Rozmowa z Sebastianem Nowaczkiewiczem, wójtem gminy Nowiny w Dniu Samorządu Terytorialnego

Red: Dzień Samorządu Terytorialnego to święto upamiętniające pierwsze demokratyczne wybory samorządowe w Polsce, które odbyły się 27 maja 1990 roku. Ostatnio obserwowaliśmy w social mediach z jaką pasją opowiadał Pan o samorządzie studentkom i studentom Uniwersytetu Śląskiego specjalności administracyjno-samorządowej, wizytującym gminę Nowiny. Jakie znaczenie dla Pana, jako doświadczonego samorządowca, radnego, wójta, społecznika ma Dzień Samorządu Terytorialnego? Czy to okazja do świętowania demokracji czy wywołania refleksji nad obecną kondycją samorządu?

SN: Samorząd dla mnie to nie tylko praca, to przede wszystkim pasja, zainteresowanie, idea. Samorząd to ogromny sukces Polski i transformacji po 1989 roku, kiedy stopniowo oddawano obywatelom możliwość samostanowienia, decydowania o tym, co dzieje się w ich małych ojczyznach. To już nie aparatczyk z KC w Warszawie decydował, czy na przykład w Nowinach może zostać wybudowany wodociąg, czy nowa ulica, ale mieszkańcy i ich przedstawiciele - radni i wójtowie. Na przestrzeni 33. lat samorząd ewoluował, zmieniał się. „Ojcami samorządu” byli profesor Jerzy Regulski, profesor Michał Kulesza i Jerzy Stępień. To oni zaszczepili ideę samorządu. Im zawdzięczamy kształt obecnego samorządu. Samorządy przez wiele lat radziły sobie doskonale ze zmianami koniunktury, zmianami gospodarczymi i społecznymi. Samorządowcy po wejściu do UE doskonale zdali egzamin z pozyskiwania wsparcia na różnego rodzaju inwestycje i programy. Dzięki samorządom Polska była liderem w realizacji działań z udziałem środków wspólnotowych.

Obecnie samorządy niestety mają wiele problemów i zaczynają borykać się z wieloma ograniczeniami. Dotkliwe uszczuplenie dochodów wielu samorządów związane z reformami podatkowymi, „Polskim Ładem”, zmniejszeniem stawki PIT, zwolnieniem z opodatkowania osób do 26. roku życia i innymi ulgami wpłynęło na zmniejszenie udziału samorządów w podatku PIT. Rozwiązania podatkowe związane ze zmianami w rozliczeniach CIT od przedsiębiorców również zmniejszyły nasze dochody z tego tytułu. Wiele niekorzystnych interpretacji, czy orzeczeń sądów w sprawach podatkowych związanych z podatkiem od nieruchomości spowodowało u nas bezpośrednie zmniejszenie wpływów do budżetu oraz zagrożenie związane z roszczeniami z tego tytułu za lata poprzednie.

Red: Gdy odbierał Pan podwójny tytuł dla najbogatszej gminy w świętokrzyskim w 2022 i 2023 roku podkreślał Pan wartość odpowiedzialności i zasadę konsekwencji w działaniu dla mieszkanek, mieszkańców, przedsiębiorczyń i przedsiębiorców gminy Nowiny. Co obecnie najbardziej pochłania Pana w pracy samorządowca? Rozpędzone inwestycje? Niekorzystne skutki polskiego ładu dla gmin? Oczekiwania mieszkańców?

SN: Wszystko po trochu, inwestycje to chleb powszedni samorządu, bez nich nie ma rozwoju gmin. O niekorzystnych skutkach „Polskiego Ładu” i zmianach podatkowych mówiłem wcześniej. Natomiast oczekiwania mieszkańców są niezmienne i zawsze są wysoką poprzeczką, do tej pory staraliśmy się im sprostać i dołożę wszelkich starań, aby tak było w kolejnych latach.

Red: Co uznaje Pan za największy sukces w ostatnim roku swojej działalności?

SN: Z pewnością szereg inwestycji, modernizacja oświetlenia led, które jest energooszczędne, inwestycje drogowe w Bolechowicach, Zgórsku czy Kowali. Myślę też, że jako ludzie dobrej woli, stanęliśmy na wysokości zadania po wybuchu wojny w Ukrainie, niosąc ogromną pomoc rzeczową, humanitarną na rzecz Ukrainy, ale też przyjmując uchodźców do swoich domów. Za to wszystko z całego serca dziękuję moim mieszkańcom, za dzielenie się dobrem. Jestem dumny, że jestem wójtem w gminie Nowiny.

Red: Dziękuję za rozmowę.