"Zaduszki Kajetanowskie". Oddano hołd lokalnym bohaterom z września 1939 roku

Uczestnicy wyruszyli z Kajetanowa do miejscowości Barcza, gdzie uporządkowali mogiły żołnierzy Wojska Polskiego z Grupy „Kielce” (m.in. 64., 65., 66., 93. i 154. pułków piechoty oraz 55. pułku artylerii lekkiej), poległych w trakcie działań wojny obronnej 1939 r. w rejonie Kajetanowa, Barczy oraz Zagnańska. O tych walkach opowiedział zebranym Marek Jończyk z Referatu Badań Historycznych Delegatury IPN w Kielcach w ramach krótkiego wykładu zatytułowanego „Bitwa pod Kajetanowem, 5 – 7 września 1939 r.”. „Zaduszki Kajetanowskie” odbyły się już 13. raz. Spotkanie zgromadziło sporą grupę przedstawicieli lokalnej społeczności liczącą prawie 60 osób.

Na rozległym terenie pod Kajetanowem, Barczą, Dąbrową i Zagnańskiem walczyła grupa operacyjna „Kielce” pod dowództwem pułkownika Kazimierza Glabisza, który 3 września 1939 roku otrzymał rozkaz utworzenia tej formacji od marszałka Edwarda Rydza-Śmigłego. Wśród innych ważnych dowódców w tej grupie można wymienić podpułkownika Aleksandra Idzika oraz pułkownik dyplomowany Bronisław Kowalczewskiego.

Celem bitwy było powstrzymanie ataku 10. Armii Niemieckiej, która przebiła się klinem między polskimi Armiami „Łódź” a „Kraków” i weszła na teren Kielecczyzny. Jej głównym kierunkiem była Warszawa. Łącznie walczyło dziewięć batalionów piechoty i oddziały artylerii. Trzon polskiej armii w tym starciu stanowił 154. Rezerwowy Pułk Piechoty, tworzony na bazie rezerw 4. Pułku Piechoty Legionów w Kielcach, wspomagany przez maszyny 55. Pułku Artylerii Lekkiej, który również był formacją rezerwową, tworzoną na bazie rezerw 2. Pułku Artylerii Lekkiej w Kielcach. Według szacunków pod Kajetanowem walczyło ok. 7 tys. polskich żołnierzy.

Batalia trwała trzy dni. Od godzin południowych 5 września 1939 roku, kiedy Niemcy po zajęciu Kielc przystąpili do marszu na północ i spotkali się z bardzo zaciętym oporem ze strony Polaków. Kilka kolejnych akcji ofensywnych Niemców na tym terenie nie przyniosło rezultatu, wobec czego 6 września przed południem dokonali dwóch potężnych manewrów oskrzydlających i główne uderzenie zostało skierowane przez Niewachlów, Tumlin, Kostomłoty w okolice Kajetanowa i Wiśniówki. To właśnie w tym miejscu od 6 września aż do poranka następnego dnia toczyła się zacięta bitwa. Z górnej części Kajetanowa zostały zgliszcza.

Źródło: IPN Kielce