Wojciech Lubawski o budowie sieci kanalizacyjnej: - Ten projekt to zapowiedź katastrofy finansowej

Przypomnijmy. Chodzi o realizowany przez spółkę Wodociągi Kieleckie projekt o nazwie "Kompleksowa Ochrona Wód Podziemnych Aglomeracji Kieleckiej". Uczestniczą w nim cztery gminy, które są właścicielami spółki: Kielce, Sitkówka-Nowiny, Masłów i Zagnańsk. Inwestycja obejmuje budowę w sumie 229 kilometrów sieci kanalizacji sanitarnej, z czego aż 113,8 ki-lometrów w Masłowie, 60,5 kilometrów w Zagnańsku, 54,7 ki-lometry łącznie w Kielcach i Sitkówce-Nowinach.

Szacunkowa wartość projektu to ponad 551 milionów złotych. Unijne dofinansowanie wyniesie 302 miliony złotych, Wodociągi Kieleckie wyłożą zaś 150 milionów złotych, w tym blisko 122 mi-lionów będzie pochodzić z kredytu. Reszta sumy, czyli 98 milio-nów to podatek VAT. Realizacja inwestycji rozpoczęła się już na terenie Kielc oraz w gminie Sitkówka-Nowiny.

W trosce o mieszkańców Kielc, nie mogę się zgodzić na rozpoczęcie w Masłowie ryzykownej inwestycji kanalizacyjnej i skazanie kielczan na opłaty 3, 4, a może nawet 5 - krotnie wyższe niż dzisiaj za zrzucane ścieki. Kielczan, ale również mieszkańców gmin Masłów, Sitkówka-Nowiny i Zagnańsk.

Ten projekt nazwany "Ochrona Wód Podziemnych Aglomeracji Kieleckiej" był dla nas wielką nadzieją i szansą, a stał się zagrożeniem i zapowiedzią katastrofy finansowej naszych gmin. Podpisana umowa z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska nie spełnia naszych oczekiwań. Poziom dofinansowania zadania to tylko 55 % (wliczając w to Vat ), a głównym warunkiem skorzystania z tego dofinansowania jest uzyskanie tzw. efektu ekologicznego. Efekt ekologiczny to 100 % przyłączonych mieszkańców do realizowanej sieci kanalizacyjnej. Według zawartej umowy, niespełnienie tego warunku choćby o jednego mieszkańca, spowoduje konieczność zwrotu całego dofinansowania wraz z karnymi odsetkami.

Wg specjalistów w Wydziale Projektów Strukturalnych i Strategii Miasta oraz Wydziale Inwestycji kieleckiego magistratu, nadzorowanych przez zastępcę prezydenta Tadeusza Sayora, jak i wg opinii zastępcy prezydenta Czesława Gruszewskiego, będącego szefem Rady Nadzorczej Wodociągów Kieleckich, ten projekt ma bardzo niewielkie, albo wręcz żadne szanse na uzyskanie planowanego efektu ekologicznego. Czyli w praktyce, po zakończeniu tego zadania, należałoby zwrócić 300 mln zł plus odsetki.

W gminie Masłów planowane są dwa projekty: tzw. "Południowy" i tzw. "Północny". Ten drugi jest trudny technicznie, bardzo drogi (kilkanaście przepompowni) i dyskwalifikujący całe przedsięwzięcie, realizowane w czterech gminach. Najważniejsze są umowy o przyłączeniu. Aby je mieszkańcy świadomie mogli podpisać, muszą zaakceptować czekające ich wydatki. Po pierwsze wydatki na wybudowanie przyłącza do swojego domu. W gminie Masłów koszt jednego przyłącza waha się od 3 do 15 tys. zł. Wodociągi zobowiązały się pokryć 45 % tych wydatków, pozostałe 55%-spoczywa na obywatelach i gminach. Poziom pomocy gminy jest trudny do określenia, ale znając rozmiary przedsięwzięcia i możliwości budżetowe Masłowa będzie ona niewielka.

Wydatkiem, na który musi zgodzić się obywatel jest comiesięczna zapłata za zrzut ścieków. Jaka ona będzie trudno dziś sprecyzować. Ale możemy w przybliżeniu i zaokrągleniu przewidzieć, ile to będzie. Jeżeli na dzisiaj mieszkańcy jednego domu zapłaciliby 100 zł miesięcznie za ścieki, to za kilka lat byłoby to 150 zł, ze względu na kredyty Wodociągów już zaciągnięte na remont oczyszczalni. Po zakończeniu omawianego projektu, będzie to 250 zł, gdyż kolejne kredyty zaciągnięte przez Wodociągi na ten cel należy spłacić. Po realizacji, a nie wykonaniu efektu ekologicznego, co jest wielce prawdopodobne, i po zwrocie pieniędzy unijnych (300 mln zł) byłoby to już 400 zł. Przy dojściu do takich wysokich opłat mieszkańcy z pewnością masowo będą wycofywać się z tej umowy. Ile będzie kosztować miesięczny zrzut ścieków rodzinę, która postanowi nadal korzystać z usług Wodociągów Kieleckich? 500 zł? 600 zł.?

Wodociągi Kieleckie nie działają wolnorynkowo, tylko obsługują właścicieli. Ostrzeżenia Wodociągów były ignorowane, a obowiązek uzyskania efektu ekologicznego wzięły na siebie gminy. Oczywistym wydaje się scenariusz, że po żądaniu zwrotu ponad 300 mln. Wodociągi utraciłyby płynność finansową i zdolność kredytową, czego finałem byłaby upadłość spółki.

Występuję do Państwa w czasie, gdy niewielka, bo 3% podwyżka na ścieki nie została zaakceptowana przez włodarzy gminy Zagnańsk i oprotestowana przez Spółdzielnie Mieszkaniowe w Kielcach. Zaproponowałem waszemu Wójtowi urealnienie programu "Ochrona Wód Podziemnych Aglomeracji Kieleckiej", przenosząc do nowej perspektywy finansowej Unii, tj. na 2014 rok zadania Masłów "Północ", co dałoby nam szansę, nadal przy ogromnym wysiłku , na uzyskanie nowego efektu ekologicznego . Niestety, ta propozycja nie spotkała się z akceptacją Masłowa . Nie próbowano nawet podjąć jakichkolwiek merytorycznych rozmów.

Z powodu braku współpracy i niemożliwości wypracowania kompromisu złożyłem na posiedzenie Walnego Zgromadzenia MZWiK wniosek o odstąpienie od umowy zawartej z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska. Zobowiązałem się do sfinansowania rozpoczętych inwestycji w Kielcach, w części przypadającej wcześniej na NFOŚ. Będzie to budżet miasta kosztowało około 25 mln zł, ale nie narażę mieszkańców na zapłatę kilkunastokrotnie większą.

Jesteśmy i będziemy sąsiadami. Deklaruję gotowość współpracy we wszystkich obszarach, ale na warunkach partnerskich i gwarantujących bezpieczeństwo naszym mieszkańcom.