Tablica pamięci 9000 Żydów odsłonięta w Końskich

(fot. Marzena Kądziela)

W Końskich, podobnie jak w wielu innych polskich miasteczkach, dużą część społeczności stanowili Żydzi. We wrześniu 1939 roku w naszym mieście mieszkało ich około 6500. 15 października 1939 roku utworzono Kolonię Żydowską z własną administracją. Po kilku miesiącach kolonię zamieniono na getto, które składało się z dwóch części. Pierwsza obejmowała ulice: Berka Joselewicza, Kazanowską, Krakowską i 3 Maja. Druga - Kilińskiego, Jatkową, Warszawską, Bóżniczą i Nowy Świat. W getcie przebywało około 10 tysięcy osób nie tylko z ziemi koneckiej, ale także z Wielkopolski, Płocka i Łodzi. W 1942 roku rozpoczął się drugi etap likwidacji getta. Koszmar wojenny przeżyło jedynie 200 koneckich Żydów. Odsłonięta we wtorek przy ulicy Strażackiej 6 (dawniej Berka Joselewicza) tablica upamiętnia pomordowanych nie tylko konecczan, ale i tych, którzy przybywali tu z innych regionów Polski.

(fot. Marzena Kądziela)

WYRAZ HOŁDU I PAMIĘCI

- Nie możemy zapomnieć, że ludność wyznania mojżeszowego miała znaczący udział w życiu gospodarczym i społecznym miasta - mówił podczas uroczystości burmistrz Końskich Michał Cichocki. - Obecne władze pragną poprzez wymianę kulturalną, gospodarczą umacniać porozumienie i dialog między Polską a Izraelem. Dzisiejsza uroczystość jest wyrazem hołdu i pamięci o tych spośród naszych obywateli, którzy wnieśli ogromny wkład w rozwój naszego miasta, byli sąsiadami i przyjaciółmi naszych rodziców, których niemiecka maszyna wojenna unicestwiła fizycznie.

(fot. Marzena Kądziela)

NIE GOŚCIE LECZ WSPÓŁGOSPODARZE

Odsłaniający tablicę wraz z burmistrzem Bogdan Białek prezes Stowarzyszenia im. Jana Karskiego i współprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów powiedział, że jedyne, co możemy zrobić dla tych, których bestialsko zamordowano to pamiętać. - Ich jedyną winą było to, że żyli - mówił. Pamiętajmy, że Żydzi w Końskich i w naszym kraju nie byli gośćmi, tylko współgospodarzami.

Warto dodać, że pierwsze wzmianki o Żydach w Końskich pochodzą z 1588 roku, kiedy Zygmunt III Waza zezwolił im na zakup żywności i dóbr w miastach i wioskach. Gmina wyznaniowa istniała u nas prawdopodobnie już w drugiej połowie XVIII wieku. W 1871 roku Żydzi stanowili większą część mieszkańców Końskich.

Przewodniczący Rady Powiatu Krzysztof Obratański przypomniał, że Końskie powinny upamiętnić także tych, którzy zostali pogrzebani na żydowskim cmentarzu, o którym przypomniano wtedy, gdy rozpoczęła się budowa obwodnicy. - To wyzwanie dla obecnych i przyszłych władz - mówił.

Potem zebrani odmówili wspólnie modlitwę prowadzeni przez Bogdana Białka i księdza dziekana Andrzeja Zaparta. Pod tablicą złożono wiązanki kwiatów.

(fot. Marzena Kądziela)

FOTOGRAFICZNA PODRÓŻ PO DAWNYCH KOŃSKICH

Uroczystość zakończyła się w Miejsko - Gminnym Domu Kultury, gdzie przeniesiono z Biblioteki Publicznej część wystawy fotograficznej przedstawiającej Końskie z czasów II wojny światowej poświęconej codziennemu życiu Żydów.

- Serdecznie dziękuję tym, którzy zaangażowali się w powstanie tablicy - zakończył burmistrz Michał Cichocki. - Uroczystość mogła się odbyć dzięki współpracy gminy Końskie i Towarzystwa Przyjaciół Izrael - Polska z koordynatorem ochrony pamięci Adamem Aptowiczem oraz Fundacji Pomocy Chrześcijańskiej reprezentowanej przez przewodniczącego ray Ryszarda Gajewskiego.