Historyczne wlewki z Huty Stalowa Wola usunięto sprzed firmy Cognor. Trafiły do Muzeum COP. Zobacz zdjęcia

Jednak wlewkom, w tym jednej zabytkowej z 1938 roku, nie stała się krzywda. Wszystkie weszły na stan Muzeum Centralnego Okręgu Przemysłowego i niebawem będą tam eksponowane.

Huta Stalowa Wola miała dwie części – mechaniczną, gdzie powstawały maszyny i sprzęt wojskowy oraz metalurgiczną z odlewnią stali jakościowych i żeliwa oraz walcownią. Przy kilku rocznicowych okazjach odlewano wlewki, które stawiano na trawniku przed odlewnią. Pierwszy wlewek odlano przy okazji pierwszego spustu stali 5 września 1938 roku. Umieszczona na nim tablica informowała, że wytop zrobiony był w piecu indukcyjnym.

Kolejne wlewki zrobiono „ku czci” przy okazji rocznic od pierwszego spustu stali szlachetnej - 20-lecia, 25-lecia, 50-lecia i 65-lecia. Jest także stalowa pamiątka po pierwszym odlewie na linii Ciągłego Odlewania Stali w roku 1995.

Po burzliwych przemianach, jakie przechodziła Huta Stalowa Wola, część metalurgiczna trafiła w prywatne ręce firmy Cognor, której kierownictwo ma siedzibę w Częstochowie. Huta Stali Jakościowych, jako oddział Cognora, został, jak inne sprywatyzowane zakłady należące do HSW, ogrodzony. Zamknęło to swobodny dostęp wlewków.

Muzeum Centralnego Okręgu Przemysłowego od jakiegoś czasu prowadziło rozmowy z kierownictwem Cognora na temat zabrania wlewków, z zamiarem eksponowania ich w muzeum, jako dziedzictwa Centralnego Okręgu Przemysłowego. Właśnie jest finał tych rozmów.

Firma Cognor S.A. dostarczyła w piątek 17 listopada do Muzeum COP wykopane z trawnika zabytkowe wlewki. - Stanowią one pomniki poszczególnych etapów istnienia zakładu hutniczego w naszym mieście. Te nowe nabytki wkrótce dołączą do ekspozycji znajdującej się na dziedzińcu muzealnym przed budynkiem – powiedział Paweł Rosak Kwiatek - kierownik Oddziału Muzeum Centralnego Okręgu Przemysłowego w Stalowej Woli.

Jak we wtorek 21 listopada powiedział kierownik muzeum właśnie z dyrektorem Muzeum Regionalnego Anetą Garanty podjęli decyzję o wystąpieniu do ministerstwa kultury o dofinansowanie prac związanych z przygotowaniem miejsca na ekspozycję wlewków. Chodzi o plac na zewnątrz Muzeum COP, gdzie już stoi historyczna ładowarka Ł-34. Wlewki stałyby pod wiatą przy ładowarce, a zwieńczeniem plenerowej ekspozycji byłaby replika haubicy, jaka budowana była na początku istnienia Zakładów Południowych, jak pierwotnie nazwana była Huta Stalowa Wola. Szacunkowy koszt budowy ekspozycji to 60 tysięcy złotych, wsparcie z ministerstwa miałoby wynieść 50 tysięcy złotych.

Z wlewków ze stali nieuspokojonej walcuje się kształtowniki oraz blachy, druty, pręty itp. Stal ta dobrze zgrzewa się i dobrze tłoczy. Obecnie jednak odlewanie wlewków jest marginalne, zastąpiło je ciągłe odlewanie stali, które oszczędza energię, bo nie nie trzeba wlewków ogrzewać do temperatury plastyczności stali, przed ich walcowaniem.