Kościół w Skalbmierzu - "perła Ponidzia", zyska nowy blask. Kolegiata otrzymała ogromne wsparcie rządowe na renowację elewacji

"Skalbmierska kolegiata pod wezwaniem Świętego Jana Chrzciciela to bez wątpienia jeden z najstarszych kościołów w Polsce. Może się on poszczycić nie tylko dziewięćsetletnią historią, ale też wysoką pozycją, jaką świątynia przez całe wieki zajmowała w strukturach diecezji krakowskiej" - tak, rozpoczyna się książka pod tytułem "Artystyczne dzieje kolegiaty Świętego Jana Chrzciciela w Skalbmierzu", autorstwa Wojciecha Sowały (wydawnictwo Jedność).

Wyjątkowy w swojej historii, kształcie i wyglądzie kościół w ostatnich dniach otrzymał ogromne, rządowe wsparcie. Z Programu Odbudowy Zabytków, do skalbmierskiej kolegiaty trafi 3,5 miliona złotych. To największa kwota jaka "popłynie" do powiatu kazimierskiego. Zobacz listę:

Pieniądze zostaną przeznaczone na remont i konserwację elewacji zabytku. O historii tego miejsca i szczegółach planowanej inwestycji, opowiada proboszcz parafii pod wezwaniem świętego Jana Chrzciciela w Skalbmierzu, ksiądz Marian Fatyga.

- Kościół przed którym stoimy, to już trzecia świątynia znajdująca się w tym miejscu. Najpierw stał tu niewielki kościół drewniany. Drugi był romański, który zawalił się w 1443 roku wskutek trzęsienia ziemi. Ten zaś - kościół gotycki, był budowany przez sto lat. Można powiedzieć, że jest perłą naszego regionu - Ponidzia. Jesteśmy bardzo wdzięczni rządowi polskiemu, że otrzymaliśmy tak dużą kwotę dotacji, bo jest to 3,5 miliona złotych na wielką inwestycję, a mianowicie rekonstrukcję i odnowienie elewacji naszej świątyni

- mówił na wstępie proboszcz Marian Fatyga.

Dodał, że kościół zbudowany jest przede wszystkim z kamienia pińczowskiego:

- Ten materiał podlega pewnego rodzaju destrukcji w zależności od warunków atmosferycznych - mrozu, wiatru, deszczu. Elewacja nosi ślady ogromnych wżer i zniszczeń. Pojawiły się duże braki w fugach, a także wiele rodzajów glonów, czy zagrzybienia, które źle wpływa na powłokę ścian - wyliczał ksiądz proboszcz.

Całkowity koszt inwestycji szacowany jest na około 5 milionów złotych.

Jak podkreśla proboszcz parafii: - To ogromna suma, wręcz niewyobrażalna dla naszej społeczności parafialnej, dlatego ten wielki zastrzyk rządu w postaci 3,5 miliona złotych jest nieocenionym wsparciem - zauważył.

Renowacja elewacji kościoła w Skalbmierzu - kiedy rozpoczną się prace?
Ksiądz Marian Fatyga dodał, że prace przy renowacji, oczyszczaniu i zabezpieczaniu elewacji, zostaną rozłożone w czasie i podzielone na kilka etapów.

- Metr po metrze wiemy, co należy zrobić. Gdzie trzeba uzupełnić kamień, a gdzie fugę. Wszystko to, było oczywiście konsultowane z wojewódzkim konserwatorem zabytków.

Na ścianach znajdują się bowiem pewne elementy zabytkowe takie jak epitafia, czy elementy związane z budową kościoła.

- Ufamy, że ta praca ukaże tę świątynię jeszcze piękniejszą i jeszcze bardziej wyjątkową - podkreślił kapłan.

Dodał, że cała dokumentacja jest już przygotowana i jeśli uda się wyłonić wykonawcę zgodnie z planem, to prace będzie można rozpocząć już tej jesieni.

Skarby skalbmierskiej kolegiaty

Do najcenniejszych skarbów, jakie można podziwiać w skalbmierskiej kolegiacie należą: obraz "Pokłon Trzech Króli" Jakuba Jordaensa, który obecnie znajduje się na wystawie "Rok Zero" w Muzeum Diecezjalnym w Kielcach.

- Oprócz tego, jedną z najcenniejszych rzeczy jaką posiadamy jest kielich pochodzący z 1630 roku, ufundowany przez Bractwo Krwi Chrystusa - zdradził ksiądz Marian Fatyga.

Ponadto w skalbmierskiej świątyni znajduje się srebrno-złota głowa świętego Jana Chrzciciela z XVII wieku.

- To przepiękna głowa, przepiękne dzieło. W Polsce istnieją tylko dwie takie głowy. Druga znajduje się we wrocławskiej katedrze.

Parafia ma również skatalogowane ornaty, czyli szaty liturgiczne - jedne z najstarszych pochodzą z XVII wieku. W kościelnym skarbcu znajdują się dwie, XVIII-wieczne monstrancje i kilka relikwiarzy.

Zobaczcie na zdjęciach i wideo tę wyjątkową, skalbmierską świątynię.

Historia kościoła parafialnego w Skalbmierzu
Kościół parafialny pod wezwaniem świętego Jana Chrzciciela był do 1819 roku kościołem kolegiackim. Został wzniesiony w końcu XII lub na początku XIII wieku, na pewno przed 1217 rokiem, gdyż w tym roku dokumenty wspominają Gubertusa Prepozyta Skalbmierskiego. Kościół był przebudowany i inkastelowany w 1235 roku przez Konrada Mazowieckiego. Obecny kościół został wzniesiony w XV wieku z zachowaniem pozostałości romańskich. Jan Długosz wspomina, że na miejscu dawnego kościoła, zniszczonego skutkiem wieku, za jego czasów, a więc w połowie XV wieku z ofiar złożonych przez wiernych powstał wspaniały, nowy, murowany kościół. Kościół był budowany w dwóch fazach: nawy w I-ej połowie XV wieku , a pod koniec XV wieku - prezbiterium. Jest to kościół gotycki, orientowany (wschód - zachód), murowany z kamienia, nietynkowany. Pozostałością pierwotnego romańskiego kościoła z przełomu XII i XIII wieku są: dwie wieże, zachodnia część prezbiterium i dolna część południowej ściany prezbiterium. Więcej na temat historii tego niezwykłego kościoła można przeczytać tutaj: Historia kościoła pod wezwaniem świętego Jana Chrzciciela w Skalbmierzu