Szybkimi krokami zbliżają się obchody 25. rocznicy odbudowy Pomnika Zwycięstwa Legionów Polskich w Czarkowach. Nie wszyscy chyba wiedzą, że największe w tym zasługi ma... Kazimierza Wielka.
To prawda. Kiedy przyszedł rok 1989, entuzjastom dziejów Legionów Polskich na
Ponidziu zawiał pomyślny wiatr. Zorganizowany został wtedy Tymczasowy Komitet Odbudowy Pomnika. Początkowo w składzie pięcioosobowym, a czterech jego członków: Mieczysław Nowak, Zbigniew Nowak, Stanisław Przybyszewski oraz ja - pochodziło z Kazimierzy Wielkiej. Potem dołączyli inni, w tym Tadeusz Łuszczyński, nauczyciel kazimierskiego liceum i Władysław Ryba, bankowiec z Kazimierzy Wielkiej. Ja pełniłem w tym komitecie funkcję sekretarza.
Jest pan historykiem, regionalistą. Proszę przypomnieć dzieje pomnika w Czarkowach.
Historia istnienia pomnika zaczyna się w styczniu 1928 roku. Wtedy to z inicjatywy starostwa pińczowskiego oraz Związku Legionistów Polskich - koło w Pińczowie ogłoszono zbiórkę pieniężną na wybudowanie monumentu. Pomnik stanął w błyskawicznym czasie i 23 września 1928 roku został odsłonięty i poświęcony. W styczniu 1945 roku pomnik w Czarkowach wysadził w powietrze oddział Armii Czerwonej. W okresie „peerelu” władze czyniły wszystko, by pamięć o bitwie czarkowskiej z 1914 roku i pomniku zanikła.
W okresie przemian ustrojowych temat odbudowy wrócił.Tak, w latach 1989-1991 trwały szeroko zakrojone prace nad odbudową pomnika. Celem nadrzędnym było zdobycie funduszy. Pieniądze płynęły szerokim strumieniem z kraju, ze Stanów Zjednoczonych i Kanady. Okazało się jednak, że to za mało. Z wielką pomocą finansową przyszedł wtedy minister kultury i sztuki Marek Rostworowski, przyznając komitetowi odbudowy poważne wsparcie pieniężne. To umożliwiło rozpoczęcie prac budowlanych. Brakowało jednak czegoś bardzo ważnego - planów budowy pomnika z 1928 roku. W_tej sytuacji musielibyśmy pracować po omacku... Uratował nas profesor Andrzej Laszczka, wnuk twórcy pomnika Konrada Laszczki. Prawie cudem odnalazł te plany w archiwum dziadka - i pomnik stanął.
We wrześniu przypada 25. rocznica odsłonięcia odbudowanego Pomnika Legionów...
...Kazimierza Wielka będzie naturalnie na tych uroczystościach. Przygotowujemy z tej okazji coś specjalnego, wszak mamy swoją „cegiełkę” w dziele odbudowy.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
