Skromne uroczystości z okazji 76. rocznicy powstania Republiki Pińczowskiej. Byli przedstawiciele władzy i Strzelcy ZDJĘCIA

Mimo koronawirusa w Kozubowie przy pomniku Republiki Pińczowskiej zorganizowano coroczne lipcowe uroczystości. W piękny sposób uczczono tam w sobotę, 25 lipca 76. rocznicę powstania Republiki.

W uroczystościach uczestniczyli przedstawiciele władzy i Strzelcy oraz dyrekcja Muzeum Regionalnego w Pińczowie. Tak jak w latach ubiegłych członkowie Związku Strzeleckiego rozpoczęli uroczystości rajdem. Wyruszyli z Pińczowa, a gdy dotarli pod pomnik w Kozubowie - tam rozpoczęła się uroczystość rocznicowa.

Prowadził ją przewodniczący Rady Powiatu Ireneusz Gołuszka. Jak co roku przemawiał starosta pińczowski, Zbigniew Kierkowski:
- Bard Ponidzia śpiewał: "Na Ponidziu wiosna trwa", a ja dodam, że na Ponidziu też pamięć trwa. Pamieć o takich osobach jak Wojtek Belon, Adolf Dygasiński i wielu, wielu innych. Pamiętamy również o ważnych wydarzeniach historycznych, które miały miejsce na Ponidziu. Dziś spotkaliśmy się u podnóża Góry Byczowskiej, aby przypomnieć wydarzenia sprzed 76. lat, kiedy to powstała Republika Partyzancka, zwana też II Republiką Pińczowską. Partyzancki mieli różne wizje Polski, ale walczyli razem i razem tworzyli zręby demokratycznego państwa. Mimo, iż Republika Pińczowska utrzymała się tylko przez miesiąc to miała wielką siłę oddziaływania. To Oni - partyzanci Republiki Pińczowskiej udowodnili, że wspólnym wysiłkiem, wspólnym działaniem Armii Krajowej, Batalionów chłopskich i Armii Ludowej można zwyciężyć - mówił starosta pińczowski, Zbigniew Kierkowski.

I dodał: - Historia nie jest zawsze czysta jak łza, trzeba ją dobrze poznać i dopiero wtedy o niej mówić, w odpowiedni sposób ją przekazać - mówiła z tego miejsca uczestniczka tamtych wydarzeń, sanitariuszka i łączniczka Armii Krajowej pani Teresa Znojek. Cytuję to w nawiązaniu do tych, którzy w tym pomniku widzieli symbol komunizmu. Dla nas niezmiennie jest to symbol walki przeciwko okupantowi.

Następnie delegacje złożyły symboliczne wiązanki i kwiaty przy pomniku. W tym roku widowiskowe było odpalenie rac i duży transparent z napisem "Republika Pińczowska".

to obszar wyzwolony przejściowo w okresie 24 lipca–15 sierpnia 1944 roku spod okupacji niemieckiej w wyniku działań oddziałów partyzanckich: Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich i Armii Ludowej. Wyzwolony został obszar o powierzchni 1000 kilometrów kwadratowych. Na terenie Republiki Pińczowskiej znalazły się miejscowości: Pińczów, Skalbmierz, Książ Wielki, Brzesko Nowe, Działoszyce, Janowice, Kazimierza Wielka, Koszyce, Nowy Korczyn, Proszowice, Sancygniów, Słaboszów i Wiślica.

Nazwa Republika Pińczowska została zapożyczona od pierwszej Republiki Pińczowskiej istniejącej w 1918 roku. Władzę w Republice Pińczowskiej sprawowali: Pińczowska Konspiracyjna Powiatowa Rada Narodowa i delegat powiatowy rządu Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie wraz z komendantem Obwodu Pińczów Armii Krajowej.

Ze względu na bliskość frontu, na którym stały wojska niemieckie i sowieckie oraz militarne znaczenie dróg, przechodzących przez Republikę - Niemcy podjęli działania, mające na celu jej likwidację. Skutkiem koncentracji Wehrmachtu i braku możliwości połączenia z przyczółkami Armii Czerwonej nad Wisłą oddziały partyzanckie zostały zdemobilizowane i wróciły do konspiracji, natomiast 1. Brygada Armii Ludowej po potyczce pod wsią Baranów, 14 sierpnia 1944 roku przebiła się przez front niemiecko–radziecki na przyczółek baranowsko–sandomierski. Część żołnierzy brygady zostało w okolicach Pińczowa, działając dalej w konspiracji.