Radomskie osiedle XV-lecia na liście dóbr kultury?

(fot. Barbara Koś)

Takie rozwiązanie zaproponował Społecznemu Komitetowi Narodowy Instytut Dziedzictwa w Warszawie.

W Narodowym Instytucie Dziedzictwa radomscy społecznicy zabiegali o to, by obiekty "Piętnastolecia" zostały wpisane z urzędu do rejestru zabytków. Przedstawicielki Narodowego Instytutu Dziedzictwa przyjechały na wizję lokalną "Piętnastolecia". Zapoznały się z planem Osiedla i z budynkami, które Społeczny Komitet uważa za najbardziej godne ochrony.

Okazało się, zgodnie z przepisami wskazanych budynków "Piętnastolecia" nie można wpisać w rejestr zabytków. Natomiast zgodnie z obowiązującą ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, obiekty mogą trafić na listę dóbr kultury współczesnej Radomia.

O ich ochronie zadecyduje samorząd, ponieważ ochrona dóbr kultury współczesnej należy do zadań własnych gminy. To dobre rozwiązanie

- Cieszy nas takie rozwiązanie - mówi Aleksander Sawicki.- Naszym celem jest zapobieżenie dewastacji architektury obiektów przez poddawanie ich na przykład, zabiegom termomodernizacji lub dzikiemu dogęszczaniu osiedla poprzez dostawianie budynków jak popadnie na wolnych przestrzeniach

Społeczny Komitet Ratowania Zabytków Radomia ma już wykaz dziesięciu obiektów, które powinny znaleźć się na liście dóbr kultury współczesnej podlegających ochronie.

To bloki z zachowanym dotychczas stanem pierwotnej architektury przy ulicach Sportowej 1, Żwirki i Wigury 8, Prądzyńskiego 5, Kusocińskiego 20, Sowińskiego 13, Mila 25, a także filia numer 6 Miejskiej Biblioteki Publicznej przy ulicy Kusocińskiego 13, szkoła podstawowa numer 34 oraz zespół budynków mieszkalnych 11 kondygnacyjnych wraz z pawilonami usługowymi przy ulicy Kusocińskiego 19, 21 i 23.

Wraz z wykazem obiektów Komitet opracował też mapę Osiedla XV -lecia z zaznaczeniem granic obszaru urbanistycznego proponowanego do objęcia ochroną konserwatorską. Te dokumenty Społeczny Komitet przesłał już prezydentowi Radomia, Andrzejowi Kosztowniakowi, wnosząc o utworzenie listy dóbr kultury współczesnej Radomia. Do tego dołączono karty ewidencyjne tych dziesięciu obiektów.

- Mamy nadzieję, że władze miasta przychylą się do naszej prośby - mówi Aleksander Sawicki. - Osiedle XV - lecia stanowi jedno z najlepiej zaprojektowanych osiedli mieszkaniowych w Polsce pod względem architektonicznym i urbanistycznym. Stanowi wzorzec modelowy i przykład architektury lat 60 - tych XX wieku. Dlatego model ten powinien być chroniony.

- Te budynki stanowią historyczny zespół budowlany będący świadectwem minionej epoki. Zachowanie tego świadectwa leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, architektoniczną i naukową- podkreśla Aleksander Sawicki

(fot. Barbara Koś)