Odkłamywanie przestrzeni publicznej – dekomunizacja

Działania tego typu prowadzone są również na terenie województwa świętokrzyskiego, z której usuwane są ostatnie relikty propagandy komunistycznej. Także tu na ziemi „Hubala”, „Ponurego” i „Szarego”, ks. bp. Czesława Kaczmarka oraz działaczy i członków powojennego Polskiego Stronnictwa Ludowego i Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” systematycznie realizowana jest misja tytułowego „odkłamywania przestrzeni publicznej”.

W październiku i listopadzie tego roku dokonano demontażu obiektu propagandowego w Łubnicach. Na terenie tamtejszego parku Lipiny znajdował się obelisk poświęcony pamięci i ofiarności żołnierzy Armii Czerwonej. Jako jeden z tzw. pomników wdzięczności powstał w okresie PRL. Przetrwał do czasów obecnych. Dopiero w 2018 r. został pozbawiony symboliki komunistycznej, tj. czerwonej gwiazdy. Stał w bliskości ruin barokowego pałacu Lubomirskich. Pałacu doszczętnie zniszczonego w 1944 r. przez żołnierzy Armii Czerwonej.

Dziś, dzięki współpracy Instytutu Pamięci Narodowej i gminy Łubnice w miejscu tym stoi nowy monument. Poświęcony jest on „Ofiarom Totalitaryzmów” ‒ niemieckiego nazizmu i sowieckiego komunizmu. Tym wszystkim, dzięki których ofierze współcześni Polacy mogą żyć, pracować, uczyć się i cieszyć się życiem w Polsce wolnej i suwerennej.

Aktualny dodatek do dziennika „Echo Dnia” potwierdza, że skala zafałszowań i manipulacji dokonanych w zakresie najnowszej historii Polski nie ograniczyła się jedynie do piśmiennictwa. Niepełny, a przez to nieprawdziwy obraz Polski w XX w. wzmacniały narzucane pomniki, fundowane płyty memoratywne, czy sowieccy patroni ulic i przedsiębiorstw. Ich obecność w przestrzeni publicznej budowała fałszywy obraz historii i relacji istniejących pomiędzy Polską a sowiecką Rosją.

W dodatku prasowym znalazły się szkice dotyczące historii oraz współczesności. Rozważania o znaczeniu dekomunizacji rozpoczyna wywiad redaktora Tomasza Trepki z Adamem Siwkiem – dyrektorem Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Warszawie. Następnie, dr Maciej Korkuć ‒ naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Krakowie odniósł się do kierunków powojennej polityki historycznej oraz działań Biura na terenie województwa małopolskiego i świętokrzyskiego. Bardzo ciekawy szkic Piotra Jaźwińskiego (Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Warszawie) o derusyfikacji przestrzeni publicznej w II Rzeczypospolitej.

Całość numeru dopełniają artykuły dotyczące historii regionu. Dr Marek Jedynak – dyrektor Oddziału IPN w Białymstoku podjął próbę demitologizacji przebiegu tzw. bitwy pod Gruszką, a także późniejszego procesu kreowania obrazu wydarzeń do których doszło we wrześniu 1944 r. Wątki regionalne poruszył również dr Robert Piwko ‒ naczelnik delegatury IPN w Kielcach. W pierwszym z tekstów przypomniał okoliczności związane z demontażem obiektu propagandowego w Łubnicach, a następnie fundacją pomnika „Ofiarom Totalitaryzmów”. Plan numeru zamyka artykuł historyczny poświęcony atakom na „pomniki wdzięczności” do których dochodziło w okresie Polski „ludowej”. Tekst powstał na podstawie analizy materiałów administracyjnych i operacyjnych struktur Urzędu/Służby Bezpieczeństwa województwa kieleckiego.

Zapraszam do lektury, zapraszam do poznawania oferty edukacyjnej Instytutu Pamięci Narodowej.