Psycholog o długowieczności: - Chęć do życia je przedłuży

Niewielu z nas dożywa stu lat…

Faktycznie. Promil promila. Tak działa selekcja naturalna. W dużej części za to, jak długo żyjemy, odpowiadają geny. Dzięki nim między innymi mamy skłonność do zapadania na groźne choroby, choćby nowotworowe, albo jesteśmy odporniejsi od innych. Biologiczne predyspozycje, na które nie mamy wpływu, mają duże znaczenie.

Czyli nie warto się starać?

Warto. Higiena życia, dbanie o siebie pozwalają dłużej cieszyć się zdrowiem. To, czy leczymy się z chorób czy nie, jest tego przykładem.

Dzisiejsi stulatkowie to często osoby, które całe życie ciężko pracowały, żyły skromnie, przeżyły wojny.

Badania naukowe wykazały, że ludzie, którzy w swoim życiu przeżyli okres głodu, jeśli nie był wyniszczający dla organizmu, żyją potem dłużej. Poza tym dużo się ruszali, pracowali fizycznie. To także miało wpływ na ich długowieczność.

Dziś młodzi ludzie często mówią – i tak nie dociągnę do emerytury. Pęd życia zabija.

To uproszczenie, ale ma sens mimo, że komfort życia znacznie wzrósł w ostatnich latach. Wielu ludzi nie podejmuje aktywności fizycznej. Przemieszczamy się samochodami, prowadzimy siedzący tryb życia. Do tego dochodzi stres. Natura wyposażyła nas w niego dla mobilizacji – żeby w sytuacji zagrożenia walczyć lub uciekać. Dziś stres ma związek z relacjami z innymi ludźmi. I nie ma ujścia. Negatywne emocje kumulują się w nas, a to ma fatalny wpływ na zdrowie, a co za tym idzie – długość życia. Dobrze jest umieć rozróżnić rzeczy wokół nas na te, na które mamy wpływ i te dziejące się niezależnie. Jeśli ktoś przejmuje się całym światem, jest mu ciężej.

Mówi się, że jeśli ktoś traci chęć do życia, szybko umiera.

To prawda. Chęć życia, pozytywne podejście, dążenie do jakiegoś celu, wyzwala w ludziach energię. Pozwala nieraz dokonywać niemożliwych, wydawałoby się, rzeczy. Z drugiej strony, jeśli nie widzi się sensu bytu, siłą rzeczy nie wkłada się w niego wysiłku. A to w efekcie prowadzi do skrócenia życia.

To prawda, że „starych drzew się nie przesadza”?

Zdecydowanie. Z wiekiem zdolność do przystosowania się do nowych warunków znacznie spada. Nawet, jeśli obiektywnie są lepsze od poprzednich. Dlatego lepiej zapewnić starszej osobie opiekunkę, często odwiedzać, niż przenosić ze starego domku do luksusowego domu spokojnej starości. Ludzie, którzy wrośli w otoczenie, mają swoje ścieżki, domowe rytuały, często nie odnajdują siew nowej rzeczywistości. Niestety, decyzje o przeprowadzce babci czy dziadka wiąże się z odebraniem im prawa do decydowania o sobie. Na zasadzie – „tam babci będzie lepiej”, albo „co tam dziadek wie”.

A jak starsi ludzie znoszą samotność?

To zależy od charakteru. Jedni całe życie lubili mieć ludzi wokół siebie, inni woleli spędzać czas sami ze sobą. Z wiekiem to się nasila. Samotność z wyboru nie jest zła. Ważniejsze jest poczucie. Jeśli ktoś czuje się osamotniony, nawet, jeśli to nie jest prawda, będzie gasł w oczach. Jest jeszcze jedna kwestia, szczególnie znacząca w naszym kręgu kulturowym. Mężczyźni, którzy w podeszłym wieku tracą żony, często umierają niedługo potem.

Jak postępować z osobami wiekowymi?

Normalnie. Przecież to tacy sami ludzie, jak my. Ważne, żeby ich nie lekceważyć. Potrzebują uwagi. Zresztą, często mają mnóstwo ciekawych rzeczy, historii do opowiedzenia.

Wielu stulatków, pytanych o receptę na długie Zycie, jako medykament wskazuje pitą codziennie lampkę wina, koniaku albo wódki. To rzeczywiście działa?

Zdania są podzielone. Dla mnie istotne jest, że mówią o kieliszku wina czy 50 – ce wódki, a nie butelce każdego dnia. To znaczy, że mają nad swoim życiem kontrolę. Pijaństwo skraca życie.