Działacze podziemia u staszowskich uczniów. Stan wojenny prawie "na żywo"

Do Staszowa przyjechali między innymi Leszek Jaranowski, drukarz prasy konspiracyjnej i Magdalena Maliszewska działaczka "Niezależnego Zrzeszenia Studentów" i Ruchu "Wolność i Pokój", oboje z Krakowa. Oprócz nich sandomierzanin Wojciech Wiśniewski, który w lutym 1982 roku, jako uczeń Zespołu Szkół, został aresztowany i skazany na 4,5 roku pozbawienia wolności. Wśród opozycjonistów był również Krzysztof Wianecki z Tarnobrzega - działacz "Solidarności Walczącej".

Uczniowie mieli okazję poczuć na własnej skórze namiastkę stanu wojennego. Oprócz wykładów, uczestnicy mogli obejrzeć pokaźną wystawę zdjęć, znaczków, ulotek i pism tamtego okresu czy założyć na siebie oryginalny strój funkcjonariusza oddziału ZOMO. Zdjęcia pochodzące w głównej mierze z kolekcji Leszka Jaranowskiego obrazowały stan wojenny na terenie Małopolski. Opozycjoniści zadbali również o odpowiednie warsztaty drukarskie, które cieszyły się wśród młodzieży ogromną popularnością, nic w tym dziwnego, skoro można było własnoręcznie odbić egzemplarz opozycyjnej "bibuły" i poczuć niepowtarzalny zapach farby drukarskiej.

- Kiedy rozpoczął się stan wojenny, byłam na pierwszym roku studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim. Włączyłam się stopniowo w kolportaż prasy podziemnej, którą po stanie wojennym zawoziłam nawet na Śląsk. Punktem był antykwariat na rynku w Gliwicach. Kiedyś nawet mi się to rozsypało, ale na szczęście nie wpadłam - wspomina Magdalena Maliszewska.

O wyborze szkoły nie zadecydował przypadek. Jak podkreśla Paweł Ciepiela ze Staszowskiego Ośrodka Kultury, które współorganizowało całe przedsięwzięcie, wielu uczniów popularnej "staszicówki" zostało aresztowanych i skazanych za opór wobec władzy. - Przyjeżdżała milicja, uczniów wyprowadzano, aresztowano, a następnie skazano przez sąd wojskowy w Rzeszowie na kary kilku lat pozbawienia wolności - mówi Ciepiela.

Sympozjum "Młodzież, a stan wojenny" zorganizowali ponadto: Stowarzyszenie "Hrubieszów 81", Starostwo Powiatowe i Zespół Szkół w Staszowie. Tego typu spotkania z młodzieżą nie są w Staszowie rzadkością. W ubiegłym miesiącu prowadzono akcję "NZS - dziecko Solidarności", na koniec marca zapowiadana jest wystawa katyńska.