Cała prawda o finansach szpitala we Włoszczowie. Znamy wyniki audytu

Co zrobi właściciel szpitala?

Zbigniew Matyśkiewicz, starosta włoszczowski: - Chcemy, żeby ten materiał stanowił podstawę dla dyrektora Zespołu Opieki Zdrowotnej do opracowania programu naprawczego finansów szpitala. Zastanawiamy się nad restrukturyzacją kosztów obsługi zobowiązań. Są obszary, gdzie można zaoszczędzić, na co wskazała nam firma doradczo-zarządcza. Przeprowadzimy nowe przetargi w szpitalu, gdyż kilka umów wygasa w tym roku. Prezesi A.M.G. Finanse będą nam pomagać. Chciałbym nadmienić, że pomogli nam już przeprowadzić postępowanie przetargowe na zakup nici chirurgicznych, dzięki czemu Zespół Opieki Zdrowotnej zaoszczędził około 40 tysięcy złotych. Mamy świadomość, że proces wyprowadzania szpitala na prostą będzie wymagał czasu, poświęcenia i dyscypliny finansów.

370-STRONICOWY DOKUMENT

29 maja we włoszczowskim starostwie odbyło się spotkanie z dwoma prezesami łódzkiej spółki A.M.G. Finanse - Tomaszem Kopcem i Michałem Zabelskim. Jest to firma doradcza wyspecjalizowana w procesach restrukturyzacyjnych w sektorze publicznej ochrony zdrowia. Spółka ta wskazuje na rozwiązania prowadzące do naprawienia, bądź uzdrowienia gospodarki finansowej publicznych szpitali.

Na zlecenie włoszczowskiego starostwa A.M.G. Finanse opracowała program restrukturyzacyjny Zespołu Opieki Zdrowotnej. 370-stronicowe, bardzo szczegółowe opracowanie kosztowało powiat około 45 tysięcy złotych. Wynikami audytu podzielono się z członkami Zarządu Powiatu i radnymi w ubiegłym tygodniu. W opracowaniu napisano, że podczas badania finansów "występowały duże problemy z danymi (wykryto wiele błędów rachunkowych i wyników)".

NIEPOKOJĄCE ZOBOWIĄZANIA

Z analizy ekonomicznej wynika, że w ostatnich czterech latach (2010 - 2013) majątek trwały szpitala wzrósł o około 30 procent - to wynik dużych inwestycji, które tutaj przeprowadzono. O ile majątek ten w 2010 roku wynosił około 14,7 miliona złotych, o tyle pod koniec 2013 roku wzrósł do 19,2 miliona. To dobra wiadomość.

- Niepokoją natomiast wyniki finansowe - mówił wiceprezes zarządu A.M.G. Finanse Maciej Zabelski. Jeszcze w 2010 roku włoszczowski szpital generował zysk na poziomie 2 milionów złotych. Sytuacja uległa jednak pogorszeniu w kolejnych latach. Od 2011 roku ZOZ jest cały czas na minusie (strata roczna rzędu 1 - 2 milionów złotych).

Bardzo niekorzystnym zjawiskiem, jak informowano, jest wzrost o ponad 50 procent zobowiązań krótkoterminowych (spłata w okresie do 1 roku) i spadek zobowiązań długoterminowych. Łączne zadłużenie szpitala wynosiło na koniec 2013 roku przeszło 24,3 miliona złotych, z czego około 10 milionów stanowiły zobowiązania wymagalne.

Szpital we Włoszczowie ma bardzo wysokie koszty obsługi zadłużenia. O ile w 2010 roku koszty te wynosiły niecałe 1 milion złotych, o tyle pod koniec 2013 roku wzrosły do 3,7 miliona (290 procent!). - Szpital nie ma możliwości spłaty zobowiązań bieżących, gdyż swoje środki musi przeznaczać na obsługę długu - mówił Maciej Zabelski z A.M.G. Finanse.

ZYSKI, STRATY I KOSZTY

Pozytywne jest to, że wzrosły przychody ze sprzedaży o 5 milionów złotych w ciągu czterech ostatnich lat (pod koniec 2013 roku wynosiły 35,5 miliona). Zysk ze sprzedaży wyniósł w ubiegłym roku ponad 1,2 miliona złotych. Koszty funkcjonowania szpitala wynosiły w 2013 roku 34,2 miliona złotych.

Działalność każdego szpitala, jak opowiadali audytorzy, opiera się na dwóch filarach - są nimi oddziały i poradnie. Audyt wykazał, że oddziały szpitalne we Włoszczowie wypracowały w ubiegłym roku 82 procent całego przychodu Zespołu Opieki Zdrowotnej, podczas gdy poradnie tylko 11 procent.

- Szpital we Włoszczowie dołuje oddział ginekologiczno-położniczy, który w 2013 roku zanotował stratę w wysokości 1,8 miliona złotych. Najlepszy wynik osiągnął oddział reumatologiczny (832 tysiące) i oddział chorób wewnętrznych I (684 tysiące). Wszystkie oddziały łącznie generują około 440 tysięcy złotych strat rocznie (poradnie - 120 tysięcy strat). Żeby zbilansować oddziały, kontrakt szpitala musiałby się zwiększyć o kwotę 4,7 miliona złotych - opowiadał wiceprezes firmy doradczej z Łodzi.

SPRAWDŹ najświeższe wiadomości z powiatu WŁOSZCZOWSKIEGO

Ciągle rosną też koszty materiałów i energii (od 2010 roku zwiększyły się o 1 milion złotych) i są najwyższe zaraz po kosztach osobowych. W szpitalu, jak ustalono, pracuje 340 osób, z czego 54 procent stanowią pielęgniarki i położne, 16 procent pracowników to lekarze. - Zatrudnienie nie jest na wysokim poziomie. Również wynagrodzenia w szpitalu we Włoszczowie nie odbiegają od innych placówek - twierdził Maciej Zabelski.

Jak się okazuje, włoszczowski Zespół Opieki Zdrowotnej kupuje też taniej energię elektryczną, niż konkurencja (16 procent mniej, niż wynosi średnia krajowa). - Drogo za to płaci za pranie bielizny (4 złote za jeden kilogram). Tymczasem inne firmy oferują za tę usługę nawet 3 złote. W skali roku można by zaoszczędzić około 45 tysięcy złotych - podpowiadał wiceprezes A.M.G. Finanse.

CO ZROBIĆ? TRZY WARIANTY DO WYBORU

Pora na wnioski. Audytorzy z Łodzi proponują władzom powiatu włoszczowskiego, aby w pierwszej kolejności odzyskali wszystkie należności występując na drogę sądową, podjęli współpracę z firmami windykacyjnymi, odbudowali relację szpital-wierzyciel, zawarli porozumienie z wierzycielami, spłacając długi w ratach oraz regulowali na raty spłaty wobec ZUS.

Audytorzy zasugerowali też pozyskanie dla Zespołu Opieki Zdrowotnej zewnętrznych źródeł finansowania. Do wyboru jest na przykład pożyczka na restrukturyzację od Agencji Rozwoju Przemysłu na okres 7 lat (oprocentowanie 3,5 - 4 procent), bądź kredyt w banku na 20-30 lat (stopa procentowa 4,5 - 6,5 procent), ewentualnie kredyt w parabanku (oprocentowanie 9,5 - 12 procent), z czego nasz szpital już korzystał.

Na chwilę obecną organ zarządzający włoszczowskim szpitalem ma trzy możliwe warianty do wyboru, żeby utrzymać swoją jednostkę i poprawić jej wyniki: przeprowadzenie kompleksowej restrukturyzacji, przekształcenie zakładu w spółkę prawa handlowego lub wydzierżawienie.

- Każdy wariant ma zalety i wady. My rekomendujemy pozostawienie szpitala w obecnej formie - to najbezpieczniejsze rozwiązanie. Problemem tego szpitala jest strata na bieżącej działalności, a konsekwencją narastający dług. Spłata długu nie załatwi problemu - twierdzili audytorzy.

Najbardziej realna wydaje się kompleksowa restrukturyzacja, między innymi osobowa (ilość personelu musi być dostosowana do bazy łóżkowej), co - zdaniem firmy doradczej z Łodzi - dałoby około 750 tysięcy oszczędności.

Jeśli szpital zostałby przekształcony w spółkę prawa handlowego, podmiot przejmujący musiałby pokryć część zobowiązań - 8 milionów złotych. - Należy pamiętać, że samo przekształcenie nie gwarantuje automatycznej poprawy wyników - stawiał sprawę jasno Maciej Zabelski. Taka spółka kapitałowa nastawiona byłaby oczywiście na osiąganie zysku. Gdyby go nie osiągała, zakładowi mogłaby grozić nawet upadłość.

Trzecim wariantem jest wydzierżawienie nieruchomości oraz sprzętu szpitala na okres 30 lat, przy czym właścicielem Zespołu Opieki Zdrowotnej byłby w dalszym ciągu powiat włoszczowski, a świadczenia zdrowotne byłyby udzielane nieodpłatnie na dotychczasowych zasadach. Dzierżawca przejąłby też kadrę pracowniczą. Czynsz dzierżawny mógłby być przeznaczony na spłatę zobowiązań (w skali 30 lat byłaby to kwota 36 - 39 milionów złotych przy czynszu miesięcznym 100 - 110 tysięcy).