- Nie jest łatwo sprowadzić Polakow z Kazachstanu - mówił Aleksander Jarosz
(fot. Barbara Koś)
Gościem kolejnego spotkania w Resursie Obywatelskiej z cyklu "Historia Cię szuka", które odbyło się we wtorek, była Elena Łozińska, która opowiedziała o losach swojej rodziny, zesłanej w 1936 roku do Kazachstanu. Jej opowiadanie uzupełniał Aleksander Jarosz, kuzyn jej mąża, Anatolija.
Elena Łozinska mieszka w Radomiu już trzy lata. Pracuje w bibliotece, syn uczy się w gimnazjum, mąż chwilowo pracuje za granicą.
Jej dziadkowie mieszkali w Kamieńcu Podolskim od zawsze. Do Kazachstanu trafili w 1936 roku w grupie deportowanych rozkazem Stalina Polaków.
- Mówiono im, że tam będą mieli ciepło, dostatek żywności i owoców - opowiadała Elena. -Dali na spakowanie się dwadzieścia minut. Jechali osiem dni niemal bez żywności. Kiedy wysiedli czekał na nich goły step.
Przez pierwsze miesiące mieszkali w namiotach, z których wyganiano ich na kołchozowe pola do zbierania zboża. Zaraz wybuchła epidemia tyfusu, która zebrała śmiertelne żniwo…A oprócz brudu i głodu jakie były tam warunki klimatyczne?
- Plus 40 stopni latem i minus 40 stopni zimą - mówiła Elena Łozińska.
Dziadkowie, tak jak potem rodzice Eleny, nie wrócili już w rodzinne strony. Nawet kiedy po 1956 roku można było wrócić. Z czasem wybudowali domek. Pozostali w Krasnoj Polanie aż do dziś.
Elena wrócila i zamieszkała w Radomiu. Tylko dlatego, że była tu rodzina męża, która wszczęła starania o ich powrót.
- To było bardzo ciężkie zadanie - opowiadał Aleksander Jarosz, cioteczny brat męża Eleny wspominając ile trzeba było przezwyciężyć trudności i formalności. Dlatego tak wielu Polaków mieszka jeszcze w Kazachstanie.
Zdaniem Aleksandra Jarosza winna jest przede wszystkim ustawa repatriacyjna z 2001 roku, która nie do końca precyzuje kwestie powrotu Polaków.
Spotkanie uzupełnił film Elwiry Dzikowskiej "Sybiraczka" opowiadający losy radomianki Janiny Nabzdyk, która w 1940 roku wraz z całą rodziną została wywieziona przez Sowietów na Syberię.
Wyświetlono też fragment filmu o dzisiejszym Kazachstanie, którego wielkie stepy i surowy klimat pozostały niezmienne od czasów wywózki.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
