Dziś obchodzimy urodziny Mikołaja Reja – Ojca Literatury Polskiej. Z tego względu Dworek Mikołaja Reja na swojej stronie udostępnił galerię zdjęć miejsca, w którym urodził się wieszcz - w Żurawnie koło Halicza.
Miasteczko znajduje się w zachodniej Ukrainie, jest położone nad Dniestrem, w obwodzie lwowskim. W czasach kiedy żył Mikołaj Rej znajdowało się ono na terenie Rusi Czerwonej. To właśnie tam przyszedł na świat nasz wieszcz i tam zarządzał majątkiem po śmierci rodziców.
Urodził się w zamożnej rodzinie szlacheckiej jako syn wdowca, Stanisława, i Barbary Herburt (1480–1550, córka Piotra Herburta, wnuczka Jana Herburta z Odnowa, prawnuczka Frydrusza z Chlipel) – wdowy po dziedzicu Żurawińskim, która przedtem poślubiła około 1500 roku Balcera Dąbrowskiego. Jej synem z trzeciego małżeństwa, zawartego ze Stanisławem Reyem był późniejszy pisarz Mikołaj Rej. Rej był jednym z pierwszych poetów piszących w języku polskim. Ożenił się z Zofią Kościeniówną z Sędziszowa – siostrzenicą arcybiskupa lwowskiego Andrzeja Boryszewskiego, który kupił krewnym wiele dóbr ziemskich (1531). Miał ośmioro dzieci: Mikołaja, Krzysztofa, Andrzeja, Annę, Dorotę, Bogumiłę, Elżbietę, Barbarę.
Miano ojca literatury polskiej Mikołaj Rej zawdzięcza autorskiemu posłaniu zawartemu w zbiorze satyrycznych epigramatów Zwierzyniec (1562): "A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają".
Niezaprzeczalne są związki Mikołaja Reja z Nagłowicami i okolicą. Sam Dworek nie został wybudowany przez wieszcza, wiemy jednak, że bardzo dobrze na tych terenach gospodarzył - spławiał zboże, skupował ziemię, z zyskiem ją sprzedawał i nieźle zarządzał swoim dobytkiem, tak, że pod koniec życia był właścicielem kilku wsi.
W Dworku Mikołaja Reja mieści się muzeum, w którym znajdziemy między innymi wystawę reprodukcji przedstawiających życie i dorobek pisarski Mikołaja Reja. Na drzeworytach umieszczono fragmenty dzieł pisarza i zapisy z jego życiorysu. W gablotach znajdują się teksty w kopiach rękopisów takie jak "Zeznanie podatkowe" czy "List do sąsiada".
Choć nie był humanistą w naukowym rozumieniu tego słowa, zawdzięcza się mu upowszechnienie idei humanitas w polskiej kulturze. Pomimo znaczącego wkładu, jaki przypisuje się Mikołajowi Rejowi w rozważaniach na temat początków literatury narodowej, zdaniem wielu współczesnych badaczy pozostaje on twórcą wciąż niepoznanym. Większość obiegowych opinii na temat Reja w dalszym ciągu pochodzi z błędnego wizerunku „rubasznego, niewykształconego prostaka”, jaki przypisała mu tradycja.
Miejsce śmierci Mikołaja Reja dotychczas pozostaje nieznane, natomiast zachowane przesłanki źródłowe wskazują na zbór kalwiński w Okszy (od XIX wieku Oksa) jako miejsce pochówku pisarza.
Kolejne pokolenia rodziny Rej(y)ów
Warto przypomnieć, że w październiku 2019 roku w Nagłowicach miało miejsce niezwykłe wydarzenie. W jednym miejscu, z okazji 450. rocznicy śmierci Mikołaja Reja, spotkali się jego potomkowie. Na ziemię nagłowicką przyjechało około 60 osób o nazwisku Rej lub Rey - wszyscy z rodu "tych" Rejów. Mieliśmy okazję relacjonować to wydarzenie i poznać niezwykłe historie z życia prapraprapra... wnuków Mikołaja Reja. Ród Reyów mieszka w Warszawie, Krakowie, Gdańsku, Jarosławiu i poza granicami naszego kraju między innymi: w Stanach Zjednoczonych czy Kanadzie. Zobaczcie:
Wskaźnik Bogactwa Narodów, wiemy gdzie jest Polska
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
