Kataklizm wisi nad Świętokrzyskiem. Nadchodzi koniec wielkich budów?

57 procent

Według wyliczeń Regionalnej Izby Obrachunkowej władze stolicy regionu byłyby zmuszone okroić deficyt o prawie 57 procent. Problem w tym, że wtedy nie ruszyłyby zaplanowane na ten rok inwestycje drogowe współfinansowane z pieniędzy unijnych.

Ministerstwo Finansów chce radykalnie ograniczyć deficyt samorządów w 2012 roku. A to oznacza, że zadłużone jednostki będą musiały wykreślić ze swoich budżetów najważniejsze przedsięwzięcia. Na zmianach najbardziej ucierpiałyby Kielce i województwo.

W połowie grudnia zeszłego roku Ministerstwo Finansów opublikowało projekt nowelizacji ustawy o finansach publicznych. Pojawia się tam zapis o tak zwanej regule wydatkowej, która ma założyć dodatkowe ryzy na budżety jednostek samorządu terytorialnego. Według planów resortu, deficyt wszystkich samorządów w 2012 roku nie może przekroczyć 10 miliardów złotych, a w latach kolejnych limit ma być jeszcze niższy.

Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych przygotowała symulację skutków wprowadzenia przepisu. Przedstawione dane nie są optymistyczne dla samorządów. Aż 1086 spośród 1785 gmin, powiatów i województw planujących deficyt byłoby zmuszonych radykalnie go obniżyć. Radykalnie, bo z zaplanowanych w sumie 12 do 6,9 miliardów złotych.

SAMORZĄDY W OPAŁACH

Gdyby nowe przepisy weszły w życie, obowiązek okrojenia zaplanowanych wydatków inwestycyjnych dotknąłby 57 ze 116 jednostek samorządu terytorialnego w Świętokrzyskiem, czyli 49,1 procent. Ten wskaźnik liczby samorządów, które musiałyby dokonać redukcji deficytu, plasuje nas na drugim miejscu w kraju po województwie warmińsko-mazurskim (49,3 procent). Nasza sytuacja jest jednak jeszcze gorsza, co pokazuje inne zestawienie. Według Regionalnej Izby Obrachunkowej suma deficytów wszystkich jednostek samorządu terytorialnego w regionie wynosi ponad 607 milionów. Reguła wydatkowa nakazałaby zmniejszyć tę kwotę o blisko 400 milionów, a więc o 65,5 procent - najwięcej w kraju. W kiepskiej sytuacji znalazłoby się 48 gmin i siedem powiatów.

NAJWIĘKSI MAJĄ NAJGORZEJ

Nowe regulacje najbardziej uderzyłyby w miasto Kielce oraz województwo. Według wyliczeń Regionalnej Izby Obrachunkowej władze stolicy regionu byłyby zmuszone okroić deficyt o prawie 57 procent. Problem w tym, że wtedy nie ruszyłyby zaplanowane na ten rok inwestycje drogowe współfinansowane z pieniędzy unijnych.

Reguła wydatkowa w jeszcze trudniejszej sytuacji postawiłaby samorząd województwa, który musiałby obniżyć deficyt o… 83,6 procent. Maria Fidzińska-Dziurzyńska, skarbnik województwa, przyznaje, że nie wyobraża sobie takiego scenariusza. - To oznaczałoby rezygnację z inwestycji dofinansowanych ze środków unijnych, na które mamy wkład własny pochodzący z kredytów i pożyczek - mówi. Z planów wyleciałyby na przykład przewidziane do realizacji w tym roku projekty modernizacji dróg wojewódzkich. Byłby też problem z dokończeniem zaczętych.

SZANSA NA ZMIANĘ

- Zadłużeniem województwa przy ustawowo dopuszczalnym poziomie 60 procent dochodów wynosi obecnie 26 procent. Natomiast gdybyśmy wprowadzili regułę ministerstwa, nasz wskaźnik zadłużenia wyniósłby. To całkowicie uniemożliwi wykorzystanie środków unijnych. Skutkiem byłoby przesunięcie realizacji inwestycji na lata następne, ale to z kolei pociągnęłoby za sobą kary umowne. Doprowadzilibyśmy do bankructwa wykonawców, bo oni też zaciągają kredyty, a w konsekwencji do zachwiania całą gospodarką - ocenia Maria Fidzińska - Dziurzyńska.

Projekt reguły finansowej wciąż jest dyskutowany przez przedstawicieli rządu i samorządów lokalnych. - Jest prawdopodobne, iż przyjęta przez Sejm ustawa będzie się różnić od przedstawionej koncepcji - mówi Zbigniew Rękas, wiceprezes Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach.