Zbiory wiśni w powiecie opatowskim. Owoce piękne, ale cena mocno zatrważa sadowników. - Takie stawki były 20 lat temu - mówią

Wiśnia nadwiślanka, starodawny gatunek uprawiany w paśmie od Ożarowa do Lipnika, już zebrana. Trwają "żniwa" popularnej łutówki. - Nadwiślanki mamy o wiele mniej niż w poprzednich latach, jeszcze podliczamy zbiory, na dziś szacujemy, że strata wyniesie około 20 procent. Z kolei wiśnia szczepiona, popularna w sadach łutówka, obrodziła bardzo ładnie, jest jej dużo, co nie jest korzystne dla producentów nadwiślanki, gdyż ona właśnie dyktuje ceny - wyjaśnia Bartłomiej Kwaśniak, prezes Spółdzielni Producentów Owoców i Warzyw Nadwiślanka w Ożarowie.

Jak tłumaczy, cena za nadwiślankę jest zwykle niższa niż za łutówkę. Jeśli tej jest dużo, to stawka jeszcze idzie w dół. Za kilo łutówki na skupach płacą około 2,20, 2,30 złotego, za nadwiślankę jest średnio 20 groszy mniej. - W tym roku szczęścia nie mamy. Raz, jest jej mało, a dwa cena jest niższa, więc tracimy podwójcie, bo nie nadrabiamy ilością. W dodatku pogrążają nas koszty utrzymania sadów, nawozów, środków ochrony roślin, które poszły w górę kilkukrotnie. A za wiśnię stawki są na poziomie z ubiegłego roku - tłumaczy Bartłomiej Kwaśniak. - Przy takiej korelacji obawiam się o przyszłość sadów. Bardzo liczę na reakcję władz krajowych, mam nadzieję, że pochylą się nad naszym losem. Na razie w Krajowym Holdingu Spożywczym nie ma podmiotu, który zajmowałby się skupem, przetwarzaniem, czy mrożeniem owoców, w tym także miękkich. Apeluję, w imieniu swoim i spółdzielców, by ten stan zmienić, by włączyć do holdingu zakład dedykowany naszej produkcji. Przy obecnych cenach czarno widzę naszą przyszłość.

Sami plantatorzy nadwiślanki chcieliby dostawać za ten gatunek przynajmniej tyle, ile zakłady płacą za łutówkę. - Rozumiem przetwórnie poniekąd, nasza wiśnia jest nieco trudniejsza w przetworzeniu, ale wyróżnia się smakiem, barwą, aromatem. Chcielibyśmy, by docenianie naszego owocu przełożyło się na cenę dla nas - zaznacza prezes spółdzielni.

Sami plantatorzy wiśni szczepionej od początku chwalą urodzajność w tym sezonie. - Owoców jest bardzo dużo i są bardzo dobrej jakości - mówi Grzegorz Przysucha z Kurowa w gminie Lipnik.

Jednak fakt, że drzewka obrodziły, obniża cenę. Jak nam mówi sadowniczka z gminy Lipnik, która prowadzi 20-hektarowy sad, stawki na skupach są takie, jak 20 lat temu. - To jest dla nas tragedia. Ceny wszystkiego, co potrzebne do gospodarstwa, idą w górę, koszty produkcji są nieporównywalnie wyższe rok do roku. Ludzie dziś płaczą, bo zrywając owoce, płacąc pracownikom, sprzedając po dwa złote za kilo, wychodzą na zero. Mało tego, ceny spadają kiedy do skupu ustawia się kolejka. Tak nie powinno być. My rano mamy nadzieję na uczciwy zarobek, wynajmujemy ludzi, a wieczorem się okazuje, że nie mamy zysku. Po takim sezonie, braknie nam pieniędzy na nawozy, na środki ochrony. Z czego żyć? Państwo musi to uregulować, tak jak w sklepie, są ceny stałe, takie powinny być dla nas - grzmi mieszkanka gminy Lipnik. - Za kilogram wiśni dziś powinniśmy dostawać trzy złote.

Sadowniczka zaznacza, że w tym roku wyjątkowo obrodziły także sady jabłkowe i śliwowe. - Jeśli i tych owoców będzie dużo, znów ceny będą niskie. To nie jest rozwiązanie, by wyzyskiwać rolnika. Teraz nie ma kto na wsi zostać i zajmować się gospodarstwem, młodzi się boją i uciekają, trzeba szybko wprowadzić rozwiązania, które nam pomogą prowadzić uprawy, dadzą minimalną chociaż pewność zarobku, bez tego kolejne gospodarstwa będą się zamykać. Kto wtedy będzie produkował żywność? - wyjaśnia.

Brak pieniędzy już zaczął odbijać się na sadach. Nie wszystkich było stać na odpowiednie nawożenie, czy środki ochrony. Przez co jest zróżnicowanie w jakości, tym bardziej, że pogoda nie pomaga. Wiśnia nadwiślanka jest odmianą wcześniejszą, w czasie suszy, na przełomie maja i czerwca, z drzew opadły pąki. Z kolei łutówka kwitnienie rozpoczęła nieco później, co uchroniło ją przed brakiem wody i drzewka wydały dobry plon. W tym roku średni zbiór nadwiślanki z hektara to 10-12 ton, zaś w przypadku łutówki to ponad 20 ton.

Spółdzielnia Producentów Owoców i Warzyw NADWIŚLANKA w Ożarowie
Wiśnia Nadwiślanka jest lokalnym typem odroślowej wiśni sokowej. W uznaniu jej osobliwych cech i wieloletnich tradycji uprawy w 2009 roku wpisana została przez Komisję Europejską na listę Chronionych Nazw Pochodzenia jako 880 produkt w UE, 15. z Polski a pierwszy z Województwa Świętokrzyskiego. Oficjalnym wnioskodawcą aplikacji wniosku do KE była Spółdzielnia Producentów Owoców i Warzyw NADWIŚLANKA w Ożarowie. Jest uprawiana w paśmie od Ożarowa do Lipska , tu są podobne warunki glebowo – klimatyczne. W spółdzielni działa ponad 100 gospodarstw.