Archeolodzy odkryli w Mozgawie osadę. Prace wykopaliskowe trwały przez dwa lata [ZDJĘCIA]

Obszar wzniesienia, położony na północny-wschód od wsi Mozgawa od wielu lat dostarcza znacznej liczby pozostałości prehistorycznych. Od 2014 roku do 2016 roku prowadzono tam kolejne prace wykopaliskowe. Badania były finansowane z funduszy Narodowego Centrum Nauki. Projektem pod tytułem „Archeologiczne, archeobotaniczne i paleośrodowiskowe badania w zachodniej części Niecki Nidziańskiej”, kierowała doktor Magdalena Moskal-del Hoyo z Instytutu Botaniki imienia Władysława Szafera Polskiej Akademii Nauk we współpracy z profesorem Markiem Nowakiem z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Natomiast za badania archeozoologiczne odpowiadał doktor habilitowany Jarosław Wilczyński z Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt Polskiej Akademii Nauk. Odkryto mnóstwo ciekawych rzeczy, o których 29 maja archeolodzy opowiedzieli w zaprzyjaźnionej Szkole Podstawowej w Młodzawach. W spotkaniu uczestniczyli uczniowie szkoły, nauczyciele, a także mieszkańcy.

Osada rolnicza
Najważniejszym wnioskiem jest to, że od około 3600 do około 3100 roku przed narodzeniem Chrystusa w Mozgawie istniała duża osada - o powierzchni 35 hektarów. Ze względu na znalezione tam zabytki, a przede wszystkim naczynia gliniane, osadę tę można powiązać z tak zwaną kulturą pucharów lejkowatych. Warto przypomnieć, ze kultura jest częścią składową neolitu, czyli epoki w której po raz pierwszy w dziejach ludzie uprawiali ziemię i hodowali zwierzęta (na tym polegała ich gospodarka żywnościowa). Oznacza to, że w naszym regionie mieszkały rolnicze plemiona, a nie jak wcześniej koczownicze - trudniące się łowiectwem i zbieractwem.

Wyniki badań potwierdzają, że dla społeczności zamieszkującej osadę w Mozgawie rolnictwo było ważną gałęzią gospodarki. Podczas wykopalisk znaleziono pozostałości zbóż, głównie pszenicy, soczewicy i grochu oraz lnu. Były też rośliny wskazujące na uprawę takich roślin jak: kąkol polny, włośnica sina, stokłosa żytnia. Ludność osady zbierała też wiele roślin: jabłka, poziomki i dziki bez hebd.

Podczas wykopalisk odkryto także 7 tysięcy szczątków różnych zwierząt w tym: mięczaków, gadów, ptaków, ryb i ssaków. W osadzie dużą rolę odgrywała hodowla bydła, świni, kóz, owiec. Były też psy, które strzegły osady i w skrajnych przypadkach były zjadane.

Istotnym elementem żywienia ówczesnej społeczności były też zwierzęta dziko żyjące: ryby (szczupak, okoń) oraz ssaki (dzik, jeleń, sarna, bóbr).

Zabudowa i naczynia lejkowate
W trakcie badań wykopaliskowych zidentyfikowano blisko 80 obiektów. Odkryto też pozostałości domostw, zapewne wznoszonych na drewnianym szkielecie.

Wśród naczyń znalezionych w Mozgawie do najpopularniejszych form należą puchary w kształcie lejka z rozchylonym na zewnątrz wylewem - od których pochodzi nazwa badanej w Mozgawie kultury. Naczynia były lepione ręcznie, bez użycia koła garncarskiego. Ponadto wytwarzano naczynia służące do przechowywania żywności, garnki w których zapewne gotowano potrawy oraz kubki - naczynia służące do zaczerpywania substancji o płynnej konsystencji.

Produkcja tkanin i ozdoby
W osadzie w Mozgawie bardzo ważną rolę w codziennym życiu mieszkańców odgrywała produkcja tkanin z lnu i wełny. Świadczą o tym między innymi znalezione przez archeologów przęśliki (gliniane, przekłute krążki, które przymocowane do wrzeciona, wykorzystywano przy ręcznym wykonywaniu przędzy).

O wszystkich odkryciach dokonanych przez archeologów poinformowano we wtorek podczas spotkania w szkole w Młodzawach. Dowiedzieliśmy się, że planowane są kolejne badania w Mozgawie. O szczegółach będziemy informować.