Nietoperz - fruwający... pies na komary

Zasługa to naszej niewiedzy i przesądów. Nie pomaga nietoperzowi wygląd: błoniaste skrzydła, ostre ząbki, wypukłe oczy i spore uszy. Ale przecież to jeden z najgenialniejszych lotników na świecie, który potrafi poruszać się w ciemnościach, a dzięki systemowi echolokacji omija przeszkody. I nie zdarza się by wkręcał się w ludzkie włosy o co często jest oskarżany. Jeśli pojawi się nad naszą głową to tylko po to, by złowić krążące wokół owady na przykład komary i możemy być pewni, że nie muśnie nas nawet skrzydłem.

NIE WIERZCIE TYM HISTORIOM

- O nietoperzach krążą niestworzone historie - mówi Katarzyna Janik-Papis, urodzona w Końskich, która tymi niepozornymi ssakami interesuje się od dziecka, a od czterech lat należy do Łódzkiej Grupy Chiropterologicznej Uniwersytetu Łódzkiego a od roku do Towarzystwa Badań i Ochrony Przyrody w Kielcach pomagając nietoperzom. - Jeden z takich szkodliwych mitów mówi o tym, że nietoperze piją krew. Rzeczywiście są trzy takie gatunki, ale nie u nas a w Ameryce Środkowej i Południowej. Nie jest również prawdą, że nietoperz przelatując nad krową powoduje, że traci ona mleko. On tępi owady gryzące te krowę.

Członkowie towarzystwa próbują przekonywać do nietoperzy ludzi, którzy mogą im pomóc: rolników, właścicieli domów, księży, bo lato to okres, kiedy nietoperze wychowują młode. Matki z małymi kryją się na dzień na strychach, poddaszach i dzwonnicach kościołów, a ludzie je stamtąd wyganiają.

MASZ NIETOPERZE? UNIA DA CI PIENIĄDZE!

- Chcę powiedzieć wszystkim właścicielom domów oraz proboszczom, którzy mają pod dachem rodzinę nietoperzy, że mogą dzięki nim dostać pieniądze na remont dachu - mówi Katarzyna Janik-Papis. - Unia Europejska ma środki na ochronę nietoperzy i są one przeznaczane właśnie na remonty dachów: domów, kościołów. Rozdysponowywaniem tych pieniędzy zajmuje się Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody ProNatura.

Zdarza się, że nietoperze wpadają do ludzkich domów, najczęściej taka pomyłka przytrafia się młodym, niedoświadczonym lotnikom, którzy jeszcze się mylą. - Nie warto panikować - podpowiada Katarzyna Janik-Papis. Lepiej zgasić światło i otworzyć szeroko okno. Jeśli nietoperz nie wyleci sam należy przykryć go pudełkiem podsuwając gazetę i tak przenieść na zewnątrz. Jeśli ssak wbił się za kaloryfer czy szafę wtedy dobrze jest poprosić o pomoc lekarza weterynarii, Straż Miejską lub leśniczego, jeśli to zdarza się na wsi. Lekarz po sprawdzeniu czy nieproszonemu gościowi nic złego się nie stało, napoi go, nakarmi i wypuści. Nie należy brać nietoperza gołą dłonią, bo zwierzątko ma ostre ząbki i tak jak każde zestresowane zwierzę będzie się bronić.

STRACH PRZED WIATRAKAMI

Ogromnym zagrożeniem dla nietoperzy są elektrownie wiatrowe. Wędrownym ptakom udaje się unikać turbin więc dlaczego nie wyspecjalizowanym w echolokacji nietoperzom? Okazuje się, że obracające się turbiny tworzą wokół czubków łopat obszar niskiego ciśnienia. Płuca latających ssaków ulegają nagłemu rozszerzeniu, co prowadzi do rozerwania naczyń krwionośnych. Ptaki nie giną w ten sam sposób, ponieważ ich płuca nie są tak delikatne, jak płuca nietoperzy. Zamiast tego częściej zostają zmasakrowane przez wirujące śmigło.

Teraz zbliża się okres nietoperzowych godów. We wrześniu i październiku samice nietoperzy gromadzą w swoich drogach rodnych spermę a co ciekawe, do zapłodnienia dojdzie dopiero w marcu, kiedy przyszła mama wybudzi się z zimowej hibernacji. Śpiącego nietoperza absolutnie nie wolno niepokoić. Rozbudzony straci energię i nie doczeka nadejścia wiosny.

Samica najczęściej rodzi jedno młode, które karmi mlekiem. Czasami można zobaczyć nietoperze latające z młodymi przypiętymi do sutka, a w niektórych koloniach nietoperze gromadzą się w tzw. żłobkach. W czerwcu małe nietoperze stają się samodzielne i biorą się do roboty łowiąc między innymi komary. Warto im pomagać: stawiać budki dla nietoperzy, zostawiać otwory wlotowe na strych, nie likwidować ziemianek. Nie niepokoić, kiedy wypoczywają. Może nie wyglądają pięknie, chociaż uroda jest sprawą dyskusyjną, ale są bardzo pożyteczne. Bez nich komary pożarłyby nas żywcem.