudową, remontem połączonym z modernizacją, wyposażeniem lub zagospodarowaniem nieruchomości objętej operacją, miejsce położenia tej nieruchomości będzie znajdować się w miejscowości, o której mowa w lit. a,c)miejscem realizacji operacji, o której mowa w lit. b, jest miejsce położenia nieruchomości;4)uwzględnia działania, o których mowa w ust. 1 pkt 4, racjonalnie powiązane z podejmowaną działalnością pozarolniczą.