Ułani nad Kamienną

W trakcie pokazu kaskaderskiego ułani wykorzystali końskie rzędy i stroje z planów filmowych "Ogniem i mieczem".
(fot. Z. Tyczyński)

Podczas Dni Ułana w Bałtowie szwadron Niepołomice wykonał na bałtowskich błoniach szarżę, która wywołała zachwyt publiczności. - Gdy kawaleria idzie do szarży, powinna drżeć ziemia - wyjaśniał Jarosław Banasik, komentujący kawaleryjskie szarże i pokazy ułan z Pacanowa.

Musztrę poprowadził rotmistrz Jan Znamiec.
(fot. Z. Tyczyński)

Jak na planie filmowym

Częścią kawaleryjskiego pokazu były popisy kaskaderskie w strojach, w których ułani ze szwadronu Niepołomice występowali na planie filmowym "Pana Tadeusza" oraz "Ogniem i mieczem". - Liczne sceny walki, szarży i upadków z koni, które kręciliśmy, złożyły się na pojedyncze sekundy materiału filmowego, ale na ekranie możemy się rozpoznać - zapewniał Tomasz Bała, który w Bałtowie stawał na siodle, znikał za wierzchowcem i wykonywał młynka szablą. - Kiedyś na treningu kolega obciął mi ucho, ale udało się przyszyć - dodawał i raz po raz "ścinał" głowę z... dyni. - Najwięcej strojów co prawda nawiązuje do barwnego wieku XVII, bo to czasy słynnych lisowczyków czy Kozaków, którzy znani byli z kaskaderskich umiejętności, ale staramy się brać udział we wszystkich imprezach, od rycerskich po ułańskie - zaznaczał Tomasz Bała, któremu dane było dublować samego Michała Jerzego Wołodyjowskiego. - Ze względu na strach przed końmi posadzono go na najbardziej spokojnego konia, a i tak... zgubił szablę - wspomina. Gdy ten okulał, aktor za nic nie chciał siąść na innego. Przemalowano więc podobnego, a Zamachowski się nie zorientował.

- W części kaskaderskiej jeździ młodzież - wyjaśnia Jarosław Banasik. - Do tego trzeba dużej sprawności fizycznej, przygotowania i wytrzymałości. Pamiętam jak wachmistrz Andrzej Kisiel wykonywał część numerów z dwoma złamanymi żebrami. Dla nas pozostają bardziej spokojne elementy kawaleryjskiej musztry.

Ułani księcia Józefa

Musztrę w ułańskich mundurach nawiązujących do barw 8 Pułku Ułanów ks. Józefa Piłsudskiego osobiście poprowadził rotmistrz Jan Znamiec. - Wszystkie elementy musztry, które zaprezentowaliśmy w Bałtowie, pochodzą z przedwojennych regulaminów - zapewnia rotmistrz Jan Znamiec, który paradował na pięknym, karym ogierze. - Staramy się także dbać o szczegóły umundurowania i wyposażenia, by unikać szopki, a jedynie wiernie oddawać wygląd i atmosferę przedwojennej kawalerii - dodaje rotmistrz Znamiec.

Imprezy kawaleryjskie, podczas których jest okazja, by zaprezentować barwy pułkowe oraz wyćwiczone umiejętności, odbywają się coraz częściej. Najczęściej towarzyszą świętom wojskowym, państwowym oraz imprezom o charakterze rekreacyjno-rozrywkowym. - Uważamy, że kawaleria jest jedną z najpiękniejszych kart naszego narodu - dodaje ułan Jarosław Banasik. - Staramy się kultywować te tradycje, choć odbywa się to kosztem wielu wyrzeczeń. Ale kto raz spróbuje kawaleryjskiego szyku, nigdy ułanem być nie przestanie - dodaje wymieniając jednym tchem oryginalne nazwy ułańskich cięć szablą, od których, jak głowy wrogów, spadały posadowione na wiązkach słomy arbuzy lub łamały się cięte wprawną ręką łozy. - Ułan musi także przestrzegać kodeksu, do którego zapisano między innymi wierność tradycji, szarmancki stosunek wobec kobiet, koleżeństwo i miłość do koni - podkreśla Jarosław Banasik, nie zapominając także o mniej zasadniczych obyczajach prawdziwego ułana, który w przypływie fantazji potrafił wjechać na wierzchowcu do... restauracji.