Zmienią się granice Świętokrzyskiego Parku Narodowego? Ministerstwo chce zabrać i dać jednocześnie, są protesty

Sprawa wyprowadzenia Świętokrzyskiego Parku Narodowego z dawnych zabudowań klasztornych ciągnie się z różnym natężeniem od wielu lat. W ubiegłej kadencji Sejmu gotowy był projekt wydzielenia z parku blisko 5 hektarów terenu na szczycie Łyśca. Wyjęcie go z zarządu parku umożliwiłoby odstąpienie go zakonnikom – najprawdopodobniej byłaby to sprzedaż z bonifikatą na niewiadomych dzisiaj zasadach.

Pomysł wywołał protesty nie tylko ekologów, którzy powoływali się na prawo jasno mówiące, że wykluczyć z parku można jedynie tereny, które bezpowrotnie utraciły wartości przyrodnicze i kulturowe.

- W Polsce nie było takiego przypadku – mówi Łukasz Misiuna, ekolog, badacz przyrody, szefujący Stowarzyszeniu MOST.- Na Świętym Krzyżu też nie ma takiej sytuacji.

Co prawda dyrektor Świętokrzyskiego Parku Narodowego Jan Reklewski twierdzi, że zurbanizowane tereny na szczycie utraciły walory istotne dla parku.

- Dlatego MOST chciał to sprawdzić, zaczęliśmy prowadzić badania, ale kiedy ich wyniki były nie po myśli Świętokrzyskiego Parku Narodowego cofnięto nam przepustki – mówi Misiuna. - Prawie rok trwało załatwienie zgody na kontynuowanie badań w Ministerstwie Środowiska. Otrzymaliśmy ją kilka tygodni temu i kolejne dwa czekaliśmy na wydanie przepustek przez park. Natychmiast zaczęliśmy prace i przyznaję, że już potwierdziliśmy obecność bardzo cennych organizmów na przykład zanokcicy skalnej – na Łyścu jest jedno z dwu stanowisk w naszym regionie, czy mopka z Czerwonej Listy Zwierząt Ginących i Zagrożonych.

MOST ma prawo prowadzić badania do końca 2021 roku, ale spieszy się, bo ministerstwo ruszyło z pracami. Po zakończeniu poprzedniej kadencji, kiedy projekt rozporządzenia trafił do kosza wydawało się, że sprawa ucichła. Ożyła na wiosnę tego roku zyskując sojuszników na najwyższych szczeblach.

- Obawiam się, że wyniki badań mogą nie mieć żadnego znaczeni dla podejmujących decyzję. Słyszymy, że rozporządzenie zmieniające granice parku ma być przyjęte w IV kwartale tego roku. Nasz raport będzie gotowy w listopadzie – mówi Misiuna.

Rzeczywiście Świętokrzyski Park Narodowy prowadzi konsultacje nad rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie Świętokrzyskiego Parku Narodowego.

Dyrektor parku, Jan Reklewski już odbył konsultacje z radnymi i władzami Nowej Słupi. Na sesji w ubiegłym tygodniu radni jednogłośnie zgodzili się na ten projekt.

-Poprzedni był znacznie bardziej radykalny – mówi burmistrz Nowej Słupi, Andrzej Gąsior. - Wtedy mowa była o wyłączeniu 5 hektarów, teraz tylko 1,3 hektara gruntów pod budynkami i w zamian park dostaje 60 hektarów koło Grzegorzewic.

Misiuna tę propozycję nazywa handlem i absolutnie nie godzi się na nią, bo interes jego zdaniem jest bardzo wątpliwy. Wartość lasów koło Grzegorzewic jest nieporównywalna z przyrodniczą wartością ziemi w centrum parku. Tamte nie są przebadane, podobnych do nich obszarów jest wiele. Uważa, że takie rozproszenie nie będzie sprzyjało ochronie, a ponadto może generować konflikty społeczne. Jego punkt widzenia podziela wiele osób,

- Pisałem w tej sprawie do Prezydenta Polski, premiera, proponowałem spotkanie ministrowi – bez odpowiedzi – mówi. Sojusznikiem stał się poseł Adam Cyrański, który zgłosił interpelację w tej sprawie. Jaki będzie jej efekt nie wiadomo.

Tymczasem konsultacje z samorządami trwają. dyrektor Reklewski spotkał się z komisjami rad gminy Waśniów i starostwa ostrowieckiego. - Pięć samorządów ma podjąć uchwały w tej sprawie, także starostwo kieleckie i sejmik województwa, jeśli będzie taka potrzeba spotkam się a radnymi – mówi dyrektor Świętokrzyskiego Parku Narodowego.

- Stowarzyszenie MOST przygotowało apel do prezydenta Polski, premiera, ministra środowiska, parlamentu i dyrektora Świętokrzyskiego Parku Narodowego aby wycofano się z tego szkodliwego i nieuzasadnionego projektu – mówi Łukasz Misiuna.

- Apel podpisało kilkudziesięciu naukowców, polityków i działaczy z całej Polski. Powstała też petycja w tej sprawie, pod którą widnieje kilkanaście tysięcy podpisów. Odbył się też protest pod klasztorem, w którym wzięło udział około 200 osób.

Fragmenty uzasadnienia rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Świętokrzyskiego Parku Narodowego:

Z granic Świętokrzyskiego Parku Narodowego wyłączone zostały nieruchomości gruntowe stanowiące własność Skarbu Państwa, znajdujące się w wieczystym użytkowaniu Parku, leżące na terenie gminy Nowa Słupia, o numerach 2039/1, 2039/2, 2039/3 o łącznej powierzchni 1,3447 hektara, tworzące enklawę na wzgórzu Święty Krzyż. Wyłączenie części działek zlokalizowanych w otoczeniu budowli oraz budowli na Świętym Krzyżu z obszaru Świętokrzyskiego Parku Narodowego, wynika z wieloletnich, antropogenicznych wpływów związanych z zurbanizowaniem tych działek (budynki i budowle, utwardzenie nawierzchni dróg, pielęgnowane trawniki oraz zadrzewienia, itp.). W związku z tym, wyłączenie tego terenu z Parku nie zmieni rzeczywistego stanu ich ochrony .
(...)
W granice Świętokrzyskiego Parku Narodowego włączone zostały nieruchomości gruntowe stanowiące własność Skarbu Państwa, znajdujące się do tej pory w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasów Państwowych, leżące na terenie gminy Waśniów, o numerach 450/1, 450/2, 451/2, 451/2 o łącznej powierzchni 62,5500 hektara. Obszar ten znajduje się w granicach Natura 2000 PLH 260002 Łysogóry, gdzie występują przedmioty ochrony takie jak: 9170 – Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, TilioCarpinetum, Bóbr europejski (Castor fiber) oraz Wydra (Lutra Lutra).