Piękne zabytkowe drzwi zdobią kolegiatę w Skalbmierzu. Zakończyły się prace przy ich rewitalizacji [ZDJĘCIA]

Kolegiata w Skalbmierzu to jeden z najstarszych i najciekawszych kościołów w regionie świętokrzyskim. Świątynia przechodziła w ostatnich latach remonty, między innymi gruntowny remont przeszła posadzka. Przy okazji prac remontowych, gruntownie odnowione zostały zabytkowe drzwi do świątyni. Proboszczem i dobrym gospodarzem obiektu jest ksiądz Marian Fatyga. Dzisiaj niezwykle dumny z wykonanych prac.

- Drzwi zostały odrestaurowane w ramach remontu skalbmierskiej świątyni. Stanowią obecnie piękny artystyczny akcent w naszej świątyni. Wszystkie prace przy nich wykonane zostały z wielką pieczołowitością i dopiero teraz, po renowacji widać ich konstrukcje i zdobienia – mówi

W ramach prac renowacyjnych odnowiono dwie pary drzwi jednoskrzydłowych i drzwi dwuskrzydłowe od strony zachodniej. Wszystkie pochodzą z końca XIX wieku. Według ich szczegółowego opisu, drzwi stanowią znakomity przykład zdobionej stolarki drzwiowej sprzed ponad wieku.

Metalowe drzwi główne pochodzą z 1897 roku, z podobnego czasu jest też dwoje drzwi prowadzących do kruchty północnej w kościele. Ze względu na zastosowaną dekorację oraz rodzaj konstrukcję i ich stylistykę należy określić je jako neogotycką. Drzwi główne do kościoła są dwuskrzydłowe natomiast pozostałe jednoskrzydłowe. Wszystkie mają odmienną stronę tylną i frontową. Są konstrukcji deskowo-szpungowej i zawieszone są na kowalskich zawiasach pasowych. Ich front obity jest blachą z metalową kratownicą.

Drzwi wejściowe do kościoła różnią się wymiarami, ale ich dekoracja jest podobna. Złożona jest z romboidalnej żelaznej siatki z liliami heraldycznymi w polach rombów, utworzonych przez kratownicę. Na skrzyżowaniu płaskowników umieszczono wielkie rozetki, które są również o zarysie rombów. Na jednym z zawiasów pasowych w drzwiach głównych do kościoła wydrążono datę 1897 rok odnoszącą się do czasu ich powstania. Drzwi prezentują typ tradycyjny w konstrukcji stolarki drzwiowej, niezwykle popularny w czasach nowożytnych. Zastosowana konstrukcja deskowo-szpungowa to również najbardziej powszechne rozwiązanie drzwi zewnętrznych utrzymujące się na terenie Małopolski przez cały XIX i w początkach XX wieku.

- Na renowacje tych trojga drzwi dostaliśmy dofinansowanie z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa narodowego, stąd był możliwy ich remont. Kosztorys prac opiewał na około 70 tysięcy złotych – mówi ksiądz Marian Fatyga.

Prace nad drzwiami prowadził konserwator dzieł sztuki Radomir Dawidziak z firmy Akant z Rzeszowa. - Prace konserwatorskie nad trojgiem drzwi w skalbmierskiej kolegiacie rozpoczęły się w lipcu 2019 roku. Najpierw zostały wykonane prace przy drzwiach wejściowych od strony zachodniej, oraz przy jednej parzy drzwi przy kruchcie. To był pierwszy etap prac. W listopadzie 2020 roku zakończono prace przy trzeciej parze drzwi – przy kruchcie. Prace polegały na konserwacji drewna, powierzchni blachy cynkowej, konserwacji ornamentów blachy płaskiej, płaskowników, kratownicy, odnowieniu ornamentów lilii i rozet. Odnowione drzwi nadały jeszcze piękniejszego blasku skalbmierskiemu kościołowi – mówi Radomir Dawidziak.