Krzemionki. 100 lat od odkrycia - konferencja naukowa w Muzeum Archeologicznym i Rezerwacie Krzemionki. Przyjechali badacze z wielu ośrodków

Konferencja, jak powiedział dyrektor Muzeum Archeologicznego, Andrzej Przychodni zamyka obchody 100 lat kopalń krzemienia pasiastego. - Tematyka jest związana z Krzemionkami – mówi dyrektor. - Zakładamy, że te postulaty, które pojawią się podczas tej sesji, że powinniśmy jeszcze o Krzemionki zadbać to jest główna myśl spotkania – dodaje dyrektor.

To próba podsumowania wielu badań naukowych, prac konserwatorskich i działań wielu osób i instytucji zmierzających do zachowania kopalni dla następnych pokoleń.
- Chcemy spiąć to dziedzictwo, które jest przedmiotem naszej troski. Będziemy mówić o archeologicznym kontekście ale również i przyrodniczym – powiedział Andrzej Przychodni.

Prelegentami podczas konferencji są badacze z dziesięciu ośrodków naukowych, muzealniczych oraz instytucji zajmujących się ochroną i badaniami dziedzictwa kulturowego.

Naukowcy będą podejmować tematy ważne dla Krzemionek, będą opowiadać także o współpracy między poszczególnymi instytucjami a Muzeum Archeologicznym i Rezerwatem Krzemionki, a jak podkreśla Dagmara Werra z Państwowej Akademii Nauk, to bardzo ciekawe doświadczenie. - Biorąc pod uwagę rok 1953, czyli rok powołania Instytutu Archeologii i Etnologii ta współpraca układała się różnie. Przejrzałam całe archiwum swojego instytutu więc dla mnie to była bardzo przyjemna praca, to też taka podróż sentymentalna – mówi. - Wspólnie prowadziliśmy, w 2015 roku, badania wykopaliskowe mielerza z Lasu Baczyńskiego, a w 2017 roku była badana Borownia. To Muzeum było naszą bazą przez wiele miesięcy – dodaje Dagmara Werra.
Według badaczki, odkrycie Krzemionek było impetem dla innych badań archeologicznych. Zwraca też uwagę, że Polska na arenie archeologii międzynarodowej jest postrzegana jako miejsce badań górnictwa.

Witold Migal z Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie opowiadał z kolei o technologii wykonywania siekier. Może dla przeciętnego odbiorcy rzecz nieznacząca jednak dla naukowca bardzo ważna. Witold Migal zauważa, że czytanie techniki wykonywania narzędzi jest bardzo istotne w określaniu ich pochodzenia - To były całkiem inaczej robione siekiery, co ciekawe chodzi o czytanie resztek, czytanie odpadów na przykład gdzieś na polu czy na stanowisku archeologicznych – mówi Witold Migal. - To właśnie ta wiedza pozwala nam rozpoznać z jakiego okresu i z jakiego terenu pochodzą przedmioty stworzone przed tysiącami lat – dodaje badacz.

Wydarzenia sprzed stu lat w swoim wykładzie przybliżyła profesor Katarzyna Ryszewska z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach – Moja prelekcja dotyczy pierwszych działań po odkryciu Krzemionek czyli od 1922 do 1928 roku – mówi.
Profesor przypomniała odkrywcę kopalń, geologa Jana Samsonowicza oraz prace Państwowego Grona Konserwatorów Zabytków Prehistorycznych, które wówczas działało i sprawowało pieczę nad badaniami.
Konferencja naukowa poświęcona Krzemionkom zaplanowana jest także w piątek, 7 października.

Krzemionki Opatowskie to pradziejowe kopalnie krzemienia pasiastego odkryte sto lat temu przez geologa, Jana Samsonowicza. W 2019 roku zabytek został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. To największy na świecie kompleks prehistorycznych kopalni krzemienia, powstały w okresie neolitu i wczesnej epoki brązu, około pięciu tysięcy lat temu. W ramach prowadzonych prac archeologicznych znajduje się tu pole górnicze o powierzchni około osiemdziesięciu hektarów, na którym usytuowanych jest około czterech tysięcy kopalń. Można tam prześledzić wszystkie techniki pozyskiwania krzemienia: od najprostszych jam, po duże skomplikowane kopalnie osiągające głębokości 10 m. Skałę wapienną drążono, tworząc rozległe komory o wysokości z reguły nieprzekraczającej jednego metra.

W tym roku kopalnie krzemienia pasiastego w Krzemionkach Opatowskich obchodzą 100-lecie odkrycia.