Nowy Korczyn na powrót miastem? Po „szybkiej ścieżce” już 11 listopada

Zaskoczenie? To mało powiedziane. Wszyscy przecierali oczy ze zdumienia, gdyż takie oświadczenie padło publicznie po raz pierwszy.

Parlamentarzysta, stojąc na scenie na korczyńskim rynku, obok wójta Pawła Zagai, nie złożył żadnej deklaracji. Wyraźnie sugerował natomiast, że opowiada się za rozwiązaniem, które umożliwiłoby odzyskanie praw miejskich, odebranych przez zaborcę rosyjskiego „za karę” – po upadku powstania styczniowego w 1869 roku.

Sprawa dotyczy Nowego Korczyna, ale i innych ośrodków. Poseł Krzysztof Lipiec podkreślił, że jest za wprowadzeniem „szybkiej” ścieżki legislacyjnej. Jeśli prawa miejskie zostały zabrane przez cara, powinny być przywrócone na innych zasadach, niż ma to miejsce w przypadku miejscowości, które ubiegają się o status miasta w normalnym trybie.

– Pan poseł Krzysztof Lipiec wyraził chęć pomocy w tej sprawie. Praktyka i doświadczenie wskazują jednak, iż przy tego typu przedsięwzięciach budzi się wiele pytań i wątpliwości – przyznaje wójt Paweł Zagaja. – Podczas Kingonaliów publicznie ogłosiłem o podjęciu działań samorządu gminy, zmierzających do przywrócenia praw miejskich. Obserwując zachowania mieszkańców, należy stwierdzić, iż większość z nich jest dzisiaj za przywróceniem statusu miasta – dodaje włodarz Nowego Korczyna.

Normalna procedura – z grubsza biorąc – jest taka, że pierwszym etapem na „drodze do miejskości” są konsultacje społeczne. W Korczynie zawiązał się komitet do spraw przywrócenia praw miejskich. Zaproszenia do udziału w tym gremium otrzymali przedstawiciele różnych środowisk. Nim jednak konsultacje zostaną oficjalnie ogłoszone, pojawiła się inicjatywa – „Przywróćmy prawa miejskie na Święto Niepodległości”.

– To godna uwagi wspólna propozycja, między innym naszych radnych – Kazimiery Gołdyn i Pawła Kulika. Zmierza do tego, by przywrócić prawa miejskie wszystkim miejscowościom, którym zostały odebrane przez cara w 1869 roku – wyjaśnia wójt Paweł Zagaja. – To przywrócenie praw miejskich nastąpiłoby w dniu podniosłym dla Polski i Polaków, jakim jest dzień 11 listopada. Obecne przepisy funkcjonujące w przestrzeni prawnej dotyczyłyby jedynie miejscowości, które praw miejskich nigdy nie miały – precyzuje. – A Nowy Korczyn jest przecież w grupie miejscowości o innym statusie.

Cofnijmy zegar czasu. Lokowany w 1258 roku przez Bolesława Wstydliwego Nowy Korczyn przez 611 lat był miastem. Miastem o bardzo bogatej historii i tradycji. Był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego, zaś dokument lokacyjny stał się wzorem dla niektórych miast zakładanych później. Od 1869 roku, mocą ukazu cara Aleksandra II, jest ośrodkiem wiejskim.
Wracamy do roku 2018. Szczególnego, gdyż mija 760 lat od lokacji Nowego Korczyna. Przywrócenie praw miejskich byłoby prezentem marzeń dla mieszkańców, jednak póki co, procedury są jasne: nadanie statusu miasta leży w kompetencji Rady Ministrów. Decyzję „góry” poprzedza analiza spełnienia przez daną miejscowość kryteriów ustawowych.
Samorząd Nowego Korczyna widzi inną drogę. Otwartą dla tych, którzy zostali „ukarani” przez carat w 1869 roku odebraniem praw miejskich.

– Przywrócenie statusu miasta powinno nastąpić z inicjatywy i na mocy rozporządzenia Rady Ministrów. Po wyrażeniu zgody przez miejscową Radę Gminy, jednak bez konieczności spełniania dotychczasowych procedur i ustawowych wymogów – tłumaczy wójt Paweł Zagaja. – Byłoby to zadośćuczynienie wyrządzonym krzywdom, a także znakomitym uczczeniem 100. rocznicy odzyskania przez nasz kraj niepodległości. Dodatkowo dla naszej gminy, w roku 760-lecia nadania Nowemu Korczynowi praw miejskich – podkreśla z naciskiem.

11 listopada coraz bliżej, a Korczyn opowiada się za inicjatywą „Przywróćmy prawa miejskie na Święto Niepodległości”. Na najbliższej sesji Rada Gminy ma zająć oficjalne stanowisko w tej sprawie. Przekazane zostanie następnie premierowi Mateuszowi Morawieckiemu, a także miejscowościom, które w tym samym czasie, co Nowy Korczyn – w 1869 roku – utraciły prawa miejskie.