W Kielcach i Świętokrzyskiem zarabiamy najmniej. Z czego to wynika? Co robić, by było lepiej? Pytamy eksperta z Politechniki Świętokrzyskiej

Kilka dni temu Główny Urząd Statystyczny, a także Urząd Statystyczny w Kielcach podały najnowsze dane dotyczące przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw we wrześniu 2023 roku. W całym kraju wyniosło ono 7379,88 złotych brutto.

Jak ta sytuacja wygląda w województwie świętokrzyskim i w Kielcach? Niestety, dane dotyczące wynagrodzeń dla naszego regionu nie są zadowalające. Okazuje się, że to właśnie w Świętokrzyskim zarabia się najmniej! W zestawieniu wyprzedzamy nawet od zawsze uważane za biedniejsze Podkarpacie, a także regiony Polski wschodniej.

Przykładowo, średnie wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w we wrześniu 2023 roku w Krakowie, który zajął 1 miejsce wyniosło 9648,37 złotych, a w Kielcach - 6097,82 złotych . Kielce w zestawieniu największych polskich miast znalazły się na ostatnim miejscu.

Szczegółowe dane podajemy tutaj:

Z czego wynikają tak słabe wyniki województwa świętokrzyskiego i Kielc na tle innych województw i miast? Pytamy doktor habilitowaną, profesor Politechniki Świętokrzyskiej Agnieszkę Piotrowską-Piątek, kierownik Katedry Ekonomii i Finansów Wydziału Zarządzania i Modelowania Komputerowego Politechniki Świętokrzyskiej.

- Rzeczywiście, dane dotyczące przeciętnych wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw, które kilka dni temu podał Urząd Statystyczny w Kielcach są zatrważające, ale generalnie wpisują się w obserwowany już od kilku lat obraz regionu o nieco kurczącym się potencjale rozwojowym. Przyczyny tego stanu rzeczy są złożone i wynikają z tendencji długookresowych, ale generalnie możemy ich upatrywać, po pierwsze w strukturze podmiotów gospodarczych w naszym regionie, w kondycji finansowej przedsiębiorstw, bo wiadomo, że kondycja finansowa przekłada się na możliwości proponowania pracownikom nieco wyższych wynagrodzeń. No i niestety, ma to również związek z ogólnymi przemianami demograficznymi w naszym regionie

- powiedziała na wstępie profesor Agnieszka Piotrowska-Piątek.

We wrześniu najniższe przeciętne wynagrodzenia zanotowaliśmy w przedsiębiorstwach, które są związane z trzema sekcjami: zakwaterowanie i gastronomia, budownictwo i handel oraz naprawa pojazdów samochodowych.

- Te dwie ostatnie sekcje są bardzo charakterystyczne dla naszego województwa. Są one bardzo wrażliwe na jakiekolwiek załamania rynku, na dekoniunkturę gospodarczą, również na wzrost kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, a to od razu przekłada się na wyniki finansowe tych przedsiębiorstw - wyjaśniała ekspertka.

Jak informuje pani profesor, w roku 2022 wyniki finansowe przedsiębiorstw zlokalizowanych w naszym regionie były gorsze niż w 2021 roku.

- Pomimo lekkiego wzrostu na sprzedaży odnotowaliśmy dość znaczny spadek na tak zwanej pozostałej działalności operacyjnej oraz na działalności związanej z przychodami finansowymi i to automatycznie pogorszyło zysk netto, pogorszyło wskaźniki rentowności, wskaźniki płynności. Jeśli dodamy do tego fakt, że w roku 2022 zanotowaliśmy ponad 16-procentowy wzrost przedsiębiorstw, które zdecydowały się na czasowe zawieszenie działalności gospodarczej, to od razu pokazuje możliwości finansowe przedsiębiorstw w naszym regionie - dodała profesor Agnieszka Piotrowska-Piątek.

Przedsiębiorstwa w Świętokrzyskiem mało innowacyjne
Zauważyła, że niezwykle istotną sprawą jest też to, że przedsiębiorstwa w naszym regionie nie są innowacyjne.

- Te wskaźniki związane z innowacyjnością, z działalnością badawczo-rozwojową również lokują nasze województwo na szarym końcu, a wiadomo żyjemy w czasach gospodarki opartej na wiedzy, Przemysłu 4.0. W takich przemysłach przedsiębiorstwa mogą realizować wyższe marże zysku. Mogą przyciągać bardzo dobrych pracowników i wreszcie - mogą oferować wyższe wynagrodzenia - informowała pani profesor.

Zgodnie z danymi, w roku 2022 w naszym regionie na jednego mieszkańca nakłady na działalność badawczo-rozwojową stanowiły niecałe 270 złotych. W Polsce ta statystyka wyniosła prawie 4-krotnie więcej, bo blisko tysiąc złotych.

- To pokazuje dystans, skalę tej luki rozwojowej jaka dzieli nas w stosunku do całej Polski - dodała profesor.

Jeśli popatrzymy również na wskaźniki makroekonomiczne, jak na przykład wartość dodana brutto, to tutaj również w 2020 roku, na jednego pracującego mieszkańca wartość dodana brutto w naszym regionie stanowiła ponad 116 tysięcy złotych, podczas gdy średnia dla Polski wynosiła 141 tysięcy złotych.

Jak podsumowuje pani profesor: - Tym sposobem tworzy się takie błędne koło.

Dane demograficzne dla świętokrzyskiego są mało optymistyczne
Niestety, do tego dochodzą również niepokojące dane demograficzne.

- Obserwujemy malejący udział ludności w wieku produkcyjnym mobilnym, a więc w takim wieku, kiedy jesteśmy najbardziej wydajni, najbardziej produktywni dla gospodarki. Wtedy, kiedy jesteśmy również najbardziej kreatywni, kiedy możemy zaoferować coś innowacyjnego i w tym niestety również obserwujemy najwyższe odpływy z naszego regionu. Tutaj jest bardzo wysokie saldo migracji wewnętrznych - zauważyła ekspertka.

Niestety, odpowiedź na to pytanie nie jest prosta. Jak podkreśla profesor Agnieszka Piotrowska-Piątek, istnieją nowe strategie rozwojowe oraz strategie innowacyjności dla całego województwa, w których są zarysowane pewne trajektorie rozwojowe. Jednak prognoza demograficzna dla Świętokrzyskiego i miasta Kielce, jest bardzo niekorzystna.

- Ta prognoza mówi o blisko 25-procentowym ubytku ludności do roku 2050. W dodatku, dalsze pogorszenie struktury wiekowej tego regionu, na przykład mediana wieku w 2050 roku wyniesie około 62-63 lata, co będzie oznaczało, że co drugi mieszkaniec miasta Kielce będzie miał 62 lub więcej lat. To dość trudne warunki dla wzrostu, dla rozwoju, dla odradzania się potencjału rozwojowego województwa, ale myślę że wśród tych działań, które koniecznie musimy podjąć jest zatrzymywanie młodych ludzi, są inwestycje w akademickie Kielce. To odpowiedzialność wszystkich mieszkańców, aby tłumaczyć, czy starać się żeby dzieci, które kończą szkołę średnią, zostawały w Kielcach, ponieważ mamy bardzo dobre uczelnie, mamy bardzo bogatą ofertę edukacyjną. I wtedy, być może, Ci młodzi ludzie będą mogli zasilić rynek pracy, tworzyć ludność w wieku produkcyjnym, mobilnym. Pracować na rzecz wzrostu konkurencyjności naszego regionu - dodała na koniec profesor Politechniki Świętokrzyskiej Agnieszka Piotrowska-Piątek.