Do dyskusji o kierunkach rozwoju Podkarpacia włącza się stalowowolska Izba Gospodarcza

Zdaniem prezesa RIG Ryszarda Kapusty impuls do dyskusji na temat kierunków rozwoju Podkarpacia dał dr Krzysztof Kaszuba - rektor Wyższej Szkoły Zarządzania w Rzeszowie. Jego wypowiedź "kiedyś na Podkarpaciu produkowaliśmy Łosie, a teraz potrafimy jedynie łopatki do samolotów" nie jest opinią fortunną, ale zawiera ziarno prawdy, któremu warto poświęcić uwagę - uważa prezes stalowowolskij RIG.

UNIJNE WSPARCIE

Prezes RIG Ryszard Kapusta jest biznesmenem, byłym dyrektorem naczelnym Huty Stalowa Wola, a obecnie prezesem spółki Mista. Zachęca do zastanowienia się czy na Podkarpaciu powinniśmy kierować unijne wsparcie na innowacyjność produktową czy na innowacyjność technologiczną. To trudne terminy, które jednak łatwo można wyjaśnić.

Innowacyjność produktowa oznacza wynalezienie super nowoczesnego produktu, w oparciu o własne prace badawcze, rozwojowe i wdrożeniowe nazywane w skrócie B+R+W. Dzięki temu posiada się wyroby i technologie, których nie ma nikt inny na świecie. Jest się panem produktu i dyktuje innym warunki jego kupna i użytkowania. Przykładem jest fińska Nokia, która dzięki innowacyjności produktowej zasłynęła w świecie telefonem komórkowym, firma Sandvik produkująca narzędzia do obróbki skrawaniem, czy też rodzime produkty Aseco Poland.

Innowacyjność technologiczna sprowadza się do kupowania technologii produkcji od posiadaczy produktów. Jest ważnym krokiem w kierunku unowocześnienia kraju, ale uzależnia kraj i kupującego od producenta. Tak jest w przypadku kupna przez Polskę samolotów F-16.

NIE TYLKO KUPOWAĆ

- Myśląc o rozwoju i wzroście konkurencyjności, decydujemy się na kupno zagranicznych nowoczesnych technologii. Naszym zdaniem jest to niezbędne, gdyż musimy tworzyć miejsca pracy i znacznie obniżać koszty wytwarzania, ale nie może być to jedyny kierunek strategii rozwoju gospodarczego regionu, gdyż jesteśmy wtedy spychani w obszar działalności odtwórczej, na który skazują się kraje o znacznie niższym poziomie rozwoju gospodarczego niż Polska - uważa prezes Ryszard Kapusta. Zwraca uwagę, że Polska ma mało zgłoszonych zastrzeżeń na wynalazki, patenty i wzory użytkowe. Powodem jest brak pieniędzy na wspieranie nowoczesnych produktów - Tymczasem technologie starzeją się w okresie trzech, pięciu lat, kiedy wynalazki chronione są lat kilkadziesiąt - wylicza prezes. Co więc jest nam najbardziej potrzebne? Własny skok innowacyjny, ale to wymaga wsparcia szczególnie dla małych i średnich firm i ośrodków naukowo badawczych.

Dr Kaszuba broniąc swojej wypowiedzi, replikował adwersarzom, że pomylił się. Przed wojną produkowaliśmy bowiem własny samolot Łoś, a teraz produkujemy łopatki silników, ale według obcych technologii - stwierdził. Prezes Ryszard Kapusta mówi o tym problemie tak: - W kraju nie mamy zbyt dużo wysoko przetworzonych wyrobów takich jak samochody, samoloty, obrabiarki oparte na nowoczesnej inżynierii materiałowej, wyprodukowanych o własne prace B+R. A tylko takie innowacyjne produkty, w tym usługi zastrzeżone patentem, są siłą motoryczną rozwoju nowoczesnych technologii. Proporcje wsparcia finansowego dla obydwu tych kierunków wymagają dyskusji eksperckiej.

OCENA EFEKTÓW

Prezes Kapusta stawia kropkę nad "i" ostrzegając w imieniu członków RIG: - Jeżeli nie wprowadzimy innowacyjności produktowej to dotychczasowe nakłady inwestycyjne na wyposażenie laboratoriów na uczelniach, w ośrodkach badawczo-rozwojowych i inkubatorach, będą służyć tylko do edukacji. Nie będzie za to rozwijać zapotrzebowania na wspólne prace B+R, wiążące przedsiębiorstwa z instytucjami naukowo-badawczymi.

Na finał prezes stalowowolskiej RIG proponuje: - Należy przeprowadzić monitoring oceniający efekty osiągnięć naukowo-badawczych wdrożonych do przemysłu. W oparciu o taki audyt można wyciągnąć wnioski, które posłużą do wypracowania nowych zasad wspierania rozwoju innowacyjności na Podkarpaciu i w kraju.