W muzeum w Stalowej Woli ekspozycja ludowego haftu

Tłem dla eksponatów są kolorowe nici.
(fot. Zdzisław Surowaniec)

Kolor, jego symbolika w dawnym stroju lasowiackim, tajniki naturalnego barwienia to tematy tej wystawy etnograficzno-przyrodniczej. Dawne tradycje pokazuje są tu nie tylko poprzez eksponaty, ale także w sposób nowoczesny, umożliwiający doświadczalne poznawanie tej dziedziny - z pogranicza wiedzy, sztuki i magii - jaką jest barwiarstwo w minilaboratoriach i poprzez atrakcyjne animacje edukacyjne.

Wystawa "Przędzy barwnej nić…" prezentuje zależność człowieka i natury oraz umiejętne jej wykorzystanie w ludowej tradycji. Pokazuje nie tylko bogactwo świata natury, ale także jego wpływ na kształtowanie się świata kultury. Wystawa przedstawia proces powstawania nici i barw pochodzenia naturalnego oraz ich zastosowanie w polskiej tradycyjnej kulturze ludowej, zwłaszcza w regionie lasowiackim.

Założeniem wystawy jest prezentacja znanego niegdyś powszechnie procesu pozyskiwania włókna, nici, tkaniny z roślin uprawianych przez ludność wiejską, oraz odtworzenie zapomnianych na wsi lasowiackiej sposobów barwienia nici z naturalnych surowców i popularyzacja lasowiackiego haftu. Jednocześnie wystawa przybliża znaczenie kolorów w różnych aspektach życia dawnych mieszkańców wsi lasowiackiej, szczególnie w kontekście kolorytu nici i tkanin. Ich barwa i jej rola w sferze symbolicznej znalazła także wydźwięk w bogatej obrzędowości oraz lecznictwie ludowym.

Na wystawie zostało pokazanych kilkadziesiąt eksponatów etnograficznych, w tym dawne narzędzia służące do pozyskiwania nici i płótna oraz stroje ludowe eksponujące unikatowe przykłady ludowego haftu występującego niegdyś w regionie lasowiackim, pochodzące głównie z przełomu XIX/XX w.

Część przyrodnicza obejmuje specjalnie przygotowane dla celów ekspozycji surowce pochodzenia roślinnego: naturalne barwniki i rośliny włóknodajne. Ten świat przyrody można obserwować i badać także za pomocą mikroskopów, natomiast stanowisko laboratoryjno-techniczne daje możliwość poznania tajników barwienia, zachęca do samodzielnych doświadczeń i zabawy w barwienie nici i tkanin.