W Krzyżtoporze naukowcy z Europy rozmawiają o archeologii ogrodów historycznych. Jest szansa na rekonstrukcje ogrodów zamkowych?

Prawie 30 wykładów, specjalistów i naukowców z 11 krajów Europy. Tak przedstawia się program trzydniowej konferencji, która rozpoczęła się w środę, 6 września w Ujeździe. Poświęcona jest archeologii ogrodów historycznych. Konferencja została zorganizowana przy współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa i Stowarzyszeniem Zamku Krzyżtopór.

Burmistrz Iwanisk, Marek Staniek podkreśla, że to ważna konferencja ze względu na plany rewitalizacji ogrodów zamkowych Krzyżtoporu.

Ci specjaliści, w swoich pałacach na zachodzie, takie starania czynili i liczymy na to, że powstanie dokument, który potwierdzi, że odbudowa ogrodów na Zamku Krzyżtopór jest konieczna a ten dokument ułatwi nam zdobywanie środków finansowych

– dodaje Marek Staniek.

Poseł Krzysztof Lipiec powiedział, że do pełni szczęścia na Zamku Krzyżtopór brakuje ogrodów.
- Krzyżtopór to pomnik historii podlegający szczególnej ochronie. Dumny jestem z tego, że tutaj odbywa się konferencja. Do pełni szczęścia brakuje nam ogrodów, które tak dobrze powstawały przy rezydencjach – powiedział pan poseł i dodał, że istnieje dokumentacja dzięki, której ogrody zamkowe w Ujedzie mogłoby zostać odbudowane.

Badania archeologiczne prowadzone na terenie zamku, które dotyczyły ogrodów, prowadzone były kilka lat temu. Andrzej Gołembnik, ze Stowarzyszenia Zamek Krzyżtopór w Ujeździe podkreśla, że dały one podstawę do wstępnego zagospodarowania przestrzeni ogrodowej.

To wszystko, co można tam zobaczyć, odkopaną studnię i rozplanowanie przestrzenne tej małej architektury, zawdzięczamy tym badaniom. Jak dodaje Andrzej Gołembnik konferencja ma także pomóc w promocji Krzyżtoporu. - Ma pokazać ten zamek jako obiekt, który może być flagowym obiektem przy próbach rekonstrukcji przestrzeni ogrodowej. To są ogrody późnorenesansowe, przepojone mistyką tak jak wszystko w Zamku Krzyżtopór, bo taka była osobowość właściciela. Przepojona symbolami, niewielka przestrzeń ze wspaniałym otoczeniem z wodą, z wyspą. Próba odtworzenia całości lub część byłaby elementem, który dopełniłby ten zamek, który i tak już jest unikatowy – dodał.

Dorota Sikora, architekt krajobrazu z Narodowego Instytutu Dziedzictwa, która zajmuje się w swej pracy ogrodami historycznymi mówi, że archeologia ogrodowa to nowa dziedzina wiedzy, ale bardzo istotna ze względu na możliwość poznania nowych faktów i ustaleń. - Nie wszystkie przekazy archiwalne, ikonografia, kartografa, źródła pisane mówią nam o ogrodach wszystko. Wiele faktów należy weryfikować i właśnie metody archeologiczne w tym nam pomagają – dodaje i podkreśla, ze krzyżtoporskie ogrody mają ciekawą architekturę. - To bardzo ciekawe założenie ogrodowe, sięgające XVII wieku swoimi korzeniami. Niewiele takich obiektów na ziemiach polskich przetrwało, Krzyżtopór w ogóle jest wyjątkowy. Myślę, ze w czasie konferencji wiele nowych faktów zostanie ujawnionych – dodała.

Konferencja jest szansą na odbudowanie ogrodów zamkowych, uważa Elżbieta Charymska dyrektor Instytucji Kultury Zamek Krzyżtopór w Ujeździe. - Podczas tej konferencji zostanie wypracowana Karta Krzyżtoporska, która wskaże nam dalsze cele i plany tej odbudowy, rekonstrukcji tych ogrodów, które istniały w XVII wieku – mówi pani dyrektor.

Konferencja na Zamku Krzyżtopór zakończy się w piątek. Wówczas specjaliści i naukowcy przedstawią wnioski, które zostaną zawarte w Karcie Krzyżtoporskiej. Wydarzenie zostało zorganizowane przy współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa i Stowarzyszeniem Zamku Krzyżtopór. Honorowy patronat objął minister kultury profesor Piotr Gliński i PKN Orlen.