Radni sejmiku województwa podkarpackiego upamiętnili odkrywców złóż siarki w Tarnobrzegu i pracowników polskiego przemysłu siarkowego

W tym roku przypada 70. rocznica odkrycia złóż siarki w rejonie Tarnobrzega, wydarzenia, które było kluczowym czynnikiem miastotwórczym, które przed laty uformowało gospodarczą pozycję Tarnobrzega, a także ukształtowało obecny profil północnej części Podkarpacia. Uchwałą Rady Miasta Tarnobrzega rok 2023 obchodzony jest „Rokiem Pamięci Górników i Pracowników Tarnobrzeskiego Zagłębia Siarkowego”. Trwają działania rocznicowe i upamiętniające rolę przemysłu siarkowego w dziejach Tarnobrzega i regionu. W upamiętnienie tego kluczowego wydarzenia włączył się także sejmik wojewódzki.

29 maja Sejmik Województwa Podkarpackiego przyjął uchwałę w sprawie upamiętnienia odkrywców złóż polskiej siarki i pracowników polskiego przemysłu siarkowego. W sali obrad sejmiku zagrała tarnobrzeska Miejska Orkiestra Dęta, kontynuatorka muzycznych tradycji Zakładowej Orkiestry Dętej Kopalń i Zakładów Przetwórczych Siarki „Siarkopol”. Udział w sesji wziął prezydent Tarnobrzega Dariusz Bożek, a także członkowie komitetu ds. obchodów Roku Pamięci Górników i Pracowników Tarnobrzeskiego Zagłębia Siarkowego, m.in. dyrektor dawnej tarnobrzeskiej kopalni siarki Zbigniew Buczek oraz polityk, poseł na Sejm kilku kadencji, w przeszłości radny Sejmiku Województwa Podkarpackiego i działacz związkowy Władysław Stępień.

- Dziękuję, że podjęliście państwo tę uchwałę. Dla tarnobrzeżan to niesamowicie ważna uchwała, tak jak ważne dla historii miasta było odkrycie przed 70. laty złóż siarki dokonane przez prof. Stanisława Pawłowskiego i jego żonę, Katarzynę Pawłowską. To odkrycie dało początek fantastycznej historii naszego miasta. Kombinat siarkowy zapoczątkował niesamowity rozkwit miasta, a obecnie ta siarkowa przeszłość pozwala Tarnobrzegowi na nowo mocno zaistnieć na mapie województwa

– mówił podczas sesji sejmiku prezydent Tarnobrzega Dariusz Bożek.

Do spuścizny po siarkowym przemyśle nawiązał w swoim wystąpieniu także marszałek Województwa Podkarpackiego Władysław Ortyl:

– Tamta monokultura przemysłowa zostawiła po sobie olbrzymi potencjał. Dziś to Specjalna Strefa Ekonomiczna, piękne Jezioro Tarnobrzeskie. Te przykłady pokazują, że ten potencjał jest zagospodarowany

– zaznaczył marszałek Ortyl.

Głos zabrał również poseł Władysław Stępień:

Chciałem zameldować wysokiemu Sejmikowi, że Podkarpacie w dalszym ciągu ma około 100 mln ton siarki udokumentowanej geodezyjnie, którą można wydobywać. Być może jeszcze kiedyś do górnictwa siarki powrócimy. A dziś została nam tradycja i wspaniała orkiestra. Niech żyje nam górniczy stan!

Stanowisko Sejmiku Województwa Podkarpackiego w sprawie upamiętnienia odkrywców złóż polskiej siarki i pracowników polskiego przemysłu siarkowego odczytała wicemarszałek Województwa Podkarpackiego Ewa Draus. To prezentujemy w całości poniżej.

Stanowisko Sejmiku Województwa Podkarpackiego w sprawie upamiętnienia odkrywców złóż polskiej siarki i pracowników polskiego przemysłu siarkowego

W roku 2023 przypada 70. rocznica odkrycia złóż siarki w rejonie Tarnobrzega, które dało podstawy dynamicznego rozwoju gospodarczego, w tym przemysłu, rozbudowy infrastruktury technicznej, a także wpłynęło na przemiany społeczne i cywilizacyjne, które ukształtowały obecny profil północnej części obecnego Województwa Podkarpackiego. Sejmik Województwa Podkarpackiego, doceniając trud i wiedzę odkrywców, budowniczych oraz wszystkich pracowników polskiego górnictwa i przemysłu siarkowego składa wyrazy szacunku i uznania za ich zaangażowanie i ofiarność w tworzenie Tarnobrzeskiego Zagłębia Siarkowego.

Niezwykle dynamiczny rozwój górnictwa i przetwórstwa siarki, powodował wielopłaszczyznowe i głębokie zmiany społeczno-gospodarcze regionu tarnobrzeskiego. Przemysł siarkowy zatrudniał kilkanaście tysięcy pracowników i stworzono miejsca pracy dla trzech pokoleń pracowników. Dzięki ogromnemu wysiłkowi tych pokoleń, Polska była czołowym wytwórcą, eksporterem tego surowca, a także światowym centrum przetwarzania siarki. Powstanie Tarnobrzeskiego Zagłębia Siarkowego, było kluczowym czynnikiem miastotwórczym i uformowania pozycji gospodarczej miasta Tarnobrzega. Funkcjonowanie kopalni i zakładów przemysłu siarkowego, było podstawą rozbudowy infrastruktury drogowej i kolejowej, a sam region stał się ważnym węzłem komunikacyjno – transportowym. Powstało dziesiątki bloków mieszkalnych, wiele przedszkoli, szkół, obiektów sportowych, administracyjnych, ośrodków kultury i zdrowia. Gigant siarkowy obejmował mecenatem kulturę, sztukę, ochronę zdrowia, wspierał polskie uczelnie wyższe, polskich sportowców i przyczynił się do rozwoju wielu gałęzi nauki. Przychody z wydobycia i przetwórstwa siarki zasilały gospodarkę całego kraju pozwalając na rozbudowę różnych rodzajów przemysłu daleko od Tarnobrzega.

Niestety w latach 90 XX w. drastycznie spadła dochodowość górnictwa siarkowego, a w 2001 r. zakończono pozyskiwanie siarki w Tarnobrzeskim Zagłębiu Siarkowym. Skutecznie podejmowane działania samorządu lokalnego przy znaczącym wsparciu strony rządowej pozwoliły na przeprowadzenie prac rekultywacji i zagospodarowanie tych obszarów. Flagowym przedsięwzięciem jest powstanie Jeziora Tarnobrzeskiego, które jest modelowym przykładem wykreowania przestrzeni o nowej jakości i diametralnej zmiany funkcji obszaru z przemysłowego na turystyczną. Akwen stopniowo staje się rozpoznawalną marką turystyczną województwa w skali kraju. Obecnie tradycje przemysłowe są kontynuowane, a Tarnobrzeg jest rdzeniem miejskiego obszaru funkcjonalnego i stanowi ważny regionalny ośrodek wzrostu. Ponadto ze Stalową Wolą, Niskiem i Sandomierzem tworzy inicjatywę Czwórmiasta.

Złoża siarki rodzimej nadal pozostają wielkim bogactwem naszego regionu, będąc podstawą dla rozwoju kolejnych branż przemysłowych w tym przemysłu chemicznego, motoryzacyjnego, gumowego, farmaceutycznego czy kosmetycznego. Jest ona ważnym składnikiem produkcji nawozów, które wykorzystywane są w rolnictwie i sadownictwie. Wkład dziedzictwa przemysłu siarkowego, w rozwój gospodarczy tego regionu, dostrzegany jest również obecnie, w przemysłowym charakterze tej części województwa. Jesteśmy pewni, iż to dziedzictwo będzie nadal rozwijane poprzez wzrost przedsiębiorczości i innowacyjności przedsiębiorstw, czego efektem będzie wzrost dobrej jakości miejsc pracy. Aspekt gospodarczy wraz z rozwojem funkcji turystycznych w połączeniu z poprawą dostępności komunikacyjnej tego regionu, pozwolą wykorzystać wszystkie atuty i szanse.

Sejmik Województwa Podkarpackiego w Rzeszowie podkreślając zasługi, prof. Stanisława Pawłowskiego w odkryciu złóż siarki w rejonie Tarnobrzega, wyraża wdzięczność i uznanie Wszystkim, których praca przyczyniła się do powstania Tarnobrzeskiego Zagłębia Siarkowego, wszechstronnego rozwoju subregionu Tarnobrzeskiego oraz całego Województwa Podkarpackiego.