Jak chronić rolników przed nieuczciwymi praktykami handlowymi? Ważne rozmowy w Kielcach

Do Filharmonii Świętokrzyskiej, w której odbywało się posiedzenie przybyli m.in.: Andrzej Pruś, przewodniczący Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego, a jednocześnie członek Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska, Tomasz Solis, przewodniczący Komisji Rozwoju Wsi i Ochrony Środowiska Sejmiku Województwa Lubelskiego, członek tej Komisji Leszek Kowalczyk, Radosław Kozak, dyrektor Kancelarii Sejmiku Województwa Lubelskiego, Marcin Mazurkiewicz, przewodniczący Związku Zawodowego Rolników „Ojczyzna”, Mariusz Wawrzyło reprezentujący Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Rolników Indywidualnych „Solidarność”, Stanisław Stanik, prezes Świętokrzyskiej Izby Rolniczej w Kielcach, wiceprezes Izby Jarosław Kaczmarek oraz jej członkowie – Krzysztof Wójcik, Aleksander Bidas i Henryk Szmit. Obradom przysłuchiwała się także grupa świętokrzyskich rolników. Pozostali uczestnicy wzięli udział w obradach online.

Posiedzenie Komisji poprzedził briefing prasowy, podczas którego przewodniczący Komisji Rolnictwa i Ochrony Środowiska Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego Artur Konarski podkreślał, iż w Polsce niebezpiecznie mnożą się przypadki nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych wobec rolników przez firmy nabywające produkty z ich gospodarstw.

- Zdarza się, że firmy skupujące produkty rolne, m.in. zboża, warzywa, owoce czy zwierzęta, odbierają towar nie płacąc za nie rolnikom. Scenariusz zwykle jest taki sam: pojawia się podmiot gospodarczy, który w początkowym okresie swojej działalności płaci za odebrane produkty zdobywając tym samym zaufanie rolników, jednak po jakimś czasie ogłasza upadłość, a rolnik pozostaje z ogromnym deficytem finansowym – powiedział Artur Konarski.

Podczas piątkowego posiedzenia uczestnicy wymieniali się przykładami stosowania wobec rolników nieuczciwych praktyk, a także rozmawiali na temat możliwych rozwiązań, które chroniłyby producentów rolnych.

Ponadto Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego wypracowała projekt stanowiska w sprawie konieczności podjęcia działań mających na celu ochronę rolników przed nieuczciwymi praktykami handlowymi. Czytamy w nim m.in.:

„(…) Mając na względzie coraz częściej pojawiające się przypadki nieuczciwych praktyk niektórych podmiotów gospodarczych wykorzystujących swoją przewagę w relacjach handlowych z rolnikami i przetwórcami stanowczo wnioskujemy o stworzenie mechanizmów dających rolnikom szanse na obronę swoich interesów. Nieuczciwe praktyki handlowe stosowane przez silniejszych kontrahentów stawiają rolników w bardzo trudnej sytuacji finansowej, a w dłuższej perspektywie czasowej - przy braku odpowiedniej reakcji - mogą doprowadzić do upadku wielu gospodarstw.

Zdaniem komisji, krokiem niezbędnym jest podjęcie prac legislacyjnych zmierzających do powołania w ramach Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa funduszu gwarancyjnego dla rolników, którego główne założenia powinny być następujące:

• powinien gwarantować wypłacalność transakcji w obrocie płodami rolnymi i zwierzętami hodowlanymi działając na zasadzie asekuracji,
• jego środki powinny pochodzić ze składek podmiotów gospodarczych, odprowadzanych w określonej wysokości procentowej transakcji kupna,
• powinien dysponować uprawnieniami inspekcyjnymi i prewencyjnymi, dającymi możliwości sprawdzenia wiarygodności podmiotów skupowych i przedsiębiorstw sprzedających nawozy sztuczne i środki ochrony roślin oraz eliminować lub chociaż ostrzegać przed ryzykiem transakcji z nieuczciwymi podmiotami,
• powinien zostać wyposażony w możliwość skupowania od rolników ich wierzytelności w celu odzyskania środków od niewypłacalnych podmiotów,
• powinien gwarantować darmową pomoc prawną dla rolników dotkniętych nieuczciwymi praktykami i udzielanie jej w każdym województwie.

Mając powyższe na uwadze Komisja Rolnictwa i Ochrony Środowiska Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego zobowiązuje się do wystąpienia z inicjatywą uchwałodawczą zmierzającą do przyjęcia przez Sejmik apelu adresowanego do: Marszałka Sejmu RP, Marszałka Senatu RP, Prezesa Rady Ministrów, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministra Sprawiedliwości, Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Sejmu RP - o pilne rozpoczęcie wskazanych prac legislacyjnych (…)"

Stanowisko zostanie przekazane także Sejmikom innych województw z propozycją podjęcia przez nie tożsamych inicjatyw uchwałodawczych.