Architektura bólu - choroby kręgosłupa to postępujące i podstępne schorzenia

Często są tak silne, że ograniczają sprawność ruchową, utrudniają wykonywanie codziennych czynności, uniemożliwiają wypoczynek i sen.

Czynniki zagrożenia

Bóle kręgosłupa w jednakowym stopniu dotyczą ludzi wykonujących ciężką pracę fizyczną jak i pracowników umysłowych. Szczególnie predysponowane są osoby pracujące w zawodach wymagających długotrwałego utrzymywania wymuszonej postawy - praca za biurkiem, aptekarze, nauczyciele, kierowcy .

Najczęstszą przyczyną dolegliwości bólowych kręgosłupa są zmiany przeciążeniowe i choroba zwyrodnieniowa stawów. Wywołane są one między innymi przez: pionową postawę ciała, amortyzację przez kręgosłup ruchów głowy i tułowia, narażenie na urazy. Na dolegliwości z kręgosłupem wpływ mają też: siedzący tryb życia, nieprawidłowe wykonywanie codziennych czynności, krępujących ubiór i obuwie, ciągły stres, przemęczenie, przeciążanie kręgosłupa oraz wadliwe postawy ciała.

Trochę anatomii

Aby zrozumieć mechanizm bólów kręgosłupa oraz umieć im zapobiegać warto poznać jego budowę. Kręgosłup składa się z 33 lub 34 kręgów ustawionych jeden na drugim, tworząc kolumnę. Jest on podzielony na następujące odcinki: szyjny - 7 kręgów, piersiowy -12 kręgów, lędźwiowy - 5 kręgów, krzyżowy - 5 kręgów i guziczny- 4-5 kręgów.

Każdy kręg ma powierzchnie stawowe pokryte chrząstką i płynem maziowym, co zmniejsza tarcie i sprawia, że połączone w staw kości gładko się ślizgają. Stawy te zabezpieczone są również przez więzadła, które stabilizują i wzmacniają kolumnę kręgosłupa. Między kręgami leżą krążki międzykręgowe zwane dyskami. Umożliwiają ruchy kręgosłupa i amortyzują naciski, jakim jest on poddawany. Z upływem lat krążki zużywają się i tracą sprężystość. Proces ten jest przyspieszany przez mało aktywny tryb życia. Kolumnę kręgosłupa tworzy również kanał kostny, w którym chroniony jest bardzo delikatny rdzeń kręgowy.

Zespoły bólowe kręgosłupa występują najczęściej, gdy któryś z jego odcinków jest nadmiernie ściskany. W efekcie poszczególne kręgi zbliżają się za bardzo do siebie. Głównie uskarżamy się na bóle odcinka lędźwiowio-krzyżowego i szyjnego. Dolegliwości bólowe mogą mieć różne i zmienne natężenie, ale zwykle są ostre i przewlekłe.

Pomocy! Boli!

To właśnie ból najczęściej skłania pacjenta do wizyty u lekarza.
- Czasem ból bywa tak intensywny, że pacjenci są przerażeni swoją sytuacją. Na tle tych dolegliwości bardzo często rozwija się depresja ze wszystkimi medycznymi konsekwencjami tego stanu - mówi dr Kazimierz Bagiński z krakowskieog Centrum Rehabilitacji - Bóle mają często charakter przeszywający, uporczywy, bardzo intensywny i w fazach zaostrzenia bardzo często unieruchamiają pacjenta. Chorzy przyjmują wymuszone przez ból pozycje, odciążające zmienione chorobowo tkanki np. pozycja embrionalna lub kuczna. W zależności od poziomu wystąpienia dolegliwości zespoły bólowe dzielą się na: szyjne, piersiowe i lędźwiowo - krzyżowe.

Czas na leczenie

Metodami często stosowanymi jest fizykoterapia i kinezyterapia czyli ćwiczenia ruchowe wraz z terapią manualną. Jednak tylko kompleksowe zastosowanie powyższych metod daje zadawalające efekty terapeutyczne. Ogólno dostępne są też środki farmakologiczne. Tu największe zastosowanie mają leki przeciwbólowe, rozluźniające mięśnie. Również leki działające przeciwzapalnie, które zmniejszają obrzęk chorobowo zmienionych tkanek często towarzyszą terapii chorób kręgosłupa. Stosowanie takich nowoczesnych leków pozwala zachować sprawność ruchową i zapobiega nawrotom uporczywych, długotrwałych ataków bólowych.

W sytuacji, gdy dolegliwości powodują niesprawność lub silny ból, który nie daje się zlikwidować metodami zachowawczymi, warto rozważyć leczenie chirurgiczne. Operacje na kręgosłupie są metodą radykalną. Rozwiązanie to proponuje się pacjentom, u których nie ma szans na to, aby wypadający dysk wsunął się na swoje miejsce.

Aby tego uniknąć pamiętajmy, że skrupulatne i konsekwentne leczenie, higieniczny tryb życia, dbanie o prawidłową sylwetkę, a także unikanie czynników ryzyka takich jak nieprawidłowe dźwiganie, siedzenie itp. może prowadzić do utajenia objawów choroby na wiele lat, a nawet na całe życie.

Tekst powstał w oparciu o materiały prasowe Madaus.