Takie zwykłe, a takie cenne

Są dostępne na każdym kroku w przystępnej cenie. Nie stanowią żadnych rarytasów, więc są niedoceniane. Tymczasem Światowa Organizacja Zdrowia okrzyknęła je hitami zdrowego żywienia!

Przedstawiamy kilkanaście produktów, które zawierają najwięcej witamin i mikroelementów i z powodzeniem mogą zastępować tabletki. Światowa Organizacja Zdrowia wybrała kilka produktów, które mają zbawienny wpływ na nasze zdrowie. Przedstawiamy je i zachęcamy do jak najczęstszego sięgania po nie.

Król pomidor

Przywędrował ze środkowej lub południowej Ameryki i szybko rozprzestrzenił się na inne kontynenty. Ciekawostką jest, że początkowo był uważany za trujący i hodowano go w ogrodach dla celów dekoracyjnych. Dziś pomidory należą do najpopularniejszych warzyw na świecie, bez których nie może się obejść żadna kuchnia. Często stosowane, jako dodatek do sałatek, sosów czy kanapek. Ale ilu osobom może przyjść do głowy, że pomidora można, a nawet powinno się jeść jak jabłko? Tak prosto z krzaka. W całości.

- To warzywo, zwłaszcza uprawiane w sposób tradycyjny, czyli sadzone w gruncie, a nie na wacie, to naprawdę samo zdrowie i sam smak - mówi hodowca z Szewc pod Sandomierzem, Zbigniew Chuchnowski. - Od dawna króluje na moim stole i to wcale nie tylko dlatego, że sam je uprawiam. I nie tylko ja - Szewce, to zagłębie pomidora. Stąd wędruje on już nie tylko na całą Polskę, ale do Europy i dalej. A że jest wyjątkowo smaczny niech świadczy chociażby fakt, że biorą je także... Rumuni, którzy uznawani są za potentata w produkcji pomidorów.

Dlatego u pana Chuchnowskiego pomidora nie kroi się na plasterki, chyba że sporadycznie. Kiedy przyjdzie sierpień, gdyż wtedy zaczyna się sezon, warzywo tnie się na ćwiartki, dodaje odrobinę soli i już jest gotowe danie. A czasami nawet to zrywa się prosto z krzaka i je, jak jabłko. No i oczywiście wszelkie sosy, o zupie już nie wspomniawszy. Stąd też na serce nie narzekają. Bo pomidory to przede wszystkim najlepsze źródło naturalnego potasu - pierwiastka niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania naszej "pompy". Ale pomidory, to także sód, magnez, wapń, mangan, żelazo, kobalt, miedź, cynk, fosfor, fluor, chlor, jod, karoten, witaminy - K, B1, B2, B6, C; kwasy: nikotynowy, pantotenowy, foliowy, szczawiowy oraz biotyna. jest więc niezastąpiony przy funkcjonowaniu całego naszego organizmu.

Słodki, jak miód

Kto chce mieć zdrowe serce zawsze powinien mieć w domu pod ręką miód. Ma w sobie biopierwiastki, enzymy, witaminy, aminokwasy. Ale ten niepowtarzalny produkt - dzieło milionów pszczół - jest niezastąpionym lekiem na wiele schorzeń. Dużo na ten temat może powiedzieć Zygmunt Wałęka z Jaworzy koło Zagnańska, który jest pszczelarzem w trzecim pokoleniu i ma w swojej pasiece 150 tak zwanych pni pszczelich.

- Przede wszystkim miód ma w swoim składzie cukry proste, głównie glukozę i fruktozę - tłumaczy pan Zygmunt. - A więc jest przeciwieństwem zwykłego cukru, o którym mówi się, że to biała trucizna. Ale to na co miód działa najlepiej w dużej mierze zależy skąd pochodzi, a dokładnie, z jakich kwiatów powstał. Wpływ mają też pogoda i pora roku.

I tak najwcześniejszy z miodów - z mniszka lekarskiego - bardzo dobrze działa na wątrobę. Rzepakowy - pomaga na serce i układ krążenia, a akacjowy powinno się stosować przy kłopotach żołądkowych - dwie łyżki rozcieńczone wieczorem w szklance letniej wody i wypijane rano na czczo regulują trawienie i pomagają zwłaszcza przy zaparciach.

Dla serca bardzo wskazany też jest miód spadziowy, w który tak bogata jest ziemia świętokrzyska - mamy tu ogromne skupiska jodły. Jako jedyny zawiera żelazo, cynk i magnes. Jest też doskonałym lekarstwem na przeziębienia i wszelkie nieżyty dróg oddechowych. Miód wielokwiatowy systematycznie spożywany późną jesienią i zimą łagodzi wiosenne alergie. Z kolei lipowy działa rozgrzewająco i kojąco przy schorzeniach oskrzeli, zatok, kaszlu i przeziębieniu, ma także własności uspokajające. Najzdrowszy jest miód gryczany - najbogatszy w cukry proste, enzymy, kwasy organiczne, mikroelementy i olejki eteryczne. Działa odtruwająco i uodporniająco. Leczy między innymi nieżyty górnych dróg oddechowych.

- Panom szczególnie polecałbym dość rzadko występujący miód wrzosowy - zachwala Zygmunt Wałęka. - Pomaga skutecznie zwłaszcza przy chorobach pęcherza moczowego, nerek i prostaty.

Pijemy na zdrowie

Alkohol znany jest jako używka, o której dobrze się nie mówi. Nie do końca słusznie. Oczywiście, zbyt dużo procentów to i marskość wątroby, arytmia serca, niektóre nowotwory, kłopoty z żołądkiem, nerkami, zanikanie komórek nerwowych. Ale to, co w dużych ilościach jest trucizną, w małych okazuje się cennym lekarstwem.

- Walory wina podkreślano już w starożytnych czasach - pisali o nich Paracelsus, Galen i Hipokrates - opowiada profesor doktor habilitowany nauk medycznych Beata Wożakowska-Kapłon. - Określenie "Herzwein", dla podkreślenia korzyści ze spożycia wina dla kondycji serca, funkcjonowało w średniowiecznych Niemczech. O ból głowy przyprawiał uczonych fakt, że we Francji w której spożycie masła jest duże, umieralność na zawały serca jest bardzo mała. Ten "paradoks francuski" nie znajdował wytłumaczenia przez długie lata, a szansa na rozwiązanie zagadki pojawiła się, kiedy wykazano, że cholesterol powoduje miażdżycę dopiero wtedy kiedy ulegnie utlenieniu. Utlenienie powoduje, że szkodliwość cholesterolu wybitnie zwiększa się, a rozwój miażdżycy ulega przyspieszeniu.

Okazuje się, że ochronę przed utlenieniem związków cholesterolu zapewniają w wysokim stopniu witaminy E, C, beta-karoten i flawonoidy. Te ostatnie w dużej obfitości występują w czerwonym winie, którego spożycie we Francji jest bardzo wysokie. Ujawnienie tego faktu doprowadziło do prostego wniosku, że codzienne spożycie czerwonego wina jest skuteczną i atrakcyjną metodą profilaktyki zawału serca. Ale czy tylko czerwone wino?

- Tak naprawdę wyższości czerwonego wina nad innymi alkoholami - jeżeli chodzi o korzyści dla naszego serca i naszych naczyń nikt nie udowodnił - wyjaśnia lekarka. - Na obniżenie poziomu cholesterolu generalnie działa bowiem etanol, niezależnie od jego źródła: wino białe, czerwone, piwo czy mocne alkohole. Etanol bowiem - w umiarkowanych ilościach - odpowiada za wzrost poziomu "dobrego" - HDL - cholesterolu. Zapobiega też powstawaniu zakrzepów i przyspiesza ich rozpuszczanie już w trakcie powstawania.

Tak więc panowie, panie, na zdrowie. Byle nie za dużo.

Czar kolorowej herbaty

Komu wino nie w smak - czy nie może go pić - spokojnie polecamy czerwoną lub zieloną herbatę. Od wieków znane w medycynie Dalekiego Wschodu, w Europie zaczęły robić karierę dopiero kilka lat temu.

- I trzeba przyznać, że zielarze, zwolennicy medycyny naturalnej na herbatach poznali się wcześniej niż lekarze - mówi Urszula Ślusarczyk, właścicielka sklepu "Dary Natury". - Proszę zobaczyć, że Chińczyków, Japończyków prawie w ogóle nie dopadają zawały. A to dzięki temu, że herbaty te zawierają - podobnie, jak czerwone wino - dużo flawonoidów. Herbata czerwona dodatkowo wspaniale oczyszcza organizm i działa kojąco na przewód pokarmowy.

Pamiętać należy tylko o jednym: te herbaty pije się w postaci naturalnej. To znaczy nie dodajemy do nich ani cukru, ani cytryny, ani żadnych innych soków. Także kupujemy tylko te czyste, nie perfumowane. Herbaty zielonej nie pijemy w krótkim okresie po wypiciu kawy ani też na noc - zawiera dużo teiny, która pobudza organizm.

Nie ma jak rybka

Polacy jedzą za mało ryb. Tymczasem wszelkie owoce morza to najzdrowsza dieta, jaka tylko może być. I choć wśród lekarzy głosy są podzielone, która z ryb jest najzdrowsza, to specjaliści ze Światowej Organizacji Zdrowia uznali, że jednym z żywieniowych hitów jest łosoś.

- Jest to wprawdzie tłusta ryba, ale zawiera dużo bardzo zdrowych tłuszczów nienasyconych oraz tak zwanych kwasów omega - przekonuje doktor Katarzyna Krekora-Wolny, internistka specjalizująca się w zdrowym żywieniu. - Ale uwaga: łosoś łososiowi nierówny. Przede wszystkim nie kupujemy ryby hodowlanej. W sklepie zawsze wybierajmy łososia bałtyckiego, a nie norweskiego. Ten pierwszy jest mało kolorowy, szary, drugi wyróżnia się intensywną barwą. I najlepiej gotować go na parze, a nie smażyć na tłuszczu.

Spróbujmy więc zamiast do apteki wybrać się do sklepu czy na bazary. Będzie nie tylko zdrowiej, ale i smaczniej.

Hity żywieniowe

- Brokuły - obniżają poziom cholesterolu, hamują powstawanie związków rakotwórczych.

- Czarne jagody - służą przemianie materii, wzmacniają wzrok, chronią przed infekcjami pęcherza moczowego.

- Czosnek - działa bakteriobójczo, poprawia odporność, zapobiega chorobom układu krążenia.

- Herbata czerwona oczyszcza organizm, bardzo dobrze służy osobom mającym kłopoty z przewodem pokarmowym. Zielona jest idealną odtrutką. Obie zawierają niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu flawonoidy.

- Miód zawiera zdrowe cukry proste, ale także mnóstwo mikroelementów i enzymów. Działa korzystnie na serce, pomaga w zwalczaniu alergii, przeziębień, zapobiega rozrostowi prostaty.

- Orzechy przeciwdziałają miażdżycy i nowotworom.

- Płatki owsiane - zapobiegają miażdżycy, zaparciom i nowotworom.

- Pomidory to przede wszystkim niezastąpione źródło potasu, ale także sodu, magnezu, wapnia, manganu, żelaza, kobaltu oraz witamin K, B2, B6 oraz biotyny.

- Ryba to przede wszystkim nienasycone kwasy tłuszczowe oraz tak zwane, kwasy omega. Służą przede wszystkim sercu.

- Szpinak - chroni naczynia krwionośne, zapobiega uszkodzeniom układu nerwowego płodu.

- Wino i inne alkohole - wpływają na obniżenie poziomu cholesterolu. To efekt działania etanolu, niezależnie od jego źródła - wino białe, czerwone, piwo czy mocne alkohole. Oczywiście pozytywne działanie mają tylko małe dawki alkoholu - kieliszek wina lub pół kieliszka wódki dziennie.