Piłsudski w pamięci pokoleń – dyskusja historyków w Kielcach

- Józef Piłsudski był zawsze obecny w pamięci pokoleń. Pomimo zmiennej sytuacji politycznej, komplikacji oraz uproszczeń w ocenach jego osoby nigdy o nim nie zapomniano – mówiła profesor Beata Wojciechowska, Dyrektor Instytutu Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach.

Na konferencji nie zabrakło tematów trudnych, przedstawiających kontrowersje związane z Piłsudskim. Dotyczyło to między innymi kultu, który powstał w II Rzeczpospolitej, szczególnie po przewrocie majowym 1926 roku. Nie wszyscy sympatyzowali z jego poglądami. – Część była mu zdecydowanie przeciwna. Wystarczy przypomnieć postawę ówczesnego biskupa kieleckiego Augustyna Łosińskiego, który w sposób zdecydowany odcinał się od ruchu strzeleckiego. Mimo to Piłsudski wyrósł na jednego z przywódców obozu politycznego – mówił profesor Jerzy Pająk z Instytutu Historii Jana Kochanowskiego w Kielcach.

W referatach nie zabrakło również tematów regionalnych, bowiem to właśnie w historii ziemi świętokrzyskiej Józef Piłsudski zajął miejsce szczególne. "[…] Kielce są dla mnie, czem pierwszy uśmiech ukochanej, czem pierwszy promień rannego brzasku. Dobrze było mówić każdemu Austriakowi czy Prusakowi, że wychodzi z Kielc za kilka godzin. Żaden z nich niczem nie był z miastem związany, każdy otrzymywał wszystko co mu potrzeba, czy z Berlina, czy z Wiednia. Było im zupełnie obojętnem, czy to, co wyciskają z miejscowej ludności, biorą z Kielc, czy z innego miejsca. Żaden z nich nic uczuciowo nie miał wspólnego z miastem. Dla mnie to była praca trudna i bolesna. Trudna dlatego, że w Kielcach założone zostały wszelkie warsztaty: krawieckie, szewskie, rymarskie, tu pod względem wyekwipowania była moja baza, już od pewnego stopnia zorganizowana i rozstać się z nią było niełatwo bez zmarnowania włożonej pracy i materiału. Tu też rozpoczęła się całkiem nieźle praca organizowania nowych formacyj wojskowych. Wreszcie względnie wielka ilość osób zaangażowała się w stosunki z nami. Opuścić ich bez pomocy, znaczyło wydać ich na zemstę nieprzyjaciela. Nie mogłem przecie mieć takiego stosunku do pracy, jak komendant Legionów, który dowiedziawszy się od stojącego na warcie żołnierza, że jest moim rekrutem z Jędrzejowa, groził mu palcem, dodając: „Poczekaj, poczekaj! Przyjdą Moskale, to cię powieszą!” – pisał o Kielcach Piłsudski.

QUIZ. Czy dostałbyś się do Policji? Oto prawdziwe pytania z testu MultiSelect

Zorganizowana wspólnie przez Instytut Historii UJK, Delegaturę Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach, Muzeum Historii Kielc oraz Archiwum Państwowe w Kielcach konferencja naukowa przybliżyła nie tylko postać Józefa Piłsudskiego, ale także sposoby upamiętnienia jego osoby do czasów obecnych. Marszałek zajmuje też ważne miejsce w działalności edukacyjnej i popularyzatorskiej.